تحلیلگران به خریداران طلای سیاه هشدار دادند
تله تقاضا برای نفت ۲۰۲۰
راجر دیوان، تحلیلگر بازار نفت و امور اوپک در آی‌اچ‌اس مارکت بر این باور است که «حتی پیش از کاهش برآوردها از تقاضای نفت نیز پیش‌بینی‌ها از تعادل بازار نفت در سال ۲۰۲۰ بسیار شکننده بود. حال که مشخص شده سمت تقاضا با ضعف‌هایی مواجه است، بازگشت مازاد عرضه در این سال محتمل‌تر از هر گزینه دیگری است.» نگرانی از ضعف تقاضا با اوج‌گیری جنگ تجاری در هفته‌های اخیر تشدید شده است. برآوردهایی که از سمت عرضه و تقاضای بازار نفت در ۲۰۲۰ از سوی کارشناسان و معامله‌گران می‌شود، در بهترین حالت تعادل بازار را نشان می‌دهد و در بسیاری از برآوردها میزان عرضه از تقاضا پیشی می‌گیرد. از این‌رو به‌نظر می‌رسد افت قیمت‌ها در هفته‌های اخیر نیز تحت‌تاثیر چنین چشم‌اندازی برای سال ۲۰۲۰ رخ داده است. با وجود اینکه بازار فیزیکی در حال‌حاضر به دلیل افت تولید ایران و ونزوئلا، توافق نفتی اوپک‌پلاس و کاهش عرضه روسیه به دلیل آلودگی نفتی با کمبود عرضه مواجه است، قیمت نفت برنت هفته گذشته به کمتر از ۶۰ دلار بر بشکه رسید و با ثبت بیش از ۲۰ درصد افت قیمت نسبت به اواخر آوریل که در محدوده ۷۵ دلاری قرار داشت، به‌طور رسمی و تکنیکال وارد فاز خرسی شد. فاز خرسی به شرایطی از بازارهای کالایی یا سهام گفته می‌شود که قیمت‌ها نسبت به اوج خود افت بیش از ۲۰ درصدی را تجربه کنند که احتمال تداوم افت قیمت‌ها را بیشتر می‌کند. آمریتا سن، تحلیلگر ارشد انرژی اسپکت نیز افت قیمت‌ها را به چشم‌انداز تیره آینده بازار نفت مربوط می‌داند و می‌گوید، تحت‌تاثیر پیش‌بینی‌ها از بازگشت مازاد عرضه، بازار نفت این پرسش را از خود می‌پرسد «چرا برای افزایش قیمت‌ها باید به خود زحمتی بدهد؟»
با این حال بلومبرگ در گزارش خود تاکید می‌کند معامله‌گرانی که در موقعیت انتظار برای افزایش قیمت‌ها سرمایه‌گذاری کرده‌اند، خیلی هم راه را به خطا نرفتهاند. تغییرات در قوانین حمل و نقل دریایی که به IMO معروف است، به یقین موجب افزایش تقاضا برای نفت‌گاز خواهد شد. اما این موضوع احتمالا تنها بخش کوچکی از بازار نفت و فرآورده‌ها را با کمبود مواجه کند. در مقابل رشد عرضه به خصوص از سوی نفت شیل هرگونه کمبود بازار را جبران خواهد کرد. بن ون بوردن، رئیس هیات‌مدیره رویال داچ شل هفته گذشته در کنفرانس اقتصادی سن‌پترزبورگ گفت: «دینامیک بازار نفت به دلیل صنعت نفت شیل تغییر کرده است.»
افت تقاضا تحت‌تاثیر تصمیمات ترامپ
آنچه نه گاوها و نه خرس‌های بازار نفت توانایی پیش‌بینی آن را ندارند، دونالد ترامپ و سیاست‌های بیثبات اوست که به سنگ‌اندازی‌های مداوم پیش روی رشد اقتصاد جهانی منجر شده. اوایل ماه جاری میلادی صندوق بین‌المللی پول پیش‌بینی خود از رشد اقتصادی چین، کشوری که به موتور محرکه تقاضا برای کالاها مشهور است را به ۶ درصد کاهش داد. این رقم کمترین سطح از سال ۱۹۹۰ محسوب می‌شود. مارتین راتس، تحلیلگر بازار نفت در مورگان استنلی نیز بر این باور است که هر روز نشانه‌های بیشتری از ضعف سمت تقاضا در حال ظهور است. رشد تقاضای نفت بزرگ‌ترین مصرف‌کنندگان در سراسر جهان در ماه مارس به حالت سکون رسیده بود و رشدی را نشان نداد. علاوه بر آن آمار اولیه ماه آوریل نیز نشان از رشد بسیار اندک تقاضا برای نفت دارد. رشد غیرمنتظره موجودی ذخایر نفتی آمریکا در فصل گرما و اوج تقاضا برای نفت در این کشور خود نشانه دیگری از کاهش رشد تقاضا است. موجودی ذخایر نفتی آمریکا به بیشترین سطح طی حدود دو سال گذشته رسیده است. بلومبرگ گزارش می‌دهد تحت تاثیر این موارد، تقریبا همه ناظران بازار نفت در اولین گزارش خود از شرایط بازار نفت در سال ۲۰۲۰ پیش‌بینی کرده‌اند که مازاد عرضه در این سال رخ دهد. این گزارش‌ها به‌طور عمومی منتشر نمی‌شود و تنها در اتاق‌های بازرگانی به اشتراک گذاشته می‌شوند. بلومبرگ تاکید می‌کند که حتی ممکن است مازاد عرضه بیشتر از این برآوردها رخ دهد، چراکه آنها احتمال افزایش عرضه نفت ایران و ونزوئلا را در نظر نگرفته‌اند. ایران و ونزوئلا در مجموع ظرف یک سال گذشته ۲/ ۲ میلیون بشکه از تولیدات روزانه خود را تحت تاثیر عواملی چون تحریم‌های آمریکا از دست دادهاند. این مقدار درست همان مقدار نفتی است که هر روز آلمان مصرف می‌کند. تحلیلگران اس‌اند گلوبال پلتس متوسط مازاد عرضه در سال آینده را ۴۰۰ هزار بشکه پیش‌بینی کرده‌اند. این مقدار توسط اداره اطلاعات انرژی آمریکا ۱۰۰ هزار بشکه در روز و توسط انرژی اسپکت ۵۰۰ هزار بشکه در روز برآورد شده است. اما بیشترین پیش‌بینی از متوسط مازاد عرضه در سال ۲۰۲۰ توسط آی‌اچ‌اس مارکت انجام شده است، این موسسه مازاد این مقدار را ۸۰۰ هزار بشکه در روز می‌داند.
