دیپلمات نفتی ایران درگذشت
نماینده ایران در هیات‌عامل اوپک، دو هفته پیش به دلیل عوارض مصرف داروهای مرتبط با بیماری قلبی، دچار کاهش شدید غلظت خون شده و با علائم خونریزی مغزی به بیمارستان اعزام می‌شود. وی طی دو هفته اخیر در کما به‌سر برد و به‌رغم تلاش پزشکان در بامداد روز شنبه جان به جان‌آفرین تسلیم کرد.
حسین کاظم‌پور‌اردبیلی در سال ۱۳۳۱ در تهران زاده شد و در سالهای ۱۳۵۹ تا ۱۳۶۰ وزیر بازرگانی دولت شهیدرجایی بود. او از سال ۱۳۶۰ تا ۱۳۶۴ معاونت اقتصادی وزارت امورخارجه را بر عهده داشت و از سال ۱۳۶۴ تا ۱۳۶۹ نیز در جایگاه معاون امور بین‌الملل وزیر نفت و عضو هیات مدیره شرکت ملی نفت ایران فعالیت می‌کرد. او همچنین در دوره ۵ سالهای از سال ۱۳۶۹ تا سال ۱۳۷۴ به‌عنوان سفیر جمهوری اسلامی ایران در ژاپن مشغول به خدمت بود و از سال ۱۳۷۴ عهده‌دار مسوولیت نمایندگی ایران در هیات‌عامل اوپک شد و به مدت ۱۳ سال در این سمت مشغول به فعالیت بود تا اینکه در سال ۱۳۸۷ از این سمت برکنار و بازنشسته شد و به فعالیت‌های اقتصادی در حوزه بخش خصوصی مشغول شد. وی در سال ۱۳۹۲ با بازگشت بیژن نامدار زنگنه به وزارت نفت، مجددا به‌عنوان نماینده ایران در هیات‌عامل اوپک انتخاب شد و تا پایان عمرش عهده‌دار این مسوولیت بود. وی همچنین در نشست ۱۷۷ سازمان اوپک در وین اتریش به‌عنوان نایب‌رئیس هیات‌عامل اوپک در سال ۲۰۲۰ انتخاب شد.
کاظم‌پور را می‌توان یکی از اصلی‌ترین چهره‌های دیپلماتیک نفتی ایران در طول سالهای پس از انقلاب دانست و شخصیت اصلی مذاکره‌کننده ایران در سازمان اوپک بود. او تلاش‌های زیادی در راستای حفظ سهم ایران در بازار نفت و برقراری ارتباط و تعامل با کشورهای بزرگ تولیدکننده نفت، از جمله عربستان‌سعودی انجام داد. بسیاری او را مرد پشت پرده مذاکرات نفتی ایران می‌دانند، به گونه‌ای که خاویر بلاس خبرنگار ارشد حوزه انرژی خبرگزاری بلومبرگ در واکنش به فوت کاظم‌پور، وی را به‌عنوان «شخصیت قدرتمند پشت صحنه‌ها» و «یکی از مهم‌ترین دیپلمات‌های نفتی جهان» توصیف کرد. در نشست سال ۲۰۱۸ میلادی اوپک و پس از واکنش‌های خصمانه دولت‌های عربستان و امارات در راستای همکاری با دولت ایالات‌متحده آمریکا برای تحریم مجدد صادرات نفت ایران، در درون اوپک تقابلی علنی و جدی میان ایران با عربستان سعودی و حامیانش در این سازمان شکل گرفت. عربستان در آن برهه به دنبال این امر بود که بتواند از طریق دخالت سیاسی در توافق اوپک‌پلاس و افزایش تولید خود سهم ایران در بازار نفت را تصاحب کند تا شاید از این طریق فشار بیشتری به نفت ایران وارد شود. نمایندگان ایران در آن اجلاس با تلاش‌های کاظم‌پور‌اردبیلی و نامه‌نگاری‌های متعدد و موضع‌گیری مناسب نسبت به عربستان و بدون ایجاد تنش توانستند ورق را برگردانند و ایران از توافق کاهش تولید معاف شد و این به معنای حفظ سهم ایران در بازار نفت بود.
دیپلماتی که «کلاه سرش نمی‌رفت»
کاظم‌پور‌اردبیلی طی سالهای متمادی که مسوولیت نمایندگی ایران در هیات‌عامل اوپک را برعهده داشت تلاش‌های بسیار زیادی برای قدرتمندتر شدن ایران در این سازمان انجام داد و در چندین دوره به دنبال کسب کرسی دبیرکلی اوپک برای ایران بود، امری که هرگز محقق نشد. ایران و عربستان به‌عنوان دو قدرت اصلی سازمان صادرکنندگان نفت بر سر دبیرکلی اوپک چالش‌های فراوانی با یکدیگر داشتند و بنا به گفته بیژن زنگنه از دهه ۸۰ میلادی که مجادله و تنش‌ها بر سر مساله دبیرکلی بالا گرفت، همواره ایران و عربستان گزینه‌های یکدیگر را برای دبیرکلی وتو می‌کردند و با توجه به اینکه انتخاب دبیرکل بر اساس اجماع‌نظر تمامی اعضا است، به این ترتیب همواره نمایندگان ایران و عربستان از دبیرکلی اوپک بازمانده‌اند. بیژن زنگنه در کتاب «انقلاب و نفت» نوشته مهدی احمدی درباره نامزدی کاظم‌پور‌اردبیلی برای تصدی سمت دبیرکلی اوپک عنوان می‌کند که در سال ۱۳۷۸ وی را که فردی قوی و توانمند بود، برای دبیرکلی معرفی کردیم که با آن مخالفت شد و پس از آن هر بار که نام کاظم‌پور برای تصدی سمت دبیرکل مطرح می‌شد با مخالفت جدی عربستان و سایر کشورها رو‌به‌رو می‌شد، چراکه آنها کاظم‌پور را فردی توانمند و برجسته می‌دانستند که منافع ملی برای وی بسیار بااهمیت بود و اصطلاحا «کلاه سرش نمی‌رفت»، به همین دلیل نسبت به وی حساس شده بودند و مانع دبیرکلی او می‌شدند.
