دنیای اقتصاد: معاون وزیر نفت در امور پتروشیمی روز گذشته در نشستی خبری با خبرنگاران گزارشی از مجموعه فعالیت‌های شرکت ملی پتروشیمی ایران ارائه کرد. مرضیه شاهدایی در این نشست، در کنار توضیحاتی که در رابطه با فعالیت صنعت پتروشیمی کشور ارائه کرد، به سوالات خبرنگاران از چگونگی ورود بانک‌ها و سرمایه‌گذاران خارجی به صنعت پتروشیمی کشور گرفته تا کم و کیف تولیدات پتروشیمی‌ها در سال‌های گذشته پاسخ داد.

بر همین اساس مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی از مذاکره با ۸ بانک و موسسه مالی خارجی برای فاینانس و یوزانس پروژه‌های پتروشیمی خبر داد و گفت: سرمایه‌گذاری ۶/ ۴ میلیارد دلاری باسف آلمان در مرحله بررسی برآوردهای فنی و اقتصادی است. مرضیه شاهدایی در این نشست خبری اظهار کرد: ظرفیت نصب شده صنعت پتروشیمی ایران در پایان سال ۹۱ به ۵۵ میلیون و ۷۰۰ هزار تن رسید؛ این رقم در پایان سال ۹۲، ۹۳ و ۹۴ به ترتیب ۵۶ میلیون و ۷۰۰ هزار تن، ۵۷ میلیون و ۱۰۰ هزار تن و ۵۷ میلیون و ۹۰۰ هزار تن بود. وی افزود: ظرفیت اسمی نصب شده در صنعت پتروشیمی کشور بر اساس تمامی مسائل حاکم بر این صنعت، با بهره‌برداری از چند طرحی که در مراحل نهایی تکمیل و راه‌اندازی است، تا پایان سال جاری به ۶۴ میلیون و ۱۰۰ هزار تن می‌رسد که نشان از رشد ۱۶ درصدی ظرفیت نصب شده صنعت پتروشیمی ایران از سال ۹۱ تا پایان سال ۹۵ دارد. معاون وزیر نفت درخصوص آمار میزان تولید واقعی پتروشیمی ایران گفت: در طول سال ۹۱ میزان تولید محصولات پتروشیمی کشور ۴۱ میلیون و ۱۰۰ هزار تن بود که این رقم در طول سال ۹۲ با کاهش همراه شد و به ۴۰میلیون و ۶۰۰ هزار تن رسید، همچنین این میزان برای سال‌های ۹۳ و ۹۴ به ترتیب ۴۴ میلیون و ۵۰۰ هزار تن و ۴۶ میلیون و ۴۰۰ هزار تن بود. وی ادامه داد: میزان تولید محصولات پتروشیمی بر اساس برنامه‌ریزی‌های موجود تا پایان سال ۹۵ به ۵۱ میلیون تن می‌رسد که این رقم نشان می‌دهد در فاصله سال‌های ۹۱ تا پایان ۹۵، میزان تولید محصولات پتروشیمی ایران از رشدی ۲۴ درصدی برخوردار بوده است. مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی با بیان اینکه «حجم صادرات سالانه محصولات پتروشیمی ایران از ۸/ ۱۵ میلیون تن در سال ۹۱ به ۲/ ۲۰ میلیون تن در سال ۹۵ می‌رسد»، گفت: با وجود رشد در حجم صادرات، شاهد کاهش ارزش صادرات محصولات پتروشیمی کشور هستیم و ارزش صادرات این محصولات از ۱/ ۱۲میلیارد دلار در سال ۹۱ به ۵/ ۹ میلیارد دلار در سال ۹۵ رسیده که به معنای کاهش ۲۱ درصدی ارزش صادرات به دلیل افت قیمت نفت است. مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی همچنین گفت: ایران بیش از ۲۲ درصد از ظرفیت تولید پتروشیمی خاورمیانه را در اختیار دارد و هم‌اکنون سهم صنعت پتروشیمی ایران در عرصه جهانی به ۳/ ۲ درصد رسیده است.

تکمیل خط لوله اتیلن غرب تا پایان امسال

این مقام مسوول از تکمیل خط لوله اتیلن غرب تا پایان سال جاری خبر داد و گفت: احداث این خط از عسلویه تا مهاباد به‌طور کامل انجام شده، اما تکمیل برخی انشعابات و اقدامات تکمیلی در دست انجام است. به گفته شاهدایی تا‌کنون ۳۲۲ میلیون دلار و ۷۳۵میلیارد تومان در خط لوله اتیلن غرب سرمایه‌گذاری شده است. این میزان سرمایه‌گذاری در حالی است که اجرای ادامه این طرح به سرمایه‌گذاری‌های جدید نیاز دارد. آن طور که شاهدایی در نشست روز گذشته اعلام کرد «برای توسعه صنعت پتروشیمی و تکمیل زنجیره‌های ارزش به ۵۵ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری نیاز داریم که از این رقم ۲۳ میلیارد دلار برای اجرا و تکمیل طرح‌هایی است که تا ۵سال آینده باید به مرحله تولید برسند.»

