نقش نیروگاههای حرارتی در تولید برق
براین اساس ۶۷ درصد از مجموع ظرفیت تولید برق حرارتی در مالکیت بخش خصوصی است و یک هزار و ۱۶۵ مگاوات در راستای برنامه دوره اوج بار تابستان امسال به ظرفیت نیروگاههای حرارتی کشور افزوده شده است. درحالی کهآمار گویای این است که در سال گذشته ۳۴۳ میلیارد کیلووات ساعت انرژی در تمامی نیروگاههای کشور (حرارتی، برقابی، اتمی و تجدیدپذیر) تولید شده است؛ سهم نیروگاههای حرارتی از این رقم بیش از ۳۱۴ میلیارد کیلووات ساعت بوده است. داده آماری حاکی از این است که میزان تولید واحدهای نیروگاههای حرارتی نسبت به سال گذشته بیش از ۹ درصد افزایش یافته است. از مهمترین وقایع در حوزه نیروگاههای حرارتی میتوان به افزایش متوسط راندمان نیروگاههای حرارتی به ۳۹ درصد اشاره کرد. این درحالی است که این عدد در پایان سال ۱۳۹۸ متوسط ۶/ ۳۸ درصد بوده است. این مهم با افزوده شدن بخش بخار نیروگاههای سیکل ترکیبی نیروگاههای پرند، عسلویه، ارومیه، فردوسی، شیروان، سبلان و کاسپین به وقوع پیوسته است. اوج فعالیت نیروگاههای حرارتی در ایام پیک برق صورت گرفت که براین اساس نیروگاههای حرارتی کشور در حدود ۵۰ هزار و ۸۵۳ مگاوات تولید کرده و عملا بیش از ۸۶ درصد برق مورد نیاز دوره اوج بار را نیروگاههای حرارتی تامین کردند. از جمله موفقیتهای دیگر در حوزه نیروگاههای حرارتی در پیک تابستان سال گذشته میتوان به آمادگی ۹۹ درصدی اشاره کرد. متوسط جهانی این رقم حدود ۹۵ درصد است. شکسته شدن رکورد تولید همزمان نیروگاههای حرارتی از دیگر دستاوردهای صنعت برق حرارتی بوده است. تولید حداکثری نیروگاهها در تامین اوج مصرف همزمان شبکه حدود ۵۷ هزار و ۸۸۷ مگاوات بوده است که نیروگاههای حرارتی با ۴۸ هزار و ۸۶۴ مگاوات تولید همزمان و رشد ۳/ ۳ درصدی نسبت به سال قبل، بیشترین افزایش و سهم را به خود اختصاص دادهاند. با توجه به اهمیت اصل تامین برق پایدار، انجام تعمیرات دورهای با وجود شیوع بیماری کرونا و محدودیتهای مالی در دوره منتهی به خرداد سال گذشته بیش از ۹۰ هزار مگاوات برنامه تعمیراتی توسط ۱۱ هزار نفر از پرسنل نیروگاهها صورت پذیرفت. براساس برنامهریزیهای صورت گرفته، برای افزایش آمادگی نیروگاههای کشور در پیک تابستان امسال نیز حدود ۱۰۰ هزار مگاوات برنامه تعمیرات نیروگاهی پیشبینی شده است که براساس ارزیابی صورت گرفته برنامه تعمیراتی در نظر گرفته شده برای این دوره نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشدی ۱۱ درصدی داشته است و تا ابتدای فروردینماه امسال بیش از ۵۷ هزار مگاوات از برنامه پیشبینی شده در این بخش آغاز شده است.
صنعت برق حرارتی در کنار اهداف اساسی چون تولید و تامین برق پایدار با چالشهای مهمی نیز در زمینه احداث واحدهای جدید نیروگاهی و تامین منابع مالی آن مواجه است. از این رو سال گذشته عرضه اوراق سلف موازی استاندارد برق به منظور تنوعبخشی به تامین منابع مالی این حوزه در دستور کار قرار گرفت و مرحله اول عرضه این اوراق نیز دیماه سال گذشته با ارزش ۶۵۷ میلیارد تومان صورت گرفت. مرحله دوم عرضه این اوراق در ابتدای اسفندماه به ارزش ۷۰۰ میلیارد تومان در بورس انرژی عرضه شد تا با این اقدام برق حرارتی نخستین شرکت دولتی در سطح کشور باشد که توانسته بخشی از منابع مالی مورد نیاز خود را از طریق انتشار اوراق مالی اسلامی (سلف موازی استاندارد برق) تامین کند.
از دیگر اقدامات انجام گرفته در این بخش میتوان به انتشار یکهزار و ۱۳۰ مگاوات اوراق گواهی ظرفیت از ابتدای راهاندازی بازار آن در سال ۹۸ در بورس انرژی ایران اشاره کرد که ۹۴۷ مگاوات آن تنها در سال گذشته منتشر شده است. استفاده از این راهکارهای تامین مالی مبتنی بر بازار سرمایه ضمن ایجاد تنوع در تامین منابع درآمدی صنعت برق به حفظ و توسعه ظرفیتهای تولید برق کشور نیز کمک شایانی کرده است. همچنین سال گذشته ۶۵ میلیارد تومان اموال مازاد، راکد و ضایعات شرکتهای تولید نیروی برق و مدیریت تولید برق به فروش رسید که عواید حاصل از اجرای این طرح صرف جبران بخشی از بودجه و هزینههای مورد نیاز این شرکتها به منظور تامین قطعات یدکی و هزینههای مورد نیاز براى آمادهسازى و نگهدارى نیروگاهها شده است. علاوه بر اقدام صورت گرفته بالغ بر ۸۵ میلیارد تومان نیز اقلام مازاد و راکد بین شرکتهای زیرمجموعه نیز جابهجا شد. فروش اموال مازاد یکی از اقداماتی است که در چند سال اخیر بنا به دلایل مختلف متوقف شده بود، اما با پیگیریهای صورتگرفته این طرح سال گذشته در ۱۷ شرکت تولید نیرو و ۱۰ شرکت مدیریت تولید برق اجرا شد.