تحلیلگران معتقدند رشد محدود صادرات نفت ایران که ممکن است در پی لغو تحریم‌های ایران حاصل شود، آرامش بازار نفت را برهم نمی‌زند. به گزارش روزنامه فایننشال تایمز، پس از مدت‌ها مذاکره، سرانجام از روز دوشنبه (٣٠ دی) اتحادیه اروپا فاز نخست تسهیل تحریم‌های مرتبط با صادرات نفت ایران را در نتیجه توافق اولیه بر سر برنامه هسته‌ای ایران که در ماه نوامبر (آذر) سال گذشته میلادی به دست آمد، آغاز کرد.

پیش‌بینی می‌شود محدودیت‌های بیمه‌ای و حمل و نقلی پیش روی شرکت‌های اروپایی برای خرید نفت ایران و تجارت محصولات پتروشیمی کشورمان با اتحادیه اروپا رفع شود.

آمریکا نیز قرار است اقدام‌های مشابهی را انجام دهد تا شرایطی برابر برای صنایعی که با ایران داد و ستد می‌کنند در دو سوی اقیانوس اطلس فراهم شود.

این اقدام‌ها وضعیت را برای ٦ مشتری آسیایی ایران که هنوز اجازه دارند از ایران نفت وارد کنند، آسانتر می‌کند.

آمریکا به چین، کره جنوبی، ژاپن، هند، تایوان و ترکیه اجازه داده است تا به خرید نفت خام ایران در ازای کاهش تدریجی حجم خرید ادامه دهند.

با رفع محدودیت‌های بیمه ای، ممکن است این کشورها بتوانند شناورهای مایل به حمل محموله‌های نفتی ایران را بیابند. در نتیجه ممکن است تهران دیگر مجبور نشود برای فروش روزانه یک میلیون بشکه نفت خود به این ٦ مشتری تخفیف بدهد.

اما پیش بینی می‌شود بازارهای نفت واکنش محدودی به لغو تحریم‌ها نشان دهند، چرا که تسهیل تحریم ها، بازارهای اروپایی یا آمریکایی را به روی ایران بازگشایی نمی‌کند.

دراین میان احتمالا بیشتر توجه‌ها به سمت هر گونه افزایش حجم صادرات به کشور هند است.

واردات نفت دهلی نو از ایران در آغاز سال جاری میلادی ٤٠٠ هزار بشکه در روز بود که در ماه ژوئیه ٥٠ هزار بشکه در روز کاهش یافت.

این افت واردات بسیار کمتر از کاهشی است که قرار بود هند بر اساس قرارداد خود با آمریکا در واردات نفت از ایران اعمال کند.

به‌عقیده کارشناسان، یکی از موثرترین عوامل در این کاهش، دشواری بیمه کردن محموله‌ها است.

همه شناورهای جهان که محموله‌های با ارزش انتقال می‌دهند تحت پوشش شبکه جهانی کلوپ حمایت و خسارت اروپا پی اند‌ای مستقر در لندن هستند که در اثر تحریم‌ها نمی‌توانست محموله‌های نفتی ایران را بیمه کند.

اگرچه ایران و دولت هند هر دو به عنوان جایگزین، بیمه‌های مستقل خود را برای محموله‌های نفتی پیشنهاد کردند اما پالایشگران هندی نسبت به مقدار پوشش این بیمه‌ها ابراز نگرانی و تردید دارند.

اکنون با رفع تحریم‌ها ممکن است این شرکت‌ها برای پوشش محموله‌های اضافی خود که پیشتر نتوانسته بودند انتقال دهند، به بیمه کنندگان بخش خصوصی رو آورند.

اندرو باردوت، مدیر اجرایی کلوپ حمایت و خسارت اروپا پی اند آی، بیمه کننده ٩٥ درصد از ناوگان دریایی جهان گفت: از آنجا که کشورهای معاف از تحریم محموله‌های نفتی خود از ایران را به دلیل مسائل مربوط به بیمه به‌طور کامل وارد نمی‌کردند، احتمال افزایش جزئی صادرات نفت ایران وجود دارد.

با این حال تحریم‌های بیمه‌ای تنها برای ٦ ماه رفع می‌شوند، مهلتی که دیپلمات‌ها برای رسیدن به یک توافق نهایی بر سر برنامه هسته‌ای ایران در نظر دارند.

از آنجایی که بیشتر صاحبان نفتکش‌ها و شناورها یک بار در سال سیاست‌های خود را بازبینی می‌کنند، بنابراین در این مدت بسیاری از نفتکش‌ها هنوز قادر به انتقال نفت ایران نخواهند بود.

با این که اکنون نفتکش‌های اروپایی می‌توانند آزادانه با صاحبان نفتکش‌های آسیایی و ایرانی برای انتقال نفت ایران رقابت کنند، دلالان انتقال محموله‌های نفتی می‌گویند تا کنون نشانه‌ای از این رقابت به چشم نمی‌خورد زیرا هم اکنون تقاضای کافی برای نفتکش‌های اروپایی در دیگر مسیرهای انتقال نفت وجود دارد.

یکی از کارشناسان حوزه صنعت گفت: هم اکنون هیچ یک از دارندگان نفتکش‌های اروپایی به این مساله فکر کنند. اگر بازار نفتکش‌ها با رکود روبه‌رو شود، ممکن است یک یا دو نفتکش برای انتقال نفت ایران پیشقدم شوند اما تاکنون چنین اتفاقی نیفتاده است.