اعتبار نفتی ایران بر‌می‌گردد

نفت و پتروشیمی: چندی است که میزان صادرات نفت ایران با افت و خیزهای اندکی روند صعودی به خود گرفته است؛ با این حال بررسی‌ها نشان می‌دهند کشورمان در سه ماه آغاز سال به‌طور میانگین روزانه ۵/۱ میلیون بشکه نفت صادر کرده است. طی سال‌های اخیر، علاوه‌بر تحریم‌ها، سوء‌مدیریت در دولت‌های نهم و دهم موضوعی بود که باعث بی‌اعتمادی کشورهای خریدار نفت ایران شد. در این سال‌ها وزارت نفت با تغییرات زیادی مواجه شد، به طوری که طی هشت سال این وزارتخانه چندین وزیر به خود دید و کار به جایی رسید که رئیس دولت دهم مدتی خود را به‌عنوان مسوول این وزارتخانه معرفی کرد، این تغییرات در کنار برخی بدقولی‌های دولت ایران موجب بی‌اعتمادی مشتریان نفتی شد. اما در چند ماه گذشته با وجود اینکه در خلال توافق ژنو، از تحریم‌های نفتی ایران کاسته نشده، اما وقوع این توافق همگام با مدیریت کار‌آمد زنگنه اعتماد مشتریان نفتی ایران را به کشورمان باز‌گردانده و این خود دلیل افزایش صادرات نفت طی ماه‌های اخیر است. در حال حاضر با وقوع در‌گیری‌ها در عراق، بازار نفت در حال تغییراتی است و مشتریان نفت این کشور به‌دلیل عدم اطمینان از عرضه پایدار نفت تمایل دارند از این بازار خارج شده و نفت مورد‌نیاز خود را از کشورهای دیگری تامین کنند. پالایشگاه‌های آسیایی نیز اعلام کرده‌اند به‌دلیل نگرانی از فعالیت گروهک تروریستی داعش در عراق و احتمال گسترش آن به مناطق تولید و صادرات نفت در جنوب این کشور، در حال کاهش خرید نفت خام عراق هستند.

به گزارش «ایسنا» به نقل از رویترز، یک منبع پالایشگاهی در سئول کره‌جنوبی در این باره گفته است که وضعیت عراق غیرقابل پیش‌بینی است و این امر خرید نفت عراق را با مشکل رو‌به‌رو کرده؛ چراکه برای یک پالایشگاه، عرضه پایدار نفت از اولویت برخوردار است. فعالان بازار اعلام کردند: معامله نفت خام بصره برای تحویل در ماه آگوست متوقف شده، زیرا پالایشگاه‌های آسیایی نیاز خود را با خرید نفت دیگر کشور‌های حاشیه خلیج‌فارس نظیر عربستان و امارات تامین کرده‌اند. آسیا عمدتا نیمی از تولید نفت عراق را وارد می‌کند و کشورهای چین و هند در سال ۲۰۱۴ تاکنون بزرگ‌ترین خریداران نفت عراق بوده‌اند.

