دنیای اقتصاد: در آستانه ورود سرمایه‌گذاران خارجی به صنعت نفت کشور، بخش خصوصی نفت کشور به منظور همتایابی بین‌‌المللی در صنایع پیمانکاری، سرمایه‌‌گذاری، ساخت تجهیزات و تجارت بین‌‌المللی طراحی، کنفرانسی را در محل اتاق بازرگانی ایران برگزار کرد.

این کنفرانس که روز شنبه با نام «کنفرانس نفت ۲۰۱۶» برگزار شد در واقع پیش‌درآمدی برای کنفرانسی سه روزه در بهمن ماه سال جاری است. این گردهمایی که با حضور فعالان بخش خصوصی صنعت نفت کشور و مقامات اجرایی مانند مدیر امور بین‌الملل شرکت ملی نفت، رئیس صندوق توسعه ملی و رئیس شورای رقابت برگزار شد، برای حل موضوعات و مسائل بخش خصوصی صنعت نفت تلاش داشت تا قبل از برگزاری کنفرانس نفت ۲۰۱۷ در بهمن ماه، مسائل بخش خصوصی مورد ارزیابی و حل و فصل قرار گیرد. به این ترتیب کنفرانس یاد شده که با هدایت هفت تشکل صنعت نفت و گاز و پتروشیمی برگزار شد، تلاشی بود برای زمینه‌سازی برای توسعه همکاری بخش خصوصی ایران با شرکت‌های معتبر بین‌‌المللی در صنعت نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی.

اما حمید حسینی عضو اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران در این کنفرانس گفت: از ۱۵۷ میلیارد بشکه نفت و ۳۲ تریلیون مترمکعب گاز قابل استحصال کشور به ترتیب ۸۵ میلیارد بشکه و همچنین ۱۴ میلیارد تریلیون مترمکعب در میدان‌های نفتی مشترک است. بنابراین سالانه میلیاردها دلار از منابع ایران از سوی همسایگان غارت می‌شود. حسینی که هدایت کنفرانس یاد شده را نیز بر عهده داشت، در ادامه گفت: سهم ساخت و ساز قطعات، تجهیزات و تاسیسات در این صنعت بیش از ۳۰ میلیارد دلار است. رئیس کنفرانس نفت ۲۰۱۶ همچنین به مشکلات فعالیت‌های صنایع پایین دستی صنعت نفت اشاره کرد و ادامه داد: صنایع پایین دستی نفت، گاز و پتروشیمی از ضعف رگولاتوری (هدایت و تنظیم بخشی) مستقل و قدرتمند، قراردادهای یکجانبه و غیرعادلانه و نبود قرارداد بلندمدت خوراک و مسائل مربوط به مالیات رنج می‌برد. حسینی درباره ظرفیت‌های کشور در بخش انرژی گفت: تخمین زده می‌شود سالانه نزدیک به ۱۰۰ میلیارد دلار ظرفیت پیمانکاری در کشور وجود داشته باشد که بیش از ۵۰ درصد آن بدون استفاده مانده است.

عضو اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران اعلام کرد: ایران ۸/ ۱ درصد ظرفیت پالایش نفت دنیا را در اختیار دارد. ظرفیت پالایش نفت دنیا نزدیک به ۱۰۰ میلیون بشکه در روز است که ما روزانه یک میلیون و ۸۰۰ هزار بشکه نفت پالایش می‌کنیم؛ در حالی‌که باید ظرفیت پالایش نفت کشور تا سال ۱۴۰۴ به روزانه ۵ میلیون بشکه در روز افزایش یابد. وی اضافه کرد: ظرفیت تولید محصولات پتروشیمی کشور ۶۲ میلیون تن در سال است و سالانه نزدیک به ۲۰ میلیارد دلار انواع محصول پتروشیمی در بازارهای داخلی و خارجی عرضه می‌شود که بر این اساس سهم ایران از گردش ۳ هزار و ۷۰۰ میلیارد دلاری محصولات پتروشیمی دنیا کمتر از یک درصد است. حسینی در ادامه تاکید کرد: بر اساس برنامه‌ریزی انجام شده، ارزش تولیدات پتروشیمی باید به ۷۵ میلیارد دلار افزایش یابد.

عدم توازن در مجوزهای صادر شده و خوراک تولیدی

مدیر امور بین‌الملل شرکت ملی نفت به‌عنوان یکی از شرکت‌کنندگان در پنل دوم این کنفرانس در پاسخ به سوال یکی از حاضران در رابطه با میزان دقیق صادرات نفت کشور گفت: در نیمه نخست امسال در مجموع روزانه ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار بشکه نفت و میعانات گازی صادر شد که متوسط قیمت نفت صادراتی در ۶ ماه نخست امسال به‌طور میانگین بشکه‌ای ۴۰ دلار بود. محسن قمصری در ادامه گفت: فقط مازاد پنج فرآورده که طبق قانون در اختیار شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی قرار می‌گیرد صادر می‌شود و صادرات سایر فرآورده‌ها بر عهده پالایشگاه‌ها است.

