وزارت نفت باید منشأ تغییر باشد

گروه نفت و پتروشیمی- دانشگاه شریف تهران هفته گذشته میزبان برگزاری همایشی تحت عنوان HSE (ایمنی صنعتی) بود؛ همایشی که در آن وزیر نفت کشورمان با بیان موضوعاتی در این زمینه و در مورد مباحث کلی صنعت نفت سخنرانی مهمی را ایراد کرد. زنگنه در این همایش با اشاره به موقعیت جغرافیایی کشورمان و مواهبی که از آن برخوردار است منابع سرشار هیدروکربوری را مورد واکاوی قرار داد. به گفته وی، بدون تردید نفت مهمترین مزیت کشور ما به حساب می‌آید، به همین دلیل از میانه دهه ٧٠ تا میانه دهه ٨٠ سرمایه‌گذاری عظیمی در آن صورت گرفت که به اعتراف کسانی که از بیرون صنعت نفت به آن نگاه می‌کردند، دوران طلایی برای صنعت نفت بود.

وزیر نفت با اشاره به ارزش بالای تولید در صنعت نفت، تولیدات این صنعت را رقم خالصی دانست که به اقتصاد کشور تزریق می‌شود و در زندگی مردم اثر می‌گذارد و اگر قطع شود یا آسیبی ببیند به زندگی مردم و اقتصاد کشور آسیب می‌رسد. وی افزود: ویژگی دیگر صنعت نفت آن است که با درجه حرارت بالا، مواد آتش زا، فشار بالا و مواد مسموم‌کننده سر و کار دارد که این عوامل کار کردن در محیط را بسیار دشوار می‌کنند. یعنی همه عوامل خطرناک و آلاینده محیط زیست در یک محیط جمع شده‌اند که می‌توانند آسیب‌های جبران‌ناپذیری به انسان‌ها و تاسیسات چندمیلیارد دلاری نفتی وارد کنند. به گفته وی چنین وضعی است که الزام می‌کند برای حفظ محیط زیست، نیروی کار و انسان‌هایی که در اطراف این محیط و تاسیسات ملی کار می‌کنند، به مقوله محیط‌زیست، ایمنی و سلامت حرفه‌ای توجه جدی شود. زنگنه در عین حال با اشاره به اینکه چند کار بزرگ باید در نفت انجام شود که طی فروردین و اریبهشت‌ماه در این رابطه جلساتی را برگزار خواهد کرد، افزایش تولید از میادین مشترک را از جمله برنامه‌های وزارت نفت اعلام کرد. وی در ادامه گفت: این چه افتخاری دارد که ٢٠٠ دکل عراق در مرز ایران در میدان مشترک کار می‌کنند و در ایران تنها ٢٠ دکل در حال فعالیت است؟ این موضوع، مایه سرافکندگی است. اگر من وزیر شدم و دولت جدید بر سر کار آمده به این دلیل است که تغییری در اوضاع به وجود آید، اگر قرار است درها بر همان پاشنه قبلی بچرخد که نیازی به تغییر نبود. ایران باید روزانه ٧٠٠ هزار بشکه در میادین مشترک با عراق تولید کند. برای رسیدن به این رقم لازم نیست ١٠ سال صبر کنیم. ٢تا٣ سال و نیم زمان کافی است.

زنگنه در عین حال تاکید کرد: در حوزه گاز باید تمام فازهای مشکل‌دار پارس جنوبی به سامان برسد و تولید گاز و میعانات گازی از این میدان مشترک ظرف ٣ تا ٤ سال آینده به حداکثر امکان برسد تا مشکلات حل شوند. در حوزه پتروشیمی نیز به راحتی می‌توان ٧٠ تا ٧٥ میلیارد دلار در این بخش سرمایه‌گذاری کرد. خوراک آن را نیز می‌توان از فازهای پارس جنوبی و گازهای همراه نفت تامین کرد. زنگنه در عین حال گریزی به بخش پالایش زد و گفت: دست کم یک میلیون بشکه ظرفیت پالایشی ایران باید در ظرف ٤ تا ٥ سال آینده بالا برود تا بتوان جلوی خام فروشی نفت را گرفت که همه این مسائل به صورت جداگانه در سیاست‌های اقتصاد مقاومتی که رهبری ابلاغ کردند، آمده است.

وزیر نفت بار دیگر با تاکید بر این نکته که معنای اقتصاد مقاومتی، اقتصاد ریاضتی نیست، اقتصاد مقاومتی را حرکت به سمت سند چشم‌انداز، به سمت قدرت نخست منطقه شدن و تعامل با جهان به جای انزوا و بسته شدن تعریف کرد. زنگنه در عین حال با تاکید بر ضرورت بهینه‌سازی و کاهش شدت مصرف انرژی به رقم ۸۰ میلیارد دلار یارانه‌ای اشاره کرد که بدون آنکه در جایی مطرح شود، از محل اختلاف قیمت با فوب خلیج‌فارس پرداخت شده و افزود: اگر سالانه ١٠ میلیارد دلار این رقم برای بهبود بهره‌وری و کاهش شدت مصرف انرژی صرف شود، صدها شغل ایجاد می‌شود که برای آینده کشور خیلی مهم است. به عقیده وی، کاهش شدت مصرف انرژی هزینه دارد؛ خطوط لوله انرژی، رفتار مصرفی، کارهای تولیدی و خیلی موارد دیگر باید عوض شود. در واقع کاهش شدت مصرف انرژی فقط مساله اخلاقی نیست، فنی هم هست؛ یعنی سیستم حمل‌ونقل‌ شهری، نوع خودروها و نوع امکانات مصرفی باید عوض شوند. متاسفانه وقتی درباره کاهش مصرف انرژی صحبت می‌شود بسیاری ابزار قیمت را مفید می‌دانند، در حالی که قیمت، یک عامل تحریک کننده است و به تنهایی نمی‌تواند موجب مصرف بهینه انرژی در کشور شود و عوامل فنی باید کمک کنند.

به گفته وی در حال حاضر یک اجازه بزرگ از مجلس در زمینه مصرف بهینه انرژی برای سال ٩٣ گرفته شده که همه دستگاه‌ها در زمینه مصرف بهینه انرژی از بهبود راندمان نیروگاه‌ها تا سیستم‌های پیچیده انرژی اقدام کنند. به گفته وی دولت تعهد می‌کند هزینه آن را برای دستگاه‌ها و کسانی که موجب صرفه‌جویی انرژی می‌شوند، هزینه کند. با این روند مصرف اگر تمام گاز قطر را هم بخریم، ظرف ١٠ تا ١٥ سال آینده باز هم با کمبود گاز مواجه می‌شویم.به عقیده وی سالانه به اندازه ٢ فاز پارس جنوبی میزان مصرف در کشور بالا می‌رود؛ بدون اینکه تولید ناخالص بیش از ٢ درصد افزایش پیدا کند. با این شدت مصرف انرژی غیر‌ممکن است بتوان جوابگوی نیاز مصرف بود.