اطلاعات نفتکش‌ها و آمارهای دولتی نشان می‌دهد بزرگ‌ترین خریداران نفت ایران شامل چین، هند، ژاپن و کره‌جنوبی روی هم رفته در ماه گذشته روزانه یک میلیون و ۲۶۰ هزار بشکه نفت از ایران خریداری کرده‌اند که نسبت به دوره مشابه سال قبل، هشت درصد افزایش یافته است. در پنج ماه اول سال ۲۰۱۴ متوسط واردات نفت این چهار کشور از ایران روزانه یک میلیون و ۲۵۰ هزار بشکه بوده که نسبت به دوره مشابه سال گذشته ۳/۲۵ درصد افزایش یافته و باعث شده که صادرات نفت ایران بالاتر از روزانه یک میلیون بشکه توافق شده براساس توافق هسته‌ای ژنو باشد. یک کارشناس صنعت نفت در آسیا نیز در این باره اظهار کرد: نگرانی‌ها درباره اختلال عرضه نفت عراق به‌دلیل ناآرامی‌ها به‌ معنای این است که برخی واردکنندگان در حال حاضر، عرضه نفت ایران را نسبت به نفت عراق با ثبات‌تر می‌بینند. به گزارش «دنیای اقتصاد»، ناظران دو دیدگاه متفاوت در بررسی تاثیر تحولات عراق روی بازار نفت ایران دارند. برخی معتقدند که با وقوع درگیری‌ها در عراق مشتریان آسیایی نفت عراق به سوی ایران سرازیر می‌شوند. برخی دیگر بر این باورند که تحریم‌های علیه کشورمان مهم‌ترین‌ عامل در کاهش صادرات نفت ایران بوده است و بر همین اساس تحولات عراق در میزان صادرات نفت ایران تاثیرگذار نخواهد بود. «اکونومیک تایمز» روز گذشته اعلام کرد تحولات عراق منجر به افزایش صادرات نفت ایران خواهد شد. این روزنامه اقتصادی با اشاره به افزایش واردات نفت خام چین از ایران طی ماه مه ‌به بیش از یک سوم و با توجه به بروز ناآرامی‌ها در بخش‌هایی از عراق نوشت: خریداران آسیایی در حال حاضر ایران را یک تامین کننده مطمئن‌تر نفت می‌دانند.

چین به عنوان بزرگ‌ترین مشتری نفت ایران از اواخر سال ۲۰۱۳ میلادی خرید نفت از ایران را پس از توافق موقت هسته‌ای ماه نوامبر افزایش داد که این خود یکی از دلایل اصلی افزایش صادرات نفت ایران در ماه‌های گذشته بوده است. تام سالیوان، بنیانگذار موسسه مشاوره انرژی متیوز در ژاپن گفت: اگر دولت عراق فرو بپاشد، باعث می‌شود که مدیریت صنعت نفت این کشور دچار بن بست شود و روزانه سه میلیون بشکه نفت از بازار جهانی خارج شود. حدود نیمی از نفت صادراتی عراق به چین می‌رود، بنابراین ایران می‌تواند یکی از جانشین‌های احتمالی پر کردن این شکاف باشد.

به گزارش اکونومیک تایمز، به نظر می‌رسد بارگیری نفت خام ایران در ماه مه ‌نیز افزایش یافته و به حدود یک میلیون و ۳۸۰ هزار بشکه در روز برای تحویل در ماه ژوئن رسیده است که این امر نیز به بالاتر قرار گرفتن متوسط صادرات ایران نسبت به رقم تعیین شده براساس توافق ژنو کمک می‌کند. واردات نفت خام ایران توسط چین در ماه مه ‌با ۳۶ درصد افزایش نسبت به سال گذشته به دومین سطح بی‌سابقه (۷۵۷ هزار و ۹۰۰ بشکه در روز) رسید و متوسط واردات این کشور از ایران در ماه‌های ژانویه تا مه ‌نسبت به سال گذشته حدود ۵۰ درصد افزایش یافت. واردات نفت خام هند از ایران در ماه مه ‌با ۶/۰ درصد کاهش نسبت به سال قبل، به روزانه ۲۵۵ هزار و ۲۰۰ بشکه رسید، اما واردات این کشور در پنج ماه اول سال ۲۰۱۴ با ۷/۳۷ درصد افزایش نسبت به سال قبل، روزانه ۳۱۰ هزار و ۵۰۰ بشکه بوده است. واردات نفت ژاپن از ایران در مه ‌۲۰۱۴ به بیش از ۳ برابر ماه قبل از آن رسید. بر‌اساس آمارهای این وزارتخانه ژاپن، خرید نفت این کشور از ایران دراین‌ماه به ۲۰۰ هزار بشکه در روز رسید. ژاپن در ماه آوریل تنها ۶۰ هزار بشکه در روز نفت از ایران وارد کرده بود، اما با این حال میزان واردات نفت ژاپن از ایران در مه ‌۲۰۱۴ نسبت به مدت مشابه سال قبل ۲۴ درصد کاهش داشته است. این کشور در مه ‌۲۰۱۳ بالغ بر ۲۶۳ هزار بشکه نفت در روز از ایران وارد کرده بود.