آینده صادرات میعانات گازی ایران چه می‌شود؟
سیگنال مثبت نفتی از سوی کره‌جنوبی
کره‌جنوبی یکی از کشورهای خریدار نفت خام ایران بود که برای نشان دادن پایبندی خود به تحریم‌های آمریکا، از ماه سپتامبر هیچ نفتی از ایران وارد نکرد. این اتفاق برای اولین‌بار طی شش سال گذشته رقم می‌خورد و به‌نظر می‌رسد دلیل اصلی آن این بود که کره‌ای‌ها قصد داشتند با نشان دادن حسن‌نیت خود، دریافت معافیت از آمریکا را ممکن سازند. حال این کشور که در بالاترین سطوح دولتی به دنبال دریافت معافیت از آمریکا بود، با در دست داشتن معافیت‌های شش ماهه از تحریم‌های نفتی ایران، احتمالا از اواخر ژانویه یا اوایل فوریه واردات نفت خام از ایران را از سر گیرد.
از سرگیری خرید میعانات گازی ایران از سمت کره‌جنوبی از این جهت اهمیت دارد که این کشور بزرگ‌ترین خریدار میعانات گازی تولید شده در پارس‌جنوبی است و در سال ۲۰۱۷ به طور متوسط ۳۰۰ هزار بشکه در روز از ایران میعانات گازی وارد کرده است. «میعانات گازی» در واقع همزاد گاز است و به همراه این ماده از اعماق زمین استخراج می‌شود و تولید مداوم گاز به نوعی به استفاده از این ماده بستگی دارد. بنابراین برای کشوری مانند ایران که مصرف گاز بالایی در خانه‌ها و بخش‌های صنعتی دارد؛ یافتن راهی برای فروش یا مصرف میعانات گازی بسیار حیاتی است، در غیر این‌صورت سوزاندن (مازاد بر ظرفیت انبارهای کشور) این ماده با ارزش راهکار نهایی و دردناکی برای حفظ چرخه تولید گاز به‌نظر می‌رسد.
در چنین شرایطی، با بهره‌برداری کامل از فاز سوم پالایشگاه ستاره خلیج فارس در روزهای گذشته، مجموع روزانه مصرف داخلی میعانات گازی کشور به ۳۶۰ هزار بشکه در روز رسید که این میزان حدود دو‌سوم از تولید روزانه بیش از ۵۰۰ هزار بشکه‌ای میعانات گازی در ایران را شامل می‌شود. به این ترتیب به‌نظر می‌رسد معافیت شش ماهه کره‌جنوبی از تحریم‌های نفتی آمریکا، فرصت مناسبی را برای فروش مازاد مصرف داخلی میعانات گازی در اختیار ایران قرار داده است که باعث می‌شود بر خلاف دور قبلی تحریم‌ها، ایران اجباری برای انبار کردن میعانات گازی و تحمل هزینه‌های ناشی از آن نداشته باشد.
تمام مشکلات تحریم
کره‌جنوبی در سال ۲۰۱۷، روزانه تا ۳۰۰ هزار بشکه میعانات گازی از ایران خریداری می‌کرده است. این میزان حالا و بر اساس تخمین‌هایی که برای سقف خرید روزانه کشورهای معاف شده از تحریم‌های آمریکا وجود دارد، احتمالا به ۲۰۰ هزار بشکه در روز برسد که تقریبا برابر با مازاد مصرف داخلی این ماده است. رقم ۲۰۰ هزار بشکه در روز پیش از این از سمت منابع نفتی کره‌جنوبی نیز اعلام شده بود و از آنجا که بیشترین سهم واردات نفت کره‌جنوبی از ایران را میعانات گازی تشکیل می‌دهد، می‌توان پیش‌بینی کرد بخش زیادی از این رقم شامل خرید میعانات گازی خواهد شد. کره‌جنوبی تا پیش از خروج آمریکا از توافق بین‌المللی برجام و بازگشت یکجانبه تحریم‌های آمریکا علیه کشورمان، سومین خریدار بزرگ نفت ایران و در عین حال بزرگ‌ترین واردکننده میعانات گازی کشور بود. در رابطه با میزان واردات کره‌جنوبی از ایران، اعداد و ارقام متفاوتی اعلام می‌شود. بر اساس گزارش اس‌اند‌پی گلوبال‌پلتس، سه منبع آگاه در کره‌جنوبی به این نشریه گفته‌اند «کره‌جنوبی احتمالا تحت معافیت‌هایی که از آمریکا دریافت کرده است، بتواند حدود ۴ میلیون بشکه در ماه از ایران نفت وارد کند.» ۴ میلیون بشکه در ماه، چیزی حدود ۱۳۰ هزار بشکه در روز می‌شود که احتمالا کفاف نیاز این کشور به میعانات گازی را نمی‌دهد. از دیگر سو از آنجا که معافیت‌های نفتی که آمریکا ارائه کرده شش ماهه است و هنوز معلوم نیست در پایان این مهلت بار دیگر تمدید خواهند شد یا نه، مصرف‌کنندگان میعانات گازی در کره‌جنوبی در تلاشند به منابع تامین میعانات گازی خود تنوع بدهند. نفت خام سبک آمریکا و روسیه، گزینه‌های جایگزین نفت خام و میعانات گازی ایران در بازار کره‌جنوبی است.
