معاون برنامه‌ریزی و نظارت بر منابع هیدروکربوری وزارت نفت با اشاره به وجود ١٥٨ میلیارد بشکه ذخایر اثبات شده نفت خام در ایران (تا سال ٢٠١٢) گفت: با افزایش ظرفیت تولید، قدرت چانه‌زنی ایران در بازار جهانی نیز افزایش خواهد یافت. به گزارش «شانا»، معاون برنامه‌ریزی و نظارت بر منابع هیدروکربوری وزارت نفت روز یکشنبه در نشست الزامات راهبردی صنعت نفت با اشاره به وابستگی اقتصاد کشور به این صنعت تصریح کرد: توسعه صنعت نفت به عنوان تامین‌کننده نیازهای استراتژیک و موتور محرک اقتصادی کشور، منجر به شتاب بخشی در اجرای دیگر طرح‌های اقتصادی خواهد شد.
وجود ٤٨ درصد ذخایر اثبات شده نفت جهان در منطقه خاورمیانه
معظمی ذخایر اثبات شده نفت جهان را تا پایان سال ٢٠١٢، ۹/۱۶۶۸ میلیارد بشکه اعلام و تصریح کرد: سازمان اوپک با داشتن ۹/۱۲۱۱ میلیارد بشکه (۶/۷۲ درصد) بیشترین حجم ذخایر اثبات شده نفت جهان را دارد، بنابراین تلاش برای ضعیف کردن این سازمان و متلاشی کردن آن با هدف فراهم کردن شرایطی که اعضای این سازمان واگرا باشند، طبیعی است.
وی با بیان اینکه ۷/۸۰۷ میلیارد بشکه از ذخایر اثبات شده نفت جهان در منطقه خاورمیانه واقع شده است، افزود: با توجه به وجود ۴/۴۸ درصد کل ذخایر اثبات شده نفت جهان در این منطقه، خاورمیانه نقش حساس و استراتژیک در تولید و تامین انرژی مورد نیاز جهان دارد و طبیعی است که آبستن حوادث زیادی باشد.
به گفته معظمی ۸/۳۲۸ میلیارد بشکه (معادل ۷/۱۹ درصد) از ذخایر اثبات شده نفت جهان در منطقه آمریکای جنوبی و مرکزی، ۲/۲۲۰ میلیارد بشکه (معادل ۲/۱۳ درصد) در آمریکای شمالی، ۸/۱۴۰ میلیارد بشکه (معادل ۴/۸ درصد) در اروپا و اوراسیا، ۳/۱۳۰ میلیارد بشکه (معادل ۸/۷ درصد) در آفریقا و ۵/۴۱ میلیارد بشکه (معادل ۵/۲ درصد) در آسیا پاسیفیک واقع شده است. معاون برنامه‌ریزی و نظارت بر منابع هیدروکربوری وزارت نفت با بیان اینکه کشورهای ونزوئلا، عربستان، کانادا، ایران و عراق از کشورهای برتر دارنده ذخایر اثبات شده نفت در جهان هستند، افزود: ونزوئلا با داشتن ۸/۱۷ درصد از ذخایر نفت جهان، عربستان سعودی با داشتن ۳/۱۳ درصد، ایران با داشتن ۴/۹ درصد و عراق با داشتن ٩ درصد از ذخایر اثبات شده نفت جهان، از کشورهای لیدر و عضو اصلی اوپک هستند، البته این آمار تا پایان سال ٢٠١٢ جمع‌آوری شده ولی در سال ٢٠١٣ این موازنه تغییر کرده است.
وی گفت: با توجه به وجود ۹/۲۶۵ میلیارد بشکه از ذخایر اثبات شده نفت جهان در عربستان، این کشور نقش متعادل‌کننده و گاه برهم زننده بازار را دارد.
معظمی تصریح کرد: ظرفیت تولید، قدرت چانه‌زنی کشورها را در بازار افزایش می‌دهد و برای اینکه بتوانیم نقشی در اوپک داشته باشیم باید توان و ظرفیت تولید را بالا ببریم؛ ضمن آنکه با بالا رفتن توان تولید، افزایش تولید نیز محقق خواهد شد. معاون برنامه‌ریزی و نظارت بر منابع هیدروکربوری وزارت نفت با بیان اینکه عراق در آینده تهدید جدی برای ایران خواهد بود، گفت: عراقی‌ها بعد از تحریم ایران رفتارهای درستی در زمینه برخورد با مشتریان نفت ایران انجام نداده‌اند و این رفتارها از نظر همسایگی و عضویت در سازمان اوپک صحیح نیست.
بررسی فرصت‌ها و تهدیدهای بازار انرژی
معظمی با اشاره به تجارب موفق شرکت‌های نفتی تراز اول جهانی در زمینه نفت و گاز گفت: توسعه و توانمندسازی نیروی انسانی، فرآیندهای سازمانی و عملیاتی بر مبنای استانداردهای زیست محیطی، توسعه فناوری‌های روزآمد بر مبنای بیشتر کردن زنجیره ارزش، توسعه منابع مالی، افزایش کیفیت و رقابت پذیری از مهم‌ترین راهبردهای توسعه و ارتقای جایگاه صنعت نفت است.
معاون برنامه‌ریزی و نظارت بر منابع هیدروکربوری وزارت نفت دارا بودن ١١ درصد ذخایر نفتی و ١٧ درصد ذخایر گازی جهان را از مزیت‌های اصلی کشور اعلام و تصریح کرد: هنوز قیمت تمام شده انرژی در کشور ما در مقایسه با دیگر کشورها، پایین تر است همچنین در زمینه صنعت پتروشیمی نیز مزیت‌های رقابتی قابل توجهی در کشور وجود دارد.
وی تغییرات ترکیب سبد انرژی در آینده جهان و ظهور بازیگران جدید عرصه تولید و تجارت نفت و گاز (مانند عراق و قطر) را از عوامل تهدید بازار انرژی اعلام و تصریح کرد: مدیریت کربن و پدافند غیرعامل اچ.اس.‌ای، اعمال تحریم در زمینه سرمایه گذاری، خدمات، فناوری، تجارت، تسلط کشورهای صنعتی و شرکت‌های فراملیتی بر فناوری‌های نوین تولید نفت و گاز و محدودیت‌های بازارهای بین‌المللی برای تامین سرمایه از تهدیدهایی است که باید به آنها توجه شود.
معظمی سرمایه گذاری و مشارکت با شرکت‌های صاحب نام جهانی را از راهکارهای مناسب برای مقابله با این تهدیدها برشمرد و گفت: با وجود تحریم‌ها باید با همه شرکت‌های بزرگ و بین‌المللی در زمینه نفت و گاز وارد مذاکره شویم، ولی این مساله به معنی کوتاه آمدن از مواضع و ارزش‌ها نیست.
وی افزایش ظرفیت تولید (به‌کارگیری روش‌های نگهداشت توان تولید در میادین دارای افت تولید)، توسعه فناوری‌های روزآمد (بالادست، میان‌دست و پایین‌دستی)، توسعه ساختارهای چابک و چالاک، اصلاح ساختار و مبانی آموزشی در تربیت مدیران و متخصصان تراز جهانی و مشارکت فعال در بازار و توسعه تجارت انرژی را از دیگر الزام‌های عملیاتی برای غلبه بر چالش‌های موجود در حوزه صنعت نفت دانست.