راهکار مقابله با آلودگی محیط زیستی نیروگاه‌ها در فصل زمستان
هر سال با آغاز فصل زمستان و سرد شدن هوا مصرف گاز طبیعی در کشور افزایش چشمگیری پیدا می‌کند. علت اصلی این افزایش به‌منظور گرمایش در بخش خانگی صورت می‌گیرد. مصرف گاز بخش خانگی در برخی روزهای زمستان تا حدی بالا می‌رود که برای تامین نیاز این بخش، بخش‌های دیگر مصرف گاز مانند نیروگاه‌ها و برخی مصارف صنعتی دچار مشکل می‌‌شوند و گاز آنها قطع می‌شود. به‌عنوان مثال فقط در یکی از روزهای زمستان ۹۶ نزدیک به ۵۷۰ میلیون متر مکعب گاز طبیعی در بخش خانگی مصرف شد که این مقدار برابر است با ۸۰ درصد تولید گاز طبیعی در یک روز؛ بنابراین گازی برای سایر مصارف از جمله نیروگاه‌ها باقی نخواهد ماند.
یکی از راه‌های جبران کمبود گاز در نیروگاه‌ها جایگزینی فرآورده‌های نفتی با گاز است. این جایگزینی از دو جهت برای کشور مضر است. اولا اینکه فرآورده‌های نفتی ارزش صادراتی بیشتری نسبت به گاز طبیعی دارند، بنابراین سوزاندن این فرآورده در نیروگاه‌ها و صنایع، درحالی که صادرات آن ارزش افزوده بیشتری برای کشور به‌وجود خواهد آورد، موجب هدر رفت منابع و ضرر اقتصادی به کشور می‌شود. از طرف دیگر گاز طبیعی به‌عنوان پاک‌ترین سوخت فسیلی شناخته می‌شود و نسبت به فرآورده‌های نفتی آلودگی‌های زیست‌محیطی کمتری ایجاد خواهد کرد. بنابراین جایگزینی فرآورده با گاز طبیعی از لحاظ زیست‌محیطی خسارت‌های بعضا جبران‌ناپذیری به کشور وارد خواهد کرد.
یکی از مهم‌ترین مباحث این روزهای کشور پیرامون پیوستن ایران به معاهده پاریس است، اگر ایران بخواهد به این معاهده بپیوندد، مباحث زیست‌محیطی اهمیت دوچندانی پیدا خواهد کرد. علاوه بر این، آلودگی هوای کلان شهرها همچون تهران در زمستان نیز یکی از معضل‌های اصلی کشور است. با توجه به این موضوع نمی‌توان بدون توجه به مسائل زیست‌محیطی، فرآورده‌های نفتی را جایگزین گاز طبیعی در نیروگاه‌ها کرد. از طرفی با در نظر گرفتن اهمیت نیروگاه‌ها در تامین نیاز برق کشور نمی‌توان مصرف آنها را نیز کاهش داد بنابراین بهترین راه‌حل این چالش مدیریت مصرف گاز در بخش‌های مختلف در فصل زمستان است. همان‌طور که گفته شد، مهم‌ترین و اصلی‌ترین دلیل پیک مصرف گاز در فصل زمستان، مصرف بخش خانگی است.
همان‌طور که در شکل مشخص است، سهم بخش خانگی و تجاری یا همان بخش ساختمان در سه ماه سرد سال (آذر، دی و بهمن) بیش از نیمی از مصرف گاز داخلی کشور را شامل می‌شود. بنابراین برنامه‌هایی که برای بهینه‌سازی مصرف انرژی در این بخش انجام می‌شود، می‌تواند تاثیر بیشتری نسبت به سایر بخش‌ها داشته باشد. همچنین در این بخش ظرفیت‌های بسیاری برای کاهش مصرف وجود دارد. به‌طوری که یکی از راهکارهای چالش قطعی گاز نیروگاه‌ها در زمستان، کاهش مصرف گاز در بخش خانگی و تجاری است. به‌طور مثال کاهش ۱۰ درصد از مصرف بخش خانگی و تجاری در زمستان، یک سوم از مصرف گاز نیروگاه‌ها را تامین خواهد کرد. باید توجه داشت که این کاهش ۱۰ درصدی مصرف برای بخش خانگی کاملا قابل اجرا و در دسترس است. با انجام اقدامات مربوط به بهینه‌سازی از جمله: عایق‌سازی ساختمان‌ها، افزایش بهره‌وری لوازم گاز‌بر ساختمان مانند بخاری و موتورخانه و همچنین بهبود رفتار مصرفی مصرف‌کنندگان با ابزار قیمتی، به راحتی می‌توان این هدف را برآورده کرد. در همین راستا قوانین مربوط به مبحث ۱۹ ساختمان توجه ویژه‌ای به کاهش مصرف انرژی در بخش خانگی کرده است. به‌طوری که به گفته کارشناسان با اجرای کامل این مبحث، مصرف انرژی ساختمان‌ها بین ۳۰ تا ۵۰ درصد کاهش خواهد یافت. بنابراین با توجه بیشتر مسوولان به این قانون و پیگیری اجرای آن می‌توان مصرف بخش خانگی را کنترل کرده و تبعات قطعی گاز مورد نیاز نیروگاه‌ها را در کشور کاهش داد.
ارسال نظر