برنامه‌های وزارت نفت برای مجلس دهم قرائت شد
خیز برای تولید ۴ میلیون بشکه نفت
گروه نفت و پتروشیمی: وزیر نفت از رسیدن سطح تولید نفت ایران به ۸/ ۳ میلیون بشکه در روز خبر داده و می‌گوید میزان صادرات نفت خام نیز نسبت به زمان تحویل دولت یازدهم ٢ برابر شده است.
روز گذشته از بین وزرای دولت یازدهم برای حضور در مجلس جدید نوبت به بیژن زنگنه، وزیر نفت رسید. در واقع طی دو هفته اخیر و پیش از قطعی شدن اعضای کمیسیون‌های تخصصی مجلس دهم شورای اسلامی وزرای دولت در صحن علنی مجلس حاضر شده و ضمن قرائت عملکرد وزارتخانه متبوع خود در سه سالی که از عمر دولت گذشته است، برنامه‌های آتی را با نمایندگان جدید در میان می‌گذارند تا ضمن آشنایی نمایندگان با عملکرد وزارتخانه‌ها، بابی برای آشنایی مجلس جدید و وزارتخانه‌ها گشوده شود.
روزگذشته زنگنه در صحن علنی مجلس دهم شورای اسلامی حاضر شد. وی اعلام کرد که طی ۵ ماهی که از اجرایی شدن برجام و رفع تحریم‌ها گذشته است، صادرات نفت ایران ۲ برابر و تولید یک میلیون افزایش یافته و به ۸/ ۳ میلیون بشکه رسیده است. این اظهارات در حالی مطرح شد که خبرگزاری رویترز نیز روز گذشته در گزارشی از شکسته شدن سقف ۵/ ۴ ساله صادرات نفت ایران خبر داد. بر اساس این گزارش، صادرات نفت ایران در حال حاضر ۳۱/ ۲ میلیون بشکه -آمار روز گذشته- است.
در عین حال وزیر نفت اعلام کرد که تولید گاز در دولت یازدهم رشد ۵۰ درصدی و صادرات محصولات پتروشیمی نیز رشد ۴۶ درصدی داشته است.
زنگنه در بخشی دیگر از اظهارات خود وضعیت کنونی بازار نفت را برای نمایندگان تشریح کرد و به رشد اخیر قیمت نفت اشاره و اعلام کرد که بازار نفت در حال خروج از بحران است. وزیر نفت همچنین به عدم تاثیر منفی ورود ایران به بازار نفت در پسابرجام تاکید کرد و گفت: اعلام افزایش تولید نفت ایران پیش از وقوع آن، موجب واکسینه شدن بازار نفت شد.
بعد از اعلام برنامه‌های وزارت نفت توسط زنگنه، برخی نمایندگان انتقادات و سوالاتی را از وی مطرح کردند. زنگنه در پاسخ به انتقادات نمایندگان که بیشتر حول و حوش قراردادهای نفتی و جذب سرمایه خارجی در جریان بود، اظهار کرد: من نوکر مردم هستم و می‌خواهم از سرمایه خارجی در راستای عزتمندی مردم ایران استفاده کنم.
موفقیت وزارت نفت دولت یازدهم
وزیر نفت با اشاره به اینکه ایران دارای رتبه اول جهان از حیث ذخایر بزرگ گازی و رتبه چهارم در ذخایر نفتی است، اعلام کرد که کشورمان با تولید ٢٠٠ میلیارد مترمکعب گاز در سال ٢٠١٤، رتبه سومین تولیدکننده بزرگ گاز در دنیا را به خود اختصاص داد. اما در بخش تولید نفت با توجه به اینکه عراق توانسته از ما پیشی بگیرد، در رتبه پنجم یا ششم تولیدکنندگان نفت دنیا قرار گرفته‌ایم. وی با بیان اینکه تولید نفت ایران در خردادماه امسال از مرز سه میلیون و ٨٠٠ هزار بشکه در روز گذشت، افزود: این در حالی است که تولید نفت ایران در پنج ماه نخست سال ٩٢، ٢ میلیون و ٧٠٠ هزار بشکه در روز بود. وی مقدار تولید میعانات گازی را نیز ٦٠٠ هزار بشکه در روز عنوان کرد و افزود: این میزان در سال ٩٢ معادل ٣٨٠ هزار بشکه بوده است.
وزیر نفت با بیان اینکه صادرات نفت ایران نفت از دی‌ماه سال ٩٤ تاکنون دو برابر شده است، در حالی که این رقم در پنج ماه نخست سال ٩٢ بدون احتساب میعانات گازی، روزانه ٩٧٠ هزار بشکه بود، تصریح کرد: مقدار صادرات نفت ایران هم‌اکنون از مرز ٢ میلیون بشکه در روز فراتر رفته است.