مناطق جدید برای اجرای طرح‌های پتروشیمی

معاون وزیر نفت با بیان اینکه «در عسلویه‌زمین مناسبی برای احداث طرح‌های جدید پتروشیمی باقی نمانده است» به مناطق جدیدی که برای سرمایه‌گذاری در اولویت قرار دارند، اشاره کرد و گفت: ‌مناطق جدید توسعه‌ای پتروشیمی باید در نزدیکی منابع تامین خوراک و دسترسی مناسب به منابع آب شکل گیرند، در این خصوص حدود ۳ هزار هکتار برای توسعه فاز دوم منطقه ویژه پتروشیمی ماهشهر در دست مطالعه و اجرا قرار دارد، همچنین سایت انرژی‌بر پارسیان در منطقه عسلویه توسط شرکت ایمیدرو در حال توسعه است، اما سیاست‌گذاری‌های پتروشیمی آن از سوی شرکت ملی صنایع پتروشیمی انجام می‌شود. شاهدایی ادامه داد: مناطقی مثل لاوان، قشم و کیش هم می‌توانند به‌عنوان هاب‌های جدید پتروشیمی مطرح باشند اما مناطق توسعه جدیدی که زیرساخت‌های آن در دست اجرا قرار دارد و مورد توجه وزارت نفت است چابهار و جاسک هستند، به‌طور کلی مناطقی که در کناره دریای‌عمان و شرق تنگه‌هرمز قراردارند، از نظر استراتژیک از اهمیت زیادی برخوردار بوده و قابلیت تبدیل شدن به قطب را نیز دارند.

شراکت با خارجی‌ها در پساتحریم

شاهدایی از مذاکرات متعدد با شرکت‌های خارجی طی یک‌سال گذشته و پس از اجرای برجام خبر داد و گفت: برخی از این مذاکرات به امضای تفاهم‌نامه ختم شده است و اکنون شرکت‌هایی چون توتال و شل بر اساس تفاهم‌نامه‌هایی که امضا کرده‌اند در حال انجام مطالعه برای سرمایه‌گذاری در صنعت پتروشیمی ایران هستند و شرکت BASF آلمان برای سرما‌یه‌گذاری ۴ تا ۶/ ۴ میلیارد دلاری در حال بررسی و برآورد فنی و اقتصادی با شریک ایرانی خود است. وی افزود: تاکنون با شرکت‌های توتال فرانسه، لینده آلمان، باسف آلمان، میتوسوی ژاپن، سرکوبه اسپانیا، سوجیتز ژاپن، هیوسانگ کره‌جنوبی و شل انگلیس-هلند تفاهم‌نامه به امضا رسیده است.

معاون وزیر نفت تصریح کرد: همچنین اخیرا در صنعت پتروشیمی ایران، مذاکراتی با ۳ بانک آلمانی، ۴ بانک و موسسه مالی ژاپنی و یک بانک انگلیسی-دانمارکی درخصوص پوشش بیمه‌ای و فاینانس و یوزانس پروژه‌های مختلف صورت گرفته که برخی مذاکرات به قرارداد نهایی رسیده و برخی هنوز در دست انجام است. مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی با بیان اینکه «مشکلاتی در مسیر بازگشایی خط جدید اعتباری ایران-ژاپن وجود دارد»، گفت: به دلیل مسائلی که در زمینه انتقال پول در دوران تحریم‌ها داشتیم و مشکلاتی که خود بانک‌های ژاپنی با آن مواجه بودند برخی شرکت‌ها نتوانسته بودند تعهدات مالی خود را نسبت به برخی بانک‌های ژاپنی در زمان مقرر انجام دهند که در حال حاضر در حال رتق و فتق امور برای تسویه‌حساب‌ها هستیم تا بتوانیم از طریق خط‌اعتباری جدید بین دو کشور تأمین مالی برخی طرح‌ها را انجام دهیم اما همین عدم تسویه‌حساب و بدهی‌های باقی‌مانده، مشکلی بر سر راه بازگشایی این خط اعتباری جدید است. شاهدایی در ادامه در مورد آثار برجام در صنعت پتروشیمی توضیح داد: ما بازارهای صادراتی اروپا را از دست داده بودیم که در حال‌حاضر مجددا فعالیت صنایع پتروشیمی در بازارهای صادراتی اروپا و همچنین آمریکای‌جنوبی آغاز شده است. در این مدت شرایط حمل و نقل و بیمه در بازارهای جهانی نیز برای ما بهبود پیدا کرده و بانک‌های جهانی تضمین‌کننده سرمایه‌گذاری در ایران شده‌اند. وی ادامه داد: از سوی دیگر قیمت تمام‌شده محصولات تولیدی و اجرایی طرح‌ها کاهش پیدا کرده زیرا در حال‌حاضر به‌صورت مستقیم با شرکت‌ها مذاکره می‌کنیم.

لزوم یکپارچه شدن بازرگانی در صنعت پتروشیمی

معاون وزیر نفت در امور پتروشیمی در نهایت با تاکید بر لزوم یکپارچه شدن شرکت‌های پتروشیمی گفت: زمانی که شرکت بازرگانی پتروشیمی تاسیس شد، متعلق به شرکت ملی صنایع پتروشیمی بود اما این شرکت به بخش خصوصی واگذار شد و هر‌کدام از شرکت‌های زیرمجموعه آن آغاز به فروش محصولات با برند خود کردند اما این اتفاق در حالی رخ می‌دهد که زمانی که این شرکت‌ها با یک برند و نام در جهان فعالیت نکنند، نمی‌توانند سیاستگذار و تعیین‌کننده قیمت در منطقه باشند و جایگاه واقعی خود را در مناسبات جهانی از دست خواهند داد. باید تلاش کنیم تا به سمت یکپارچه‌سازی این شرکت‌ها برویم. این مقام مسوول در ادامه با اشاره به دامپینگ برخی از کشورها برای حمایت از محصولات تولیدی خود گفت: ما مذاکراتی را برای رفع این دامپینگ انجام داده‌ایم اما هنوز نتیجه‌بخش نبوده است. به نظر می‌رسد که صنایع پتروشیمی ایران نیازمند یک بازرگانی تجمیعی هستند تا بتوانیم مانع از ایجاد دامپینگ‌های جدید در کشورهای دیگر شویم.

غول آلمانی پتروشیمی در راه ایران