رونق صنعت نفت با اهرم بخش خصوصی

دنیای اقتصاد: دوازدهمین نمایشگاه بین‌المللی انرژی با محوریت جذب سرمایه‌گذاری در صنایع انرژی، روز دوشنبه ٢١ دی‌ماه با حضور قائم مقام وزیر نفت در جزیره کیش افتتاح شد. این نمایشگاه که در زمینه‌های مختلف از جمله آخرین فرصت‌ها‌ و ظرفیت‌های سرمایه‌گذاری، سرمایه‌پذیری، دستاوردهای سازندگان و تولیدکنندگان نفت، گاز، پتروشیمی، آب، برق و انرژی‌های نو به مدت چهار روز در جزیره کیش برگزار شده است، با حضور پررنگ کشورهای خارجی مواجه شد. به گزارش «دنیای اقتصاد»، شرکت‌های خارجی، نخستین بار است که در ١٠ سال اخیر، به‌طور مستقیم در این رویداد نمایشگاهی شرکت می‌کنند؛ کشورهای ایتالیا، چین، ترکیه، هلند، هندوستان، کره‌جنوبی، تایوان، جمهوری‌آذربایجان، مالزی، فرانسه، اتریش، امارات، اسپانیا، آلمان، بلژیک، استرالیا و روسیه در نمایشگاه بین‌المللی انرژی کیش حضور دارند.

در مراسم گشایش این نمایشگاه که عصر دوشنبه در مرکز همایش‌های خلیج فارس کیش برگزار شد جمعی از مسوولان منطقه آزاد کیش و مقامات ارشد حوزه نفت و گاز جضور داشتند. در ابتدای این مراسم پیام دکتر علی‌اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی درخصوص اهمیت این نمایشگاه با توجه به اجرای برجام قرائت شد. در این پیام آمده است: برگزاری این نمایشگاه با توجه به نقش کشورمان در تحولات جهانی انرژی از اهمیت بسزایی برخوردار است، چرا که در آستانه فصلی نو در تاریخ جمهوری اسلامی ایران در روابط بین‌المللی هستیم و جای آن دارد که در این فضای جدید از چشم‌اندازی کلان و فراگیر و با تحرک کامل، نقش و سهم کشورمان را در آینده انرژی جهان با تامین حداکثری منافع ملی جمهوری اسلامی ایران تبیین کنیم. در پیام صالحی درخصوص اهمیت انرژی در زندگی بشر آمده است: امروزه انرژی بخشی جدایی‌ناپذیر از زندگی بشر در جوامع مدرن و صنعتی است. توانایی‌های هر کشور یا جامعه در تولید انرژی و نحوه مصرف آن یکی از ویژگی‌های مهم در سنجش میزان پیشرفت آن کشور محسوب می‌شود. انرژی، یکی از اجزای اصلی زندگی بشر است که به طرز غیرقابل تصوری تمام ابعاد زندگی انسان را تحت تاثیر قرار داده است.

در ادامه پیام آمده است: به رغم تمامی تلاش‌های انجام شده، جهان همچنان تا سال‌های متمادی (فراتر از سال ۲۰۳۰ میلادی) وابسته به سوخت‌های فسیلی خواهد بود. به‌طور حتم، بهینه‌ترین حالت، استفاده از ترکیبی از انواع انرژی‌ها (شامل زغال‌سنگ، نفت، گاز طبیعی، هسته‌ای، آبی و تجدیدپذیر) برای تامین انرژی است. محدود بودن ذخایر انرژی (به‌ویژه انرژی‌های فسیلی) و افزایش تقاضا و همچنین موضوع بسیار مهم و جهان‌شمولی مانند آلودگی آب‌ و هوای کره زمین، سبب می‌شود کشورهای مختلف در فضای رقابتی و حساس تجارت انرژی، مسیرهای متفاوتی را برای تامین انرژی خود انتخاب کرده و طبق آن برنامه‌های توسعه‌ای را اجرا کنند. صالحی درخصوص چالش‌های حوزه انرژی در ایران در این پیام افزود: بالا بودن شدت انرژی در بخش‌های مختلف، راندمان نامناسب نیروگاه‌ها، پایین بودن ضریب بازیافت و برداشت از مخازن نفت و گاز، فرسودگی و بهره‌وری غیرقابل قبول پالایشگاه‌ها، هدر رفت بالای حامل‌های انرژی در شبکه‌های انتقال و توزیع، ناتوانی در استانداردسازی از چالش‌هایی است که حوزه انرژی کشور با آن روبه‌رو‌ است. در خاتمه این پیام نیز بیان شد: اینجانب معتقدم که برگزاری چنین نمایشگاه‌هایی می‌تواند طلیعه یک حرکت فراگیر برای سازگار کردن بهره‌مندی از علوم و فنون جدید برای ساختن آینده مطلوب کشور با حفظ و حراست از مواریث طبیعی باشد و امید است در آینده نزدیک شاهد به ثمر رسیدن این رویکرد باشیم.