دردسری برای اوپک
اما چشم‌انداز نگران‌کننده بازار نفت خبر از دردسر تازه‌ای برای اوپک پلاس دارد؛ اگر برآوردها از شرایط بازار در سال ۲۰۲۰ محقق شود اوپک و متحدانش وادار خواهند شد که اتحاد خود برای کاهش عرضه را برای مدتی بیشتر از برآوردهای قبلی ادامه دهند تا از افزایش موجودی انبارهای نفتی جهان جلوگیری کنند. اوپک و برخی کشورهای خارج از این سازمان از جمله روسیه از ابتدای سال ۲۰۱۹ توافقی برای کاهش ۲/ ۱ میلیون بشکه‌ای عرضه روزانه به اجرا درآورده‌اند. مدت این توافق آخر ژوئن یعنی ظرف چند هفته آینده به اتمام می‌رسد. با این حال اظهارات خالد الفالح، وزیر انرژی عربستان سعودی نشان می‌دهد احتمالا کشورهای عضو و غیرعضو اوپک در نشستی که آخر این ماه یا اوایل ماه آینده برگزار خواهد شد، توافق را تا پایان سال جاری میلادی تمدید کنند. اظهارات الفالح در این خصوص مهم‌ترین عامل افزایش قیمت‌ها در روز جمعه گذشته به‌عنوان آخرین روز معاملاتی هفته بود. در این روز قیمت هر بشکه نفت برنت ۶۲/ ۱ دلار معادل ۶/ ۲ درصد رشد کرد و به ۲۹/ ۶۳ دلار رسید. نفت خام شاخص بازار آمریکا نیز ۴/ ۱ دلار معادل ۷/ ۲ درصد افزایش یافت و در مرز ۵۴ دلار بر بشکه معامله شد. رشد قیمت‌ها در روز جمعه و یک روز پیش از آن موجب شد که با وجود افت شدید قیمتی روز چهارشنبه، در نهایت بازار نفت آمریکا هفته را با رشد قیمتی اندکی به پایان برساند، اما این افزایش قیمت دربازار نفت اروپا برای جبران افت قیمت‌ها در جلسات معاملاتی قبلی کافی نبود و نفت شاخص برنت برای سومین هفته پیاپی افت هفتگی را تجربه کرد. بنابراین قیمت هفتگی نفت خام آمریکا حدود نیم دلار افزایش یافت و نفت برنت اما ۲/ ۱ دلار معادل ۸/ ۱ درصد کاهش یافت.
اطلاعات آژانس بین‌المللی انرژی نیز بر این موضوع تاکید دارد. اگرچه این سازمان گزارش خود از شرایط بازار نفت در سال ۲۰۲۰ را منتشر نکرده است، اما گزارش آن از چشم‌انداز بازار نفت تا سال ۲۰۲۴ نشانه‌هایی از بازگشت مازاد عرضه را نشان می‌دهد. آژانس میزان تقاضا برای نفت در سال ۲۰۲۰ را ۱۰۲ میلیون بشکه در روز پیش‌بینی کرده و از سوی دیگر میزان تولید کشورهای غیرعضو اوپک را ۹/ ۷۱ میلیون بشکه در روز می‌داند. این ارقام نشان می‌دهد که اگر میزان تولید اوپک بیش از ۱/ ۳۰ میلیون بشکه در روز باشد بازار با مازاد عرضه مواجه خواهد شد. تولید فعلی اوپک تحت تاثیر اجرای توافق کاهش تولید و افت عرضه نفت ایران و ونزوئلا نزدیک به این مقدار است. بلومبرگ تاکید می‌کند از زمان انتشار گزارش چشم‌انداز ۲۰۲۴، تغییراتی در پیش‌بینی‌های آژانس بین‌المللی انرژی رخ داده است. این سازمان برآورد خود از رشد عرضه غیراوپک را افزایش داده و در مقابل برآورد کمتری از رشد تقاضا دارد. بر این اساس، حتی به نظر می‌رسد اگر اوپک توافق نفتی را ادامه داده و در سطوح کنونی به تولید نفت ادامه دهد، همچنان بازار با مازاد عرضه مواجه خواهد بود. با این حال باید برای اظهار نظر قطعی‌تر منتظر گزارش این سازمان در روز جمعه باشیم.
ارسال نظر