ایران، روسیه و سیاست‌های پالایشی موجب می‌شوند
کاهش سهم‌خواهی سعودی‌ها از بازار نفت
در واقع از زمان شروع کاهش قیمت نفت در سال گذشته عربستان اعلام کرد که سیاست این کشور تغییر کرده و به دنبال حفظ سهم خود در بازار است، نه قیمت بالا.
در واقع از زمان شروع کاهش قیمت نفت در سال گذشته عربستان اعلام کرد که سیاست این کشور تغییر کرده و به دنبال حفظ سهم خود در بازار است، نه قیمت بالا. بنابراین برای نگه داشتن بازارهای خود به افت قیمت نفت اهمیتی نمی‌دهد. در این بین اداره اطلاعات انرژی آمریکا با انتشار گزارشی اعلام کرد که تلاش‌های عربستان در این راستا تا کنون جواب داده است و میزان صادرات نفت این کشور به بازارهای آسیایی در نیمه اول سال 2015 نسبت به مدت مشابه سال پیش تغییر چندانی نداشته است اما آیا عربستان در بلند‌مدت نیز قادر است سهم خود را در بازارهای جهانی به خصوص بازار آسیا که برای اعضای اوپک اهمیت بیشتری یافته است، حفظ کند. اداره اطلاعات انرژی آمریکا افزایش صادرات نفت ایران و سهم‌خواهی روسیه از بازار نفت آسیا را از سویی و از سوی دیگر تغییر سیاست سعودی‌ها از صادرات نفت خام به صادرات فرآورده را عامل دیگری دانست که در بلند مدت سهم عربستان در بازار نفت را تهدید می‌کند.
موفقیت عربستان در نیمه اول سال
آمارهای منتشر‌شده از میزان صادرات نفت عربستان به کشورهای آسیایی نشان می‌دهد اعمال تخفیف‌های سعودی‌ها در بازارهای آسیایی موفقیت‌آمیز بوده و این کشور در نیمه اول سال توانسته میزان صادرات نفت خود به کشورهای آسیایی را در سطح سال پیش نگه دارد.
به گزارش اداره اطلاعات انرژی آمریکا، در نیمه اول سال 2015، عربستان سعودی روزانه 4/ 4 میلیون بشکه به 7 مشتری آسیایی خود نفت صادر کرد و با وجود افت قیمت نفت در سال‌های 2014 و 2015 این کشور تولید و صادرات نفت خود را در سطح بالایی قرار داد. این در حالی است که نیمه اول سال 2014 بهای نفت بالای 100 دلار بود و ریزش قیمت‌ها آغاز نشده بود. در آن زمان بازار نفت هنوز با مازاد عرضه مواجه نشده بود و اعضای اوپک رقابتی برای حفظ سهم خود در بازار نفت نداشتند.
بررسی‌های اداره اطلاعات انرژی آمریکا نشان می‌دهد ۷ کشور آسیایی که مشتری نفت عربستان سعودی نیز هستند، در بازه زمانی ژانویه تا ژوئن به‌طور متوسط روزانه ۱/ ۱۹ میلیون بشکه نفت خام خریداری کرده‌اند. از این مقدار حدود ۴۳/ ۴ میلیون بشکه از عربستان خریده است. یعنی عربستان سهم حدود ۲/ ۲۳ درصدی از بازارهای آسیایی را در نیمه اول سال ۲۰۱۵ به خود اختصاص داده است.
بررسی‌های اداره اطلاعات انرژی آمریکا نشان می‌دهد که این 7 کشور آسیایی در فاصله ژانویه تا ژوئن 2014 به‌طور کلی روزانه 4/ 18 میلیون بشکه نفت خریداری کرده بودند که 700 هزار بشکه از میزان واردات سال جاری کمتر بوده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد این 7 کشور آسیایی حدود 39/ 4 میلیون بشکه معادل 9/ 23 درصد از نفت وارداتی خود را به خرید از عربستان اختصاص داده بودند. بنابراین در شش ماهه اول سال با وجود افزایش وزنی صادرات نفت عربستان به کشورهای آسیایی اما از لحاظ درصدی شاهد اندکی کاهش سهم هستیم.
اما ایران که به دلیل تحریم‌ها، عمده صادرات نفتش به ۴ کشور آسیایی چین، ژاپن، هند و کره‌جنوبی است، در شش ماه ابتدایی امسال نسبت به مدت مشابه سال ۲۰۱۴ با کاهش صادرات به کشورهای آسیایی مواجه شده است. بررسی‌های «دنیای اقتصاد» نشان می‌دهد در بازه ژانویه تا ژوئن سال جاری میلادی میزان صادرات نفت ایران به کشورهای آسیایی نسبت به مدت مشابه سال پیش بیش از ۱۱۰ هزار بشکه معادل ۹ درصد کاهش یافته است.
ایران و سیاست‌های نفتی تهدید‌کننده سهم عربستان
اداره اطلاعات انرژی آمریکا بر این باور است که در بلند‌مدت به دلیل سیاست‌های انرژی عربستان احتمال دارد مقدار صادرات این کشور کاهش یابد. این در حالی است که ایران و روسیه نیز تهدید‌های عربستان برای کاهش سهم بازار این کشور هستند.
به گزارش اداره اطلاعات انرژی آمریکا، بررسی روند تاریخی قیمت نفت نشان می‌دهد عربستان در موارد بسیاری از افت قیمت‌ها سعی داشته است با کاهش تولید و کنترل عرضه نفت جهانی قیمت نفت را بالا نگه دارد. اما در سال‌های 2014 و 2015 این کشور با وجود افت قیمت نفت سیاست حفظ سهم بازار را به خصوص در بازارهای آسیایی که بیشترین نرخ رشد تقاضا در سال‌های اخیر را داشته‌اند، درپیش گرفته است. اما رقابت با دیگر کشورهای تولید‌کننده تنها عاملی نیست که ممکن است میزان صادرات نفت و سهم این کشور را در بلند‌مدت تحت تاثیر قرار دهد. بلکه در بلند‌مدت رشد تقاضای داخلی نفت خام این کشور می‌تواند موجب کاهش صادرات نفت عربستان شود. در چند سال اخیر عربستان سعودی به شدت در حال تلاش برای کاهش واردات فرآورده‌های نفتی و تغییر جهت به سوی صادرات محصولات نفتی بوده و در دو سال اخیر با احداث دو پالایشگاه بزرگ حدود 800 هزار بشکه ظرفیت پالایشی خود افزوده و آن را به 9/ 2 میلیون بشکه در روز رسانده است.
بر اساس داده‌های موسسه جودی، میزان تقاضای نفت خام پالایشگاه‌های این کشور از سال ۲۰۱۴ رو به افزایش بوده است به‌طوری‌که در ماه مه به رکورد کم سابقه ۴/ ۲ میلیون بشکه در روز رسید. اما اگر عربستان سعودی همچنان این سیاست را ادامه دهد با افزایش تقاضای پالایشگاه‌های داخلی این کشور نفت کمتری برای صادرات خواهد داشت، بنابراین سهم خود را نه تنها در بازار آسیا بلکه در دیگر بازارهای جهان نیز از دست خواهد داد. با این حال با افزایش تولید فرآورده‌های نفتی از پالایشگاه‌های جدید، عربستان قادر خواهد بود سهم خود را در بازار بنزین و سوخت جت و دیگر فرآورده‌های تقطیری به دست آورد.
ارسال نظر