افتتاح نخستین واحد نیمه صنعتی ککینگ کشور

گروه بنگاه‌‌ها- زهرا مسافر: مراسم رونمایی از نخستین طرح نیمه صنعتی تولید کک نفتی با استفاده از فناوری ایرانی با حضور حمیدرضا کاتوزیان، رئیس پژوهشگاه صنعت نفت، مهدی کرباسیان، معاون وزیرصنعت، معدن و تجارت و جمعی از مدیران صنعت نفت در پژوهشگاه صنعت نفت برگزار شد.

هدف از واحد کک‌سازی افزایش کیفیت ته‌مانده و محصولات سنگین نفت خام است که نخستین واحد صنعتی ککینگ تاخیری در کشور نیز با همکاری پژوهشگاه صنعت نفت و ایمیدرو در منطقه ویژه اروند (آبادان) ساخته می‌شود.

سالانه حدود ٤٧٥ هزار تن آلومینیوم در کشور تولید می‌شود و بر این اساس حدود ٢٠٠ هزار تن کک نفتی آندی در سال مورد‌نیاز کشور است که به دلیل وابستگی صنایع آلومینیوم به این خوراک، این طرح از صرفه اقتصادی قابل قبولی برخوردار است؛ براساس افق ١٤٠٤، تولید سالانه آلومینیوم به حدود یک میلیون و ٥٠٠ هزار تن خواهد رسید و پژوهشگاه صنعت نفت پیش‌بینی می‌کند که بالغ بر ٦٠٠ هزار تن کک آندی برای این منظور مورد نیاز باشد.

بی‌نیازی صنایع فلزی به واردات با کک نفتی ایرانی

مهدی کرباسیان، رئیس هیات عامل ایمیدرو در مراسم رونمایی از اولین فناوری ایرانی کک نفتی و افتتاح واحد نیمه‌صنعتی گفت: به منظور اجرای این طرح طی مدت ۳۸ ماه بالغ بر سه میلیارد تومان به این طرح اختصاص یافت. امروز ایران به منظور تامین کک نفتی مورد نیاز خود سالانه ۱۳۵ هزار تن واردات دارد که ارزش آن بالغ بر ۷۰ تا ۱۰۰ میلیون دلار است. وی تصریح کرد: ایران اکنون حدود ۱۷ میلیون تن فولاد خام و ۳۰۰ هزار تن شمش آلومینیوم تولید دارد که در افق ۱۴۰۴ ظرفیت فولاد باید به ۵۵ میلیون تن و آلومینیوم به ۵/ ۱ میلیون تن برسد.کک نفتی کاربردهای گوناگون غیرسوختی مانند الکترودهای گرافیتی، الکترودهای کربنی یا همان آندها در صنایع مختلف از جمله آلومینیوم و فولاد دارد. به گفته کرباسیان، هم‌اکنون عملیات اجرایی کارخانه آلومینیوم ۳۰۰ هزار تنی در لامرد فارس آغاز شده و پیشنهاد سرمایه‌گذاری مشترک به منظور احداث دو واحد تولید این فلز استراتژیک در منطقه چابهار و بندرعباس مطرح شده که در حال بررسی است. وی در عین حال اظهار کرد: هفته گذشته ۷ شرکت خارجی برای سرمایه‌گذاری در صنعت تولید آلومینیوم و صنعت فولاد در ایران اعلام آمادگی کرده‌اند به‌طوری که تنها دو مورد از پیشنهادها مربوط به سرمایه‌گذاری در صنعت آلومینیوم است.

کرباسیان افزود: در سال جاری بخش آهن اسفنجی دو واحد فولادسازی از هفت طرح در دست اجرا به بهره‌برداری می‌رسد و این در حالی است که بازار فولاد جهانی شرایط نامطلوبی دارد.

وی تاکید کرد: پژوهشگاه صنعت نفت می‌تواند با همکاری مرکز تحقیقات و فرآوری مواد معدنی وابسته به ایمیدرو فعالیت‌های مشترکی را برای تامین نیازهای بخش صنعت و معدن دنبال کند. کرباسیان تصریح کرد: سازمان ایمیدرو امسال در زمینه فعالیت‌های پژوهشی و همکاری با مراکز تحقیقاتی، دانشگاهی محدودیتی ندارد و پژوهش روی عناصر نادر خاکی می‌تواند یکی از راه‌های توسعه همکاری ایمیدرو با پژوهشگاه صنعت نفت باشد. وی خاطرنشان کرد: ذخایر جدیدی در استان‌های یزد و کرمان در حوزه عناصر نادر خاکی کشف شده است. کرباسیان به ذخایر عظیم زغال‌سنگ در کشور به‌ویژه در منطقه طبس اشاره کرد و گفت:‌ به تازگی از ماده زغال‌سنگ محصولات شیمیایی استحصال شده که روشی برای رشد ارزش افزوده از این ماده معدنی به‌شمار می‌آید. وی ادامه داد: با ادامه طرح اکتشاف جدید ایمیدرو که از دو سال پیش آغاز شده، حداقل ۵۰درصد به میزان ذخایر ماده معدنی کشور که اکنون ۵۷ میلیارد تن است، افزوده می‌شود.