زنگنه با بیان اینکه افزایش تولید نفت ایران بر میدان‌های مشترک غرب کارون متشکل از میدان‌های آزادگان، یادآوران و یاران، متمرکز است، تصریح کرد: تولید نفت از این میدان‌ها در آغاز به کار دولت یازدهم، ٧٠ هزار بشکه در روز بود که در پایان خردادماه امسال به ٢٠٠ هزار بشکه در روز می‌رسد و تا پایان سال ٩٥ از ٢٦٠ هزار بشکه در روز نیز فراتر می‌رود.
زنگنه در ادامه از افزایش ٥٠ درصدی میانگین برداشت گاز از میدان مشترک پارس جنوبی در سال ٩٤ نسبت به سال ٩١ خبر داد و گفت: درحالی که میانگین برداشت روزانه گاز از پارس جنوبی در سال ٩١، ٢٤١ میلیون مترمکعب بود، این رقم در سال ٩٤ به ٣٥٤ میلیون مترمکعب افزایش یافت که از رشد ٥٠ درصدی آن حکایت دارد.
طبیعتا با رشد تولید گاز، گاز تحویلی به واحدهای پتروشیمی نیز افزایش یافته است. به گفته زنگنه، گاز تحویلی به این واحدها از ٣٥ میلیون تن در سال ٩٢ به ٤٣ میلیون تن در سال ٩٤ رسیده است. وی می‌گوید که دولت هیچ محدودیتی برای میزان مصرف پتروشیمی‌ها قرار نداده است. وی با بیان اینکه سال ٩٥ یک سال استثنایی برای صنعت پتروشیمی ایران است، یادآور شد: تا نیمه سال ٩٦ تعداد زیادی از مجتمع‌های پتروشیمی به بهره‌برداری می‌رسند و تاکنون بخشی از آنها مانند پتروشیمی لرستان، مهاباد به بهره‌برداری رسیده است و بقیه نیز همانند مرودشت، پردیس، کاوه و... به بهره برداری خواهند رسید. زنگنه سپس به ارائه گزارش تولید محصولات پتروشیمی پرداخت و با بیان اینکه تولید محصولات پتروشیمی در آغاز سال ٩٢، ۶/ ۴۰ میلیون تن و صادرات آن ۸/ ۱۲ میلیون تن بوده است، اظهار کرد: این ارقام در سال ٩٤ به ترتیب به ٤٦ میلیون تن و ۷/ ۱۸ میلیون تن رسیده که نشان‌دهنده افزایش ٤٦ درصدی در صادرات است.
وزیر نفت سپس به بخش فرآورده‌های نفتی اشاره کرد و با بیان اینکه هم‌اکنون در هفت کلانشهر کشور بنزین با استاندارد یورو ٤ توزیع می‌شود، تصریح کرد: فرآورده‌هایی که استاندارد نبود در دولت یازدهم حذف شده است. زنگنه با بیان اینکه تولید بنزین یورو ٤ در دولت یازدهم به ٢٥ میلیون لیتر رسیده، در حالی که این رقم در آغاز به‌کار این دولت یک میلیون و ٢٠٠ هزار لیتر بوده است، افزود: در توسعه بخش پالایش، اولویت نخست ما پالایشگاه ستاره خلیج فارس، بزرگترین پالایشگاه میعانات گازی کشور با ظرفیت ٣٦٠ هزار بشکه در روز است که امیدواریم فاز نخست این پالایشگاه تا پایان امسال وارد مدار شود. زنگنه پالایشگاه آناهیتا در کرمانشاه و پارس در شیراز را از دیگر اولویت‌های بخش پالایش کشور عنوان کرد و افزود: ما برای تشویق سرمایه‌گذاران به سرمایه‌گذاری در این بخش، حداکثر تخفیف‌ها را داده‌ایم و امیدواریم با رفع تحریم و حل مشکل فاینانس مشکلات سرمایه‌گذاری در این بخش حل شود. وی با بیان اینکه همچنین مجوز ساخت هشت پالایشگاه میعانات گازی در سیراف با مجموع ظرفیت روزانه ٤٨٠ هزار بشکه نیز صادر شده است، تصریح کرد: با توسعه این پالایشگاه‌ها، تا چهار سال آینده ایران دیگر میعانات گازی برای صادرات نخواهد داشت و همه میعانات گازی کشور که در آن مقطع با توسعه فازهای پارس جنوبی به روزانه یک میلیون بشکه خواهد رسید، در کشور مصرف می‌شود. به گفته زنگنه، با انجام این کارها، ظرفیت پالایشی کشور از یک میلیون و ٧٠٠ هزار بشکه در روز به نزدیک سه میلیون بشکه در روز می‌رسد.