محرک‌های توسعه شتابان اقتصادی کشور

قائم‌مقام وزیر نفت درافتتاحیه دوازدهمین همایش بین‌المللی انرژی از تبدیل ایران به بازیگر کلیدی بازار جهانی انرژی در برنامه ششم توسعه خبرداد. سید‌کاظم وزیری هامانه، قائم مقام وزیر نفت با اشاره به پتانسیل‌های ایران برای تبدیل شدن به بازیگر کلیدی در بازار انرژی جهان گفت: وجود ذخایر عظیم نفت و گاز در کشور، علاوه بر تامین نیازهای داخلی می‌تواند زمینه ساز توسعه تعاملات بین‌المللی باشد و جایگاه کشورمان را در بازار پر رونق انرژی جهان تثبیت کند. هامانه با اشاره به اینکه در شرایط پسا‌تحریم امکان افزایش تولید منابع هیدروکربوری در جهت ایجاد ثروت‌های مولد و پایدار و شتاب بخشیدن به رشد همه‌جانبه کشور فراهم و آینده‌ای بسیار روشن پیش روی ما ترسیم شده است، گفت: در افزایش تولید منابع هیدروکربوری توجه به مولفه‌های مهمی از جمله آمایش سرزمین، تامین نیاز داخلی نفت و گاز و فرآورده‌ها و محصولات پتروشیمی و ملاحظات زیست‌محیطی در بهره‌گیری از ظرفیت‌ها و منابع هیدروکربوری ضروری است. قائم‌مقام وزیر نفت افزود: در شرایط پسا‌تحریم استفاده بهینه و هدفمند از توان بخش خصوصی فعال در عرصه نفت و گاز و تقویت ارتباط بخش‌های دولتی و خصوصی حرکت در مسیر موفقیت و رونق اقتصادی را تسهیل می‌کند. هامانه تاکید کرد: ذخایر بزرگ انرژی و گنجینه ارزشمند نیروی انسانی جوان، توانمند و مجرب نیروی محرکه شتابان توسعه اقتصادی کشورخواهد بود.

وی اظهار کرد: تکیه بر نیروی انسانی توانمند و فرهیخته به‌عنوان سرمایه‌ای ارزشمند، در صنعت نفت کشور با ایجاد اشتغال مولد، کشور را به‌صورت جهشی در مسیر تحقق اهداف توسعه‌ای به پیش می‌برد. وی با اشاره به تاکید رهبر معظم انقلاب بر اهمیت اقتصاد مقاومتی در توسعه همه جانبه کشور گفت: در دوران پسا‌تحریم ایران می‌تواند با عمل بر محور اقتصاد مقاومتی و تقویت صنعت نفت مسیر شتابان توسعه را طی کند و به همین دلیل در سیاست‌ها و راهبردهای برنامه ششم توسعه، اقتصاد مقاومتی محور تدوین برنامه‌ها است. قائم مقام وزیر نفت با تاکید بر لزوم تغییر نگرش به درآمدهای حاصل از نفت و گاز در سیاست‌های ابلاغی برنامه ششم توسعه کشور اظهار کرد: این درآمدها باید از منابع تامین بودجه عمومی به منابع سرمایه‌ای و زاینده اقتصادی تبدیل شود و برای دستیابی به این اهداف، ایجاد زنجیره ارزش صنعت نفت و گاز و کاهش شدت انرژی ضروری است؛ ضمن اینکه باید علاوه بر بهره‌برداری و توسعه میادین نفت و گاز به ویژه میادین مشترک به اجرایی شدن سیاست‌های کلی اصل 44 توجه جدی داشت.

هامانه با بیان اینکه ارزش افزوده از طریق تکمیل زنجیره ارزش نفت و گاز و توسعه تولید کالاهای مصرف کننده انرژی که دارای بازدهی بهینه هستند محقق می‌شود، گفت: این رویکرد در قالب توسعه همه‌جانبه پایدار، دانش بنیان، مردمی و عدالت‌بنیان و برای دستیابی به رشد اقتصادی شتابان، پویا و پایدار مد نظر دولت است. قائم مقام وزیر نفت گفت: ارتقای صنعت نفت به‌عنوان صنعتی سرآمد، درآمدزا با تکیه بر توانمندی‌های داخلی و همکاری‌های بین‌المللی از اهداف کلان وزارت نفت در برنامه ششم توسعه است. وی افزود: وزارت نفت در راستای تحقق اهداف چشم انداز نظام جمهوری اسلامی ایران تاکید ویژه‌ای بر راهبرد اقتصاد مقاومتی داشته و برنامه‌های توسعه‌ای صنعت نفت با محوریت اقتصاد مقاومتی از ابتدای سال 93 در حوزه‌های مختلف بالادستی با تاکید بر میادین مشترک و پایین دستی شامل گازرسانی، ساخت پالایشگاه و پتروشیمی با جدیت پیگیری می‌شود. وزیری هامانه افزود: در راستای اجرای اقتصاد مقاومتی خروج غیر تورمی از رکود و حمایت از ساخت داخل، 10 قلم اصلی کالای پرمصرف داخلی انتخاب شده و اقدامات سریع و موثری در جهت عملیاتی کردن مراحل ساخت این کالاها انجام شده است.