همچنین در مراسم افتتاحیه طرح نیمه‌صنعتی تولید کک نفتی، حمید‌رضا کاتوزیان گفت: طرح نیمه صنعتی تولید کک نفتی با استفاده از فناوری ایرانی، نمونه موفقی از توانمندی مشترک سازمان‌های کشور در اجرای طرح‌های کشور است که می‌تواند دستاوردهای مطلوبی برای بخش‌های مختلف کشور به همراه آورد. وی اظهار امیدواری کرد: ایمیدرو به‌عنوان یک نهاد دولتی، حرکات ارزنده‌ای (حمایت‌های مالی و معنوی) را که از قبل در کنار پژوهشگاه صنعت نفت به‌عنوان طراحی‌کننده شروع کرده، تداوم دهد و بتوانیم طرح صنعتی تولید کک نفتی را عملیاتی کنیم.وی خاطرنشان کرد: این طرح‌ها می‌تواند در راستای سیاست‌های ابلاغی مقام معظم رهبری و اقتصاد مقاومتی تعریف شود و بدون شک، اجرای طرح نیمه صنعتی تولید کک نفتی نیز در همین راستاست.منصور بزمی، رئیس پردیس پایین‌دستی پژوهشگاه صنعت نفت نیز در این مراسم گفت: کک نفتی موردنیاز کشور تاکنون به‌صورت کامل از خارج وارد شده است و باید تلاش کنیم در سریع‌ترین زمان ممکن این نیاز را از طریق تولید داخلی تامین کنیم.

وی با اشاره به اینکه با افزایش بهره‌برداری از نفت‌های سبک باید به سمت بهره‌برداری از نفت‌های سنگین نیز برویم، افزود: در حال حاضر نفت کوره زیادی در کشور تولید می‌شود و باید تلاش کنیم نفت کوره و ته‌مانده‌های نفتی را به محصولات با‌ارزش افزوده بالاتر تبدیل کنیم. بزمی تصریح کرد: در چین، آمریکا و آسیای میانه در این حوزه فعالیت‌های زیادی صورت گرفته و ما در ایران نیز باید تلاش کنیم در سریع‌ترین زمان ممکن به سمت احداث واحد صنعتی تولید کک نفتی برویم. به گفته رئیس پردیس پایین‌دستی پژوهشگاه صنعت نفت، در صنعت آلومینیوم به ازای هر تن تولید ۵۰۰ کیلوگرم کک نفتی باید مصرف شود و همین‌طور در صنایع فولاد، سیمان و... نیز مصارف قابل‌توجهی از کک نفتی وجود دارد.

وی تولید کک نفتی را مصداق عینی حرکت در مسیر اجرای اقتصاد مقاومتی دانست و گفت: کک نفتی به‌طور کامل تاکنون از خارج واردات شده و جزو حلقه‌های گمشده صنعت بوده است. بزمی با اشاره به روند افزایش برداشت‌ها از میدان‌های نفت و گاز اظهار کرد: سیاست‌های بین‌المللی به دنبال توسعه فناوری‌هایی با هدف ایجاد حداکثر ارزش افزوده از نفت سنگین و باقیمانده‌های نفتی و بهره‌برداری حداکثری از خوراک ورودی پالایشگاه‌ها بوده است.

رئیس پردیس پایین‌دستی پژوهشگاه صنعت نفت با اشاره به اینکه صنعت آلومینیوم بزرگ‌ترین مصرف‌کننده کک نفتی در کشور است، ادامه داد: با وجودی که کک نفتی یک ماده اولیه استراتژیک در کشور محسوب می‌شود، تامین این ماده از طریق واردات صورت می‌گیرد، در حالی که ایران با دارابودن ذخایر عظیم نفتی و پیشرفته صنایع پالایشگاهی، پتانسیل و توان تولید این ماده را از طریق ایجاد واحدهای ککینگ تاخیری داراست.