بر اساس این گزارش، از آنجا که پالایشگران کره‌جنوبی بیش از نیمی از نیاز خود به میعانات گازی را از ایران تامین می‌کردند؛ تصمیم واشنگتن برای معاف کردن این کشور از تحریم‌های نفتی ایران، برای پالایشگاه‌های این کشور در حکم مسکنی است که بسیاری از مشکلات آنها برای تامین میعانات گازی مورد‌نیازشان را بدون پاسخ می‌گذارد. یک مدیر خرید مواد اولیه در یکی از پالایشگاه‌های کره‌جنوبی در رابطه با این مساله به اس‌اند‌پی گلوبال‌پلتس می‌گوید: ممکن است معافیت‌های آمریکا خوب به‌نظر برسند اما واقعیت این است که کره‌جنوبی به واسطه این معافیت‌ها تنها مجاز به واردات حدود چهار میلیون بشکه در ماه خواهد بود که در مقایسه با واردات ۱۰ میلیون بشکه‌ای یا بیشتر در ماه‌های گذشته، بسیار اندک است. طبق آمار منتشر شده از سمت سازمان ملی نفت کره‌جنوبی، این کشور به طور متوسط ۳۲/ ۱۲ میلیون بشکه در ماه در ۲۰۱۷ از ایران نفت خام و میعانات گازی خریداری کرده است که این میزان در نیمه نخست سال ۲۰۱۸ به‌طور متوسط به ۳۴/ ۸ میلیون بشکه در ماه رسیده است. تغییر مسیر کره‌جنوبی در واردات نفت خام و میعانات گازی از ایران، در حالی تحت فشار دولت ترامپ بوده که علاوه بر ایجاد برخی مشکلات در مسیر فروش ایران، آنطور که فعالان پالایشگاهی کره‌جنوبی می‌گویند، مشکلات بسیاری را برای آنان نیز ایجاد کرده است. این مشکلات به‌قدری جدی بود که اعتراض وزیر امور‌خارجه کره‌جنوبی را در پی داشت و او از مقامات هم‌سطح خود در آمریکا خواست تا فکری جدی برای اعطای معافیت به این کشور بکنند.
آمار محرمانه
SK Innovation و Hanwha Total که دو خریدار بزرگ نفت ایران در کره‌جنوبی هستند، تا جولای ۲۰۱۸ از ایران واردات داشته‌اند. بر اساس گزارش بلومبرگ، منابع آگاه می‌گویند SK در ماه ژانویه دو میلیون بشکه نفت از ایران خریداری خواهد کرد اما سخنگوی این پالایشگاه از هرگونه اظهارنظر در این زمینه خودداری کرده است. همچنین به گفته منابع اطلاعاتی آگاه، Hanwha Total قصد دارد برای ماه‌های فوریه-آوریل حدود ۴ میلیون بشکه از ایران میعانات گازی خریداری کند که این میزان شامل تمام معافیت این شرکت برای خرید نفت از ایران می‌شود. مقامات این پالایشگاه نیز از اعلام هرگونه نظر در این زمینه خودداری کرده‌اند.
اطلاعات مربوط به میزان خرید و فروش نفت خام ایران در دوران تحریم، محرمانه است و نه‌تنها خریداران خارجی حاضر به ارائه آمار در این رابطه نیستند، بلکه وزیر‌نفت کشورمان نیز بار دیگر اعلام کرده است «ایران در مورد حجم یا مقاصد صادراتی نفت خام خود تا زمانی که تحت تحریم‌های آمریکا باشد، با کسی بحث نخواهد کرد.» زنگنه روز پنج‌شنبه در بغداد و در یک نشست مشترک خبری با ثامرالغضبان، همتای عراقی خود گفت: تحریم‌های آمریکا علیه ایران کاملا غیرقانونی است و تهران از آنها تبعیت نخواهد کرد.
ارسال نظر