رشد طلایسیاه در سایه نگرانیها از کاهش عرضه
تا زمان تنظیم این گزارش در ساعت ۱۶:۲۰ روز چهارشنبه به وقت تهران، بهای نفت خام وستتگزاس اینترمدییت افزایشی یک دلار و ۵۰ سنتی داشته و به ۱۰۴ دلار و ۶ سنت در هر بشکه رسیده است. این افزایش قیمت به معنای رشد ۴۶/ ۱درصدی قراردادهای آتی شاخص اصلی نفتی آمریکا برای تحویل در ماه مه است.
معاملات نفت خام برنت در لندن نیز با افزایش یک دلار و ۴۸ سنتی روبهرو شد که بهای هر بشکه نفت خام برنت را به ۱۰۸ دلار و ۷۳ سنت رساند. با این حساب، بهای هر بشکه نفت خام مربوط به معاملات آتی برنت برای تسویه حساب در ماه ژوئن نیز در روز چهارشنبه بیش از ۳۵/ ۱درصد افزایش داشته است.
با این حال، چشمانداز ضعیفتر از حد انتظار پیشین اقتصاد جهان و ادامه قرنطینههای کووید-۱۹ در چین، به تقاضا در بزرگترین واردکننده نفت خام جهان آسیب رسانده و بر قیمتها نیز در روزهای اخیر تاثیر چشمگیری داشته است؛ اما به نظر میرسد تشدید نگرانی درباره کمبود عرضه در روز چهارشنبه مانع ادامه روند کاهشی قیمت طلای سیاه شد که در روز سهشنبه به اوج خود رسیده بود.
پس از آنکه صندوق بینالمللی پول (IMF) در روز سهشنبه پیشبینی خود از رشد اقتصاد جهان را تقریبا به میزان یکدرصد کاهش داد، قیمت هر ۲ شاخص اصلی معاملات آتی نفت خام در بازارهای جهانی را به شدت تضعیف کرد. شاخصهای نفتی کلیدی برنت و وست تگزاس اینترمدییت پس از انتشار گزارش صندوق بینالمللی پول در جریان معاملات پرنوسان روز سهشنبه هر کدام بیش از ۵درصد کاهش یافتند. صندوق بینالمللی پول این پیشبینی را با استناد به تاثیر اقتصادی جنگ روسیه در اوکراین انجام داده و نسبت به افزایش تورم در کشورها هشدار داده و گفته است که افزایش نرخ تورم یک خطر کنونی و کاملا آشکار است.
استفان برنوک، تحلیلگر PVM درباره هشدار صندوق بینالمللی پول نسبت تورم فزاینده میگوید: «تضعیف رشد و افزایش فشار تورمی تنها میتواند به معنای یک چیز باشد: شبح رکود تورمی بر فراز اقتصاد جهان در حال پرواز است.»
پس از تحریمها علیه روسیه – دومین صادرکننده بزرگ نفت جهان و تامینکننده اصلی اروپا – به دلیل جنگ در اوکراین که مسکو آن را عملیات ویژه نظامی مینامد، قیمتهای جهانی نفت به دلیل چشمانداز نگرانکننده عرضه افزایش یافته است.
در بخش عرضه نیز، سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) و متحدانش که مجموعا تحت عنوان اوپکپلاس شناخته میشوند، در ماه مارس ۴۵/ ۱میلیون بشکه در روز کمتر از اهداف تولیدی تعیین شده خود تولید کردند. گزارش ائتلاف تولیدکنندگان نشان داد که یکی از دلایل کلیدی نرسیدن اوپکپلاس به اهداف تولیدی خود، کاهش تولید طلای سیاه روسیه پس از تحریمهای اعمال شده گسترده علیه این کشور توسط کشورهای غربی است.
اختلالات مختلف در جریان زنجیره تامین جهانی نفت نیز به نگرانیها در مورد عرضه افزوده است. لیبی، یکی از اعضای اوپک به دلیل شکل گرفتن موجی از اعتراضات، مجبور شده تا تعدادی از تاسیسات نفتی کلیدی خود مانند میدان نفتی شراره با ظرفیت تولید ۳۰۰هزار بشکه در روز را تعطیل کند. گفتنی است که شرکت ملی نفت لیبی در روز سهشنبه در بندر نفتی بریقه وضعیت اضطراری اعلام کرد و گفت که نمیتواند به تعهدات خود در قبال بازار نفت عمل کند.
وارن پترسون، مدیر استراتژی کالاهای شرکت ING در سنگاپور نیز اظهار کرد: «ریزش قیمت روز سهشنبه که پس از بازبینی پیشبینی صندوق بینالمللی پول روی داد، احتمالا بیش از حد بود. تصور میکنم ریسکهای قیمت همچنان در جهت صعودی هستند بهخصوص که احتمال اختلال بیشتر عرضه از سوی لیبی وجود دارد اما مهمتر از همه، احتمال تحریم نفت روسیه توسط اتحادیه اروپاست.»
بولات آکچولاکوف، وزیر انرژی قزاقستان گفت که پایانه دریای سیاه کنسرسیوم خط لوله کاسپین (CPC) میتواند تا روز چهارشنبه به ظرفیت انتقال کامل خود بازگردد. این خط لوله و پایانه CPC در دریای سیاه که وظیفه انتقال حدود ۸۰درصد از صادرات نفت خام قزاقستان را بر عهده دارند، پس از توفانی که ماه گذشته به ۲ نقطه از ۳ نقطه مربوط به پهلوگیری نفتکشها آسیب رساند، با نصف ظرفیت معمول خود فعالیت میکند.
همچنین منابع بازار به استناد آمار روز سهشنبه موسسه نفت آمریکا گفتهاند که ذخایر نفت خام ایالات متحده طی هفته گذشته ۵/ ۴میلیون بشکه کاهش یافته است.
گفتنی است که آمار موسسه نفت آمریکا تخمینی از موجودی ذخایر نفتی محسوب میشود و نیمه شب پنجشنبه، آمار رسمی مربوط به این ذخایر از سوی اداره اطلاعات انرژی ایالات متحده منتشر خواهد شد.