گام‌های بلند پارس جنوبی در مسیر توسعه

دنیای اقتصاد - سید فواد نبوی: میدان گازی پارس جنوبی به عنوان یک میدان مشترک با وجود فرازو‌نشیب‌های گوناگون توسعه پرشتاب خود را همچنان با تکیه بر نیروهای متخصص ایرانی ادامه می‌دهد. تحریم‌های غیرقانونی در چند سال گذشته مشکلاتی را برای صنعت نفت ایران پدید آورد، اما اکنون خود خارجی‌ها هم بر این باورند که تابوی تحریم صنعت نفت ایران شکسته است و ابزار تحریم نمی تواند مانعی فراروی توسعه صنعت نفت ایران باشد و دراین میان پایتخت انرژی ایران در مسیر توسعه گام برمی‌دارد. هزینه توسعه هر فاز پارس جنوبی طبق برآورد‌های انجام شده حدود ٥ میلیارد دلار است و عدم تزریق منابع مالی به فازهای پارس جنوبی می‌تواند روند توسعه را کند نماید و هر چند که بودجه مصوب در سال گذشته به طور کامل در اختیار شرکت نفت و گاز پارس قرار نگرفت، اما با حمایت صندوق توسعه ملی و بانک‌های داخلی و نیز فروش اوراق مشارکت منابع مالی پروژه‌ها تا حد زیادی تامین شد. آمارهای رسمی اعلام شده از سوی مسوولان نشانگر آن است که تا کنون ٤٠ میلیارد دلار در طرح توسعه میدان گازی پارس جنوبی هزینه شده و ٣٠ میلیارد دیگر نیز هزینه خواهد شد. اعلام این ارقام در شرایطی که خارجی‌ها در پروژه‌های صنعت نفت ایران حضور ندارند و سرمایه گذاری، اجرا و بهره‌برداری از طرح‌ها توسط دولت، بانک‌ها و شرکت‌های خصوصی در حال انجام است، از سوی بسیاری از تحلیل‌گران انرژی مثبت ارزیابی می‌شود. در این میان رستم قاسمی روز گذشته اعلام کرد که شش فاز پارس جنوبی در کمتر از ٣٥ ماه به حدود ٦٢ درصد پیشرفت رسیده اند و ٤ فاز نیز حدود ٥٠ درصد پیشرفت دارند و در برخی از فازها ساخت پالایشگاه‌ها به پیشرفت بیش از ٧٥ درصد رسیده‌اند. وی ادامه داد: در بخش دریایی با مشکلاتی مواجه بودیم، اما به زودی میزان عقب ماندگی در این بخش را جبران کرده و با قدرت عملیات توسعه میدان گازی پارس جنوبی ادامه خواهد یافت. اعلام نظر وزیر نفت در مورد پارس جنوبی حاکی از آن است که با وجود فشارهای خارجی روند توسعه این میدان مشترک به عنوان اولویت اول وزارت نفت همچنان با شتاب در حال انجام است. مدیران ارشد صنعت نفت امسال و در سال حماسه سیاسی و حماسه اقتصادی خبر از افزایش تولید در پارس جنوبی داده اند و تا پایان سال‌جاری قرار است که به ترتیب در فاز ١٥ و ١٦، دوازده میلیون متر مکعب، در فاز ١٢، ٢٥ میلیون متر مکعب و با توسعه فاز ٤ و ٥ حدود ٨ میلیون متر مکعب و نیز از طریق چند طرح توسعه‌‌ای دیگر در مجموع ٥٠ میلیون مترمکعب به ظرفیت تولید در فاز پارس جنوبی افزوده شود. در این میان برداشت از فازهای فعال نیز در حال انجام است ودر ١٠ فاز فعال در پارس جنوبی حدود ٣٠٠ میلیون متر مکعب در روز گاز شیرین برداشت می‌شود و در سال گذشته این رقم تثبیت شد. در این میان مدیرعامل شرکت نفت و گاز پارس چندی پیش