بازار در حال خروج از بحران است
زنگنه در ادامه به موضوع بازار نفت پرداخت. وی معتقد است که دوران بحرانی بازار نفت رو به اتمام است. وی با اشاره اینکه نبود تعادل در بازار نفت موجب ریزش قیمت‌ها شد، اظهار کرد که آمریکا در سال‌های ٢٠١٠ تا ٢٠١٤ یعنی زمانی که قیمت نفت بالای ۱۰۰ دلار بود، هزار میلیارد دلار در نفت شیل سرمایه‌گذاری کرد و توانست سطح تولید نفت شیل را از ۵/ ۱ میلیون بشکه در روز به ۲/ ۵ میلیون بشکه در سپتامبر ٢٠١٤ برساند.
زنگنه سپس به افزایش تولید نفت برخی کشورهای عضو اوپک به‌عنوان یکی از دلایل مازاد عرضه در بازار نفت در سال‌های اخیر پرداخت. به گفته وی، عربستان با خارج شدن ایران از بازار به دلیل تحریم‌ها در سال ٢٠١١ تولید خود را ۳/ ۹ میلیون بشکه در روز و به بیش از ١٠ میلیون بشکه در روز رساند، همچنین تولید نفت عراق نیز از ۶/ ۲ میلیون بشکه به بیش از ۴ میلیون بشکه در روز رسید. وزیر نفت سپس تاکید کرد: افزایش تولید سبب شد بازار با بیش از ٢ میلیون بشکه‌ای در روز مازاد عرضه روبه‌رو شود و قیمت نفت از ١٠٠ دلار تا زیر ٣٠ دلار هم برسد. به گفته زنگنه، قیمت نفت پس از ٢ سال روند کاهشی، هم‌اکنون شاهد روندی افزایشی است که تحلیلگران دلیل آن را افزایش تقاضا و کاهش تولید نفت‌های گرانقیمت می‌دانند. وزیر نفت ایران معتقد است که بازار نفت در حال خروج از شرایط بحرانی هستیم.
زنگنه در ادامه به برآوردهای دبیرخانه اوپک از آینده مولفه‌های بازار نفت اشاره کرد. به گفته وی، در سال ٢٠١٦، رشد تقاضا به ۲/ ۱ میلیون بشکه می‌رسد در حالی که حدود ٧٠٠ هزار بشکه از تولید کشورهای غیر‌عضو اوپک کاسته می‌شود. وی کاهش سرمایه‌گذاری در میادین نفت‌های گران را عامل کاهش تولید نفت کشورهای غیر عضو معرفی می‌کند و می‌گوید که حجم سرمایه‌گذاری در این بخش از ٦٧٠ میلیارد دلار در سال ٢٠١٤ به ٤٤٤ میلیارد دلار رسیده است.
بازگشت ایران محرک افت قیمت نفت نشد
وزیر نفت در ادامه تاثیر بازگشت ایران بر بازار نفت را بررسی کرد. وی بر این باور است که افزایش تولید نفت کشورمان در شرایط خوبی اتفاق افتاد، به‌طوری‌که بر خلاف انتظارات قبلی موجب افت قیمت‌ها نشد. وی می‌گوید: ما یک میلیون بشکه نفت جدید وارد بازار کردیم، اما نه تنها قیمت‌ها کاهش پیدا نکرد، بلکه افزایش یافت. زنگنه می‌گوید که اعلام افزایش تولید نفت ایران پیش از عملیاتی شدن موجب شد که بازار نفت از افزایش عرضه ایران شوکه نشود و قیمت‌ها ریزش نکند. وی در ادامه به انتقاداتی که برخی در داخل کشور به این سیاست زنگنه داشتند اشاره کرد و گفت: ما بازار را نسبت به افزایش تولید ایران واکسینه کردیم.
زنگنه با تاکید بر اینکه با وجود این انتقادها، سیاست نظام، بازگشت هر چه سریعتر بشکه‌های نفت ایران به بازار بوده است، تصریح کرد: ایران در ورود به بازار نفت یک اصل مهم را سرلوحه کارش قرار داد و آن اینکه باید هر چه سریعتر به بازار نفت بازگردد زیرا در غیر این صورت نمی‌توانست سهم از دست رفته خود را در بازارهای جهانی و اوپک به دست آورد. به گفته وی، اگر ایران می‌خواست بشکه‌های نفت خود را به آرامی وارد بازار کند هیچ‌گاه قادر نبود سهم از دست رفته در بازار را به دست آورد یعنی اجازه بازگشت بشکه‌های نفت ایران به بازار داده نمی‌شد. وزیر نفت با بیان اینکه ایران رقبای سرسختی در بازار نفت دارد، افزود: حتی اگر این کشورها مخالف سیاسی نباشند اما از نظر بازار طبیعی رقابت، رقبای سرسخت ما هستند. زنگنه افزود: با وجود اینکه فشارهای زیادی بر ما وارد بود اما در مقابل آن ایستادیم.
ضرورت سرمایه‌گذاری در نفت
وزیر نفت با بیان اینکه در بودