جواد اوجی برای پیشگیری از تکرار کمبود گاز سال گذشته اقدام کرد
تامین سوخت زمستانی؛ اولویت فوری وزیر نفت
سپس پنج‌شنبه بعداز‌ظهر همراه با مدیران گازی و پتروشیمی به قطب گاز کشور، عسلویه رفت و از تاسیسات پارس‌جنوبی بازدید کرد. اوجی همچنین روز گذشته اعلام کرد نخستین ردیف از شیرین‌سازی پالایشگاه فاز ۱۴ پارس‌جنوبی زمستان امسال به‌بهره‌برداری خواهد رسید که می‌تواند به‌یاری شبکه گاز کشور در این فصل بیاید. علاوه بر این، در روزهای گذشته خبر آمد که صادرات گاز ایران به‌عراق که پیش از این به۴۰ تا ۴۵ میلیون مترمکعب در روز می‌رسید، از دو هفته قبل با کاهش ۳۸میلیون متر‌مکعبی مواجه شده که به‌معنای نزدیک‌شدن به‌صفر صادرات به‌همسایه غربی است. این اقدام با توافقی بین دو طرف برای ۶ماه انجام می‌شود و به‌گفته محمدرضا جولایی، مدیر دیسپچینگ شرکت ملی گاز ایران این موضوع ارتباطی با بدهی‌های عقب‌افتاده عراق به‌ایران ندارد. با این حال به‌نظر می‌رسد وزارت نفت که می‌بیند دست‌کم عمده پول گازی که به این کشور می‌فروشد را دریافت نمی‌کند، با ذخیره‌سازی روزانه آن می‌تواند کمبود زمستانی را رفع کند؛ کمبودی که اوجی چهارشنبه‌شب با حضور در تلویزیون پیش‌بینی کرد در برخی روزهای زمستان امسال به۲۰۰ میلیون مترمکعب برسد.
درس از گذشته برای زمستان امسال
در زمستان سال۹۹ دومینویی از اتفاقات موجب نارضایتی مردم شد. در این میان، مسوولان دولتی عمدتا تقصیر را متوجه دیگری می‌دانستند. مصرف خانگی گاز در زمستان سال گذشته افزایشی بیش از رشد تولید داشت و به‌این ترتیب در برخی روزها تا ۱۶۰ میلیون مترمکعب کمبود این سوخت در کشور تجربه شد. فوری‌ترین اقدام دولت وقت، قطع سوخت صنایع بود که به‌کمبود عرضه محصولاتی مانند سیمان انجامید. در همین حال، شائبه جایگزین کردن مازوت به‌جای گاز طبیعی به‌عنوان سوخت نیروگاه‌ها پیش‌آمد که برخی تایید و بعضی تکذیب کردند. کارشناسان محیط‌زیستی و شواهد موجود اما نشان از وجود ذرات سمی در هوا که از سوخت مایع کم‌کیفیت منتشر می‌شود، حکایت داشت. آلودگی هوا بیش از سال‌های گذشته شهروندان را آزار داد و قطعی برق هم به‌این بحران افزود. حال وزیر جدید نفت که می‌داند در صورت تکرار اتفاقات سال گذشته در همین ابتدای دوره وزارتش با انتقادات زیادی رو‌به‌رو خواهد شد با جدیتی مشهود به‌دنبال پیشگیری از بروز چنین مشکلاتی برای زمستان امسال برآمده است. این اقدامات در چند حوزه قابل‌مشاهده است.
کاهش شدید صادرات گاز به‌عراق
مدیر دیسپچینگ شرکت ملی گاز ایران پنج‌شنبه اعلام کرد که صادرات گاز طبیعی ایران به عراق طبق توافق‌نامه‌ای با این کشور و با اعلام قبلی کاهش یافته است. محمدرضا جولایی در این‌باره به«شانا» گفت: صادرات گاز طبیعی به عراق ۳۸ میلیون مترمکعب در روز کاهش یافته است که این کاهش صادرات طبق توافق‌نامه‌ای ۶ ماهه با طرف عراقی انجام شده است و به‌بدهی‌های آنها به‌ایران ارتباطی ندارد، هرچند ضرورت وصول بدهی‌ها همچنان در دستور کار است.وی تصریح کرد: ایران از دو هفته پیش این کاهش صادرات را به‌عراق اعلام کرده بود و براساس توافق‌نامه این مقدار کاهش صادرات تا ۶ماه ادامه دارد.براساس این گزارش، طبق توضیحات حسن منتظرتربتی، مدیرعامل شرکت ملی گاز، ایران پیش از این روزانه حدود ۴۰ تا ۴۵ میلیون مترمکعب گاز طبیعی به‌عراق صادر می‌کرد که بدهی‌های این کشور به‌ایران سبب کاهش صادرات گاز طبیعی به‌عراق در دی‌ماه پارسال شد. مدیر دیسپچینگ شرکت ملی گاز ایران اما تاکید می‌کند؛ هرچند بخشی از این بدهی‌ها همچنان پابرجاست اما کاهش صادرات به‌دلیل بدهی عراق به‌ایران نبوده و طبق توافق‌نامه با آنها انجام شده است. با وجود این ادعا، نمی‌شود تاثیر عدم‌دریافت پول بابت صادرات گاز از عراق را حداقل در بی‌انگیزگی برای ادامه این روند با حجم پیشین نادیده گرفت و می‌توان این توافق را در راستای تلاش وزارت نفت برای تامین سوخت زمستانه ارزیابی کرد، چراکه در زمانی‌که کشور با کمبود گاز در زمستان مواجه است، فروش بدون دریافت پول چندان عاقلانه به‌نظر نمی‌رسد. با این حال در بلندمدت این راهکار نمی‌تواند مساله کمبود داخلی را حل کند زیرا مصرف داخلی گاز به‌نسبت تولید به‌شدت بالا است و با ادامه روند افزایش سالانه مصرف نمی‌توان به‌آینده این صنعت امیدوار بود. ایران به‌عنوان دومین دارنده ذخایر گاز دنیا و سومین تولیدکننده بزرگ جهان، صادرات کمی را به‌خود اختصاص داده و در میان ۱۰ کشور با بیشترین صادرات حضور ندارد. این امر موجب می‌شود کشور از این منبع درآمدی عظیم بهره کمتری ببرد.
بازدید اوجی از پارس‌جنوبی
وزیر نفت عصر پنج‌شنبه در نخستین سفر عملیاتی خود وارد عسلویه شد و به‌بررسی طرح‌های گازی و پتروشیمی مستقر در این منطقه پرداخت. اوجی پس از نشست با مدیران صنعت نفت در منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس بر اهمیت پارس‌جنوبی به‌عنوان بزرگ‌ترین تامین‌کننده گاز کشور تاکید کرد و گفت: امیدوارم با تمهیدات اندیشیده‌شده، زمستانی بدون چالش را سپری کنیم.وی ضمن خسته نباشید به‌کارکنان صنعت نفت، گفت: وضع برداشت از این میدان مشترک و چگونگی تامین گاز برای زمستان در نشست بررسی شد. وزیر نفت اظهار امیدواری کرد بر اساس برنامه‌ریزی انجام‌شده، بتوان با برداشت حداکثری گاز از میدان مشترک پارس‌جنوبی زمستان بدون چالشی را سپری کرد.به گزارش «ایرنا» جواد اوجی همچنین جمعه پس از بازدید از بخش فراساحل و طرح‌های در حال تکمیل میدان گازی پارس‌جنوبی از جمله پالایشگاه فاز۱۴ در جمع خبرنگاران گفت: نخستین ردیف شیرین‌سازی پالایشگاه فاز۱۴ پارس‌جنوبی زمستان امسال به بهره‌برداری می‌رسد. او افزود: این پالایشگاه، آخرین پالایشگاه زنجیره خشکی پارس‌جنوبی است و با بهره‌برداری از نخستین ردیف شیرین‌سازی آن در فصل زمستان این مجموعه به‌کمک شبکه گازی کشور می‌آید.وی ادامه داد: با تصمیم‌گیری انجام شده تلاش می‌شود در سال‌جاری بیشترین بهره‌برداری و برداشت گاز از میدان مشترک پارس‌جنوبی انجام شود.
جبران کمبود سوخت نیروگاه‌ها و صنایع عمده
اوجی که چهارشنبه‌شب به‌برنامه «گفت‌وگوی ویژه خبری» شبکه دو آمده بود، درباره مقدار صادرات فرآورده‌های نفتی گفت: با توجه به‌تامین سوخت زمستانی به‌ویژه برای نیروگاه‌ها در فصل زمستان، صادرات فرآورده‌های نفتی امسال از حدود دو‌ماه پیش به‌شدت کاهش یافته است تا بتوانیم ذخایر سوخت نیروگاه‌ها و صنایع را تامین کنیم. برنامه ما این است و همه توانمان را می‌گذاریم تا مخازن سوخت نیروگاه‌ها و صنایع عمده را تکمیل کنیم، در حالی‌که کسری گاز هم پیش‌بینی می‌شود.وی ادامه داد: سال ۹۹ در بعضی از روزهای فصل سرد به‌ویژه در استان‌های شمال و شمال‌شرق کشور تا روزانه حدود ۱۶۰ میلیون مترمکعب هم کسری گاز داشتیم، به‌همین دلیل محدودیت‌هایی به‌نیروگاه‌ها و صنایع عمده داده شد تا بتوانند گاز بخش خانگی را که اولویت نخست وزارت نفت و شرکت ملی گاز ایران است، تامین کنند.وزیر نفت تاکید کرد: امسال پیش‌بینی می‌کنیم رقم رشد مصرف ۸ تا ۱۰ درصد باشد و در فصل سرد کسری روزانه تا ۲۰۰ میلیون مترمکعب گاز را هم داشته باشیم، به‌همین دلیل از هفته گذشته که کارمان را به‌طور رسمی در وزارت نفت آغاز کردیم، تامین سوخت زمستانی را با حضور مسوولان شرکت‌های تابع به‌بحث و بررسی گذاشتیم تا بتوانیم با راهکارهایی فصل سرد را بی‌دغدغه پشت‌سر بگذاریم و گاز بخش خانگی، نیروگاه‌ها و صنایع تامین شود.
اوجی با بیان اینکه متاسفانه مقدار کنونی ذخیره‌سازی‌های موجود در مخازن سوخت مایع نیروگاه‌های کشور نسبت به‌پارسال حدود ۲۵درصد کمتر است، گفت: در بازه زمانی مورد‌بررسی در سال ۹۹ مقدار ذخیره سوخت مخازن نیروگاهی ۲/ ۲ میلیارد لیتر بوده، اما متاسفانه امروز این رقم به ۷/ ۱میلیارد لیتر رسیده، به‌همین دلیل تدابیری اندیشیده‌شده است تا هرچه زودتر حدود ۴ هزار دستگاه تانکر سوخت‌رسان که از ناوگان خارج شده بودند، بازگردند تا به‌این شکل بتوانیم روزانه ۳۵ میلیون لیتر به‌مقدار سوخت‌رسانی اضافه کنیم.
وی تصریح کرد: تلاش ما جبران ذخیره‌سازی‌های سوخت مایع نیروگاه‌های کشور است که افزون بر بحث تانکرهای سوخت‌رسان، در بخش بالادست گاز در پارس‌جنوبی هم تلاش می‌کنیم ۱۲ تا ۱۴ میلیون مترمکعب به‌رقم برداشت گاز افزوده شود، گرچه مقدار مصرف رشد ۸ درصدی دارد اما به‌تولید گاز آن‌چنان اضافه نمی‌شود.
وزیر نفت در پاسخ به‌این پرسش که امسال در فصل‌های سرد سال امکان قطع گاز طبیعی وجود دارد، بیان کرد: همه تلاش ما این است که این اتفاق رخ ندهد و چالش‌های گذشته را هم بررسی کردیم تا مردم دچار مشکل نشوند.
ظرفیت خالی در پالایشگاه‌های گازی
اوجی در ادامه گفت: موضوع دیگر این است که میدان‌های نفت و گاز در طول زمان برداشت دچار افت‌فشار مخزن و تولید می‌شوند. در میدان‌های نفتی طی یک سال حدود ۲۵۰ تا ۳۰۰ هزار بشکه افت تولید رخ می‌دهد و در حالی‌که اکنون روزانه ۱۴۰ میلیون مترمکعب ظرفیت خالی در پالایشگاه‌های گاز داریم، افت تولید و فشار میدان‌های گازی واقع در کنار پالایشگاه‌ها سبب ایجاد ظرفیت خالی در آنها شده‌اند.
وی افزود: اکنون در پالایشگاه‌های پارس‌جنوبی روزانه ۴۰ تا ۶۰ میلیون مترمکعب (معادل بیش از یک فاز پارس‌جنوبی) و در بعضی از پالایشگاه‌ها مانند پارسیان روزانه ۲۰ تا ۲۵ میلیون مترمکعب ظرفیت خالی وجود دارد، برای حفظ سقف تولید و حل این مسائل نیاز به‌سرمایه‌گذاری و در عین حال حفظ و نگهداشت تولید داریم.
وزیر نفت یادآور شد: از سویی سالانه ۴ میلیارد دلار در این حوزه‌ها هزینه یا سرمایه‌گذاری می‌شده اما به‌دلیل نبود سرمایه‌گذاری در چند سال گذشته افتی شدید در میدان‌های نفت و گاز داشته و ظرفیت تولید کاهش یافته است.
وزیر نفت همچنین در نخستین نشست خود با شرکت‌های خارجی، با معاون بخش خاورمیانه شرکت ملی نفت چین (سی‌ان‌پی‌سی) دیدار و گفت‌وگو کرد.لی بینی‌چانگ، معاون بخش خاورمیانه سی‌ان‌پی‌سی صبح پنج‌شنبه به دیدار جواد اوجی، وزیر نفت کشورمان آمد که طی این دیدار، درباره توسعه همکاری‌های مشترک فی‌مابین، بحث و تبادل نظر صورت گرفت و دو طرف بر گسترش روابط دوجانبه تاکید کردند.
این شرکت که به‌دلیل تحریم‌های آمریکا از پروژه توسعه فاز۱۱ پارس‌جنوبی خارج شده بود، حالا با این دیدار احتمال بازگشت به‌کشور را در‌صورت رفع محدودیت‌ها یا در قالبی دیگر قوت بخشیده است.