اعلام کرد که افزون بر تولید گاز، تولید میعانات گازی در پارس جنوبی در حدود ١٣٥ میلیون متر مکعب در سال گذشته بود و تولید ال پی جی نیز به حدود ٣ میلیون تن در سال ٩١ رسید و در مجموع حدود ٨٨ میلیارد مترمکعب گاز به شبکه سراسری گاز کشور تزریق شد. طبق برنامه ریزی‌های انجام شده امسال فازهای ١٢، ١٥ و ١٦ و نیز فازهای ١٧ و ١٨ روند تکمیل خود را طی کرده و به تدریج وارد مدار تولید خواهد شد، هرچند که ممکن است عملیاتی شدن این فازها به علت برخی مشکلات با تاخیر مواجه شود. مدیرعامل شرکت نفت و گاز پارس ظهر یکشنبه هفته جاری خبراز راه‌اندازی عملیاتی مرحله نخست شیرین سازی طرح توسعه فازهای ١٥ و ١٦ پارس جنوبی داد و گفت: اجرای مراحل نهایی راه‌اندازی این فاز گازی از اول هفته جاری آغاز شده و با تلاش متخصصان داخلی این پروژه، ابتدا واحدهای جانبی ( آب، برق، هوا، بخار و نیتروژن ) در سرویس قرار گرفت و سپس عملیات انتقال گاز ترش فازهای ٦، ٧ و ٨ پارس جنوبی به پالایشگاه فازهای ١٥ و ١٦ با موفقیت به اجرا درآمد. پیش از راه‌اندازی، این ۲ فاز می‌تواند نویدبخش تحرکی اساسی در پارس جنوبی و تولید گاز از فازهای ۱۵و۱۶ باشد هرچند که گاز این ۲ فازبه طور موقت از مازاد گاز فاز‌های ۶و۷و۸ دریافت می‌شود. متولیان امر در شرکت ملی نفت ایران نیزاعلام کرده اند که فاز ١٢ پارس جنوبی امسال راه‌اندازی خواهد شد و با وجود اینکه قبل از نوروز امسال نیز یکی از واحدهای بخار آن راه‌اندازی شد، هم‌اکنون مشعل این فاز نیز روشن شده و آخرین مراحل راه‌اندازی نیز به زودی پایان خواهد یافت و تا پایان سال جاری این فاز آماده بهره برداری کامل می‌شود. امسال فاز ١٢ که بزرگ‌ترین فاز پارس جنوبی است قرار است با ٣ سکو و ٤ ترین از ٦ ترین موجود آن وارد مدار تولید شود و گاز فاز ١٢ زمستان سال‌جاری وارد شبکه تولید و انتقال خواهد شد. در این میان روند پیشرفت در فازهای ۱۷و ۱۸ چندان پرشتاب نیست به طوری که مدیران پروژه اعلام کرده اند بخش یوتیلیتی فازهای ۱۷ و ۱۸ امسال راه‌اندازی خواهد شد و پیش‌بینی می‌شود که در سال‌جاری این واحد‌ها آماده شود و سکوهای این فازها نیز در حال راه‌اندازی بوده و راه‌اندازی آزمایشی آن تا پایان سال آغاز خواهد شد، اما تمام این موارد نیازمند تامین به موقع منابع مالی است. ازسوی دیگر پیشرفت اجرایی فاز ١١ پارس جنوبی به حدود ٦٥ درصد رسیده و هم اکنون در بین پروژه‌های مشابه ٣٥ ماهه پارس جنوبی و در بخش حفاری این پروژه دو دکل در حال حفاری بوده و پیش‌بینی می‌شود تا ٤ ماه آینده عملیات حفاری در اولین سکوی دریایی این پروژه به پایان برسد. توسعه سایر فازهای پارس جنوبی نیز هرچند که در حال انجام است اما در صورت حمایت بیشتر دولت و نیز مشارکت بیشتر بانک‌های کشور این فازها نیز می‌توانند به بهره‌برداری رسیده و توان تولید گاز کشور را به طور قابل ملاحظه‌ای افزایش دهند.