به گفته وی همچنین تدوین نقشه راه وزارت نفت از زمان ابلاغ سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی از اسفند 92 در وزارتخانه پیگیری و در نهایت برنامه اقتصاد مقاومتی صنعت نفت در پنجم خرداد 93 به تصویب شورای اقتصاد رسید. قائم مقام وزیر نفت با اشاره به لزوم تحلیل دقیق شرایط داخلی و بیرونی صنعت نفت و شناخت نقاط ضعف و قوت برای تبدیل تهدیدها به فرصت‌ها گفت: بررسی راهکارهای دستیابی ایران به جایگاه مطلوب در بازار انرژی بین‌المللی، وضعیت کنونی منابع نفت و گاز و تعیین اولویت و چگونگی مصرف منابع انرژی برای تدوین نقشه مسیر توسعه و پیشرفت صنعت نفت ضروری است. وزیری هامانه با بیان اینکه اصلی‌ترین مزایای اقتصاد ایران را باید در صنعت نفت جست‌وجو کرد، گفت: با تکیه بر صنعت نفت ضمن حفظ استقلال بودجه کشور از درآمدهای نفتی زمینه لازم برای توسعه اقتصادی پایدار کشور فراهم می‌شود. وی پیشبرد دیپلماسی اقتصادی و انرژی ایران، کمک به تضمین امنیت ملی کشور از طریق توسعه همکاری‌ها و تعاملات منطقه‌ای و بین‌المللی، همچنین تامین سهم عمده‌ای از تولید ناخالص داخلی و درآمدهای ارزی کشور و نیز امکان تامین 95 درصد انرژی اولیه مورد نیاز کشور را از اصلی‌ترین مزیت‌های صنعت نفت برشمرد.


تنوع منابع انرژی در آستانه پایان عصر نفت

علی اصغر مونسان، مدیرعامل منطقه آزاد کیش نیز در مراسم افتتاح نمایشگاه انرژی در کیش درخصوص میزان ذخایر انرژی در دنیا بیان کرد: نیاز جهانی به انرژی اولیه در حال حاضر حدود ۱۲ میلیارد تن SKE (واحد زغال سنگ) در سال است و مسلما این مقدار انرژی مورد نیاز، پیوسته بیشتر و بیشتر هم خواهد شد. این در حالی است که اگر انسان‌ها با صرفه جویی زیاد هم انرژی را مصرف کنند، تا یکصد سال دیگر موادی مثل نفت خام و گاز به پایان می‌رسند و زغال سنگ نیز حداکثر تا ۲ قرن دیگر پاسخگوی بخشی از نیاز شدید انسان به انرژی خواهد بود. وی در ادامه افزود: در این بین نفت خام به دلیل مشتقات فراوان و کاربردهای مختلف هم در بخش انرژی و هم به‌عنوان مواد اولیه تولیدات صنعتی، جایگاهی ویژه به‌عنوان یک کالای استراتژیک دارد. مونسان همچنین بیان کرد: یکی از ویژگی‌های مهم اقتصاد ایران این است که رشد درآمد نفت همواره با افزایش تولید در سایر بخش‌های صنعتی کشور همراه بوده و موجب رونق در کسب و کار به ویژه در بازار مالی کشور می‌شود و بدیهی است که در شرایط حاضر نفت و اقتصاد وابسته به آن، تنها مسیر سریع برون رفت از شرایط پساتحریم در اقتصاد کشور و ایجاد ارتباط با اقتصاد بین‌الملل است.

وی افزود: پیش بینی می‌شود چنانچه درخصوص بازاریابی، فروش، انتقال پول و جلب سرمایه برای نفت اقدامات مناسبی انجام دهیم به ظرفیت فعلی تولید نفت کشور یک میلیون بشکه افزوده شده و با مدیریت و برنامه‌ریزی مناسب این ظرفیت به حدود 4 میلیون بشکه در روز می‌رسد. از طرفی با توجه به نیاز سرمایه‌گذاری در این صنعت، با آزاد‌سازی سرمایه‌های ایران در خارج از کشور و همچنین از طریق جذب سرمایه‌گذاری خارجی امکان تامین منابع مالی طرح‌های توسعه‌ای امکان‌پذیر خواهد شد. وی در پایان بیان کرد: برگزاری نمایشگاه بین‌المللی انرژی در جزیره کیش در سال جاری تفاوت عمده‌ای با سال‌های گذشته دارد و آن تغییر رخ داده در ساختار سیاست‌های خارجی و گشوده شدن درهای جهان امروز به روی اقتصاد کشور است که در وهله اول این حوزه را تحت تاثیر قرار می‌دهد، بنابراین باید به خاطر داشت روزها و حتی ساعت‌های پیش رو فرصت‌هایی است که نباید از دست برود و فرصتی که امروز به‌عنوان نمایشگاه انرژی پیش روی ما است می‌تواند منشا و مبدا اتفاق مهم و تاثیرگذاری در سرمایه‌گذاری و اجرای طرح‌های توسعه صنعت انرژی کشور باشد.