قمصری درباره تحویل میعانات گازی به مصرف‌کنندگان داخلی نیز با منصفانه ارزیابی کردن قیمت‌ خوراک گفت: بر اساس مجوزهای صادر شده، کشور روزانه ۳۰۰ هزار تن میعانات گازی نیاز دارد در حالی‌که میزان تحویل ۴۰ هزار تن است، بنابراین رقابت شدیدی در بورس انرژی برای این فرآورده شکل می‌گیرد که طبیعی است. مدیرامور بین‌الملل شرکت ملی نفت همچنین در جمع خبرنگاران گفت: در حال حاضر روزانه ۲/ ۲ میلیون بشکه نفت خام به بازارهای مصرف صادر می‌شود که تا سطح ۲ میلیون و ۳۵۰ هزار بشکه قابل افزایش است، اما رسیدن به صادرات روزانه ۵/ ۲ میلیون بشکه نفت خام آسان نیست. قمصری در ادامه درباره توان ایران برای افزایش تولید و صادرات نفت خام پس از مستثنی شدن از طرح فریز نفتی در نشست الجزایر اضافه کرد: میزان مصرف داخلی نفت خام در پالایشگاه‌ها روزانه ۱.۸ میلیون بشکه است، بر این اساس هر چه میزان تولید افزایش یابد به صادرات اختصاص می‌یابد. به گفته این مقام نفتی در حال حاضر روزانه ۶۰۰ تا ۶۵۰ هزار بشکه نفت خام به اروپا صادر می‌شود.

50 میلیارد دلار درآمد نفتی امسال در بهترین حالت

اما رئیس هیات عامل صندوق توسعه ملی نیز که یکی دیگر از شرکت‌کنندگان در کنفرانس نفت ۲۰۱۶ بود گفت: در حالت خوش‌بینانه در صورتی که امسال ۵۰ میلیارد دلار درآمد نفتی داشته باشیم، ۱۰ میلیارد دلار آن باید به صندوق توسعه ملی واریز شود. در رابطه با فعالیت‌های صندوق توسعه گفت: بر اساس قانون، سالانه ۲۰ درصد درآمدهای نفتی کشور به صندوق توسعه ملی واریز می‌شود. احمد دوست‌حسینی یادآوری کرد: منابع مالی واریز شده به صندوق توسعه ملی برای حمایت از طرح‌های توسعه صرف می‌شود و از این منابع می‌توان برای آن دسته از طرح‌های تولیدی و سرمایه‌گذاری اقتصادی کشور استفاده کرد که توجیه فنی و اقتصادی دارند. وی تاکید کرد: این طرح‌ها باید قابلیت رقابت در عرصه بین‌المللی را داشته باشند تا بتوانند بازپرداخت وام‌های اعطا شده از سوی صندوق را پوشش دهند. به گفته دوست‌حسینی ۷۰ درصد منابع صندوق در این طرح‌ها هزینه می‌شود و صندوق اجازه ندارد منابع خود را در اختیار دستگاه‌های دولتی قرار دهد.

او اضافه کرد: می‌توان فقط ۲۰درصد منابع صندوق را به موسسه‌های عمومی غیردولتی داد و ۸۰درصد بقیه باید برای بخش خصوصی واقعی و تعاونی‌ها هزینه شود، برای صادرکنندگان خدمات فنی و مهندسی نیز می‌توان از محل صندوق توسعه ملی، تسهیلات اعطا کرد تا بتوانند کارگاه‌های خود را تجهیز و ضمانتنامه پیش پرداخت تهیه کنند. رئیس هیات عامل صندوق توسعه ملی گفت: چین از محل پولی که ما در این کشور داریم، به ما فاینانس می‌دهد با این حال اعلام کرده است در صورت تامین فاینانس باید ۶۰ درصد کالا و تجهیزات مورد نیاز پروژه‌ها ساخت چین باشد به این ترتیب پیمانکاران ایرانی که در خارج از کشور پروژه‌ای را در اختیار می‌گیرند در صورتی می‌توانند از منابع صندوق توسعه ملی استفاده کنند که کالا و تجهیزات آن پروژه‌ها را از ایران تامین کنند. رئیس هیات عامل صندوق توسعه ملی به سرمایه‌گذاری خارجی در کشور اشاره کرد و گفت: مساعدترین بخش برای جذب سرمایه‌گذاری در کشور، صنعت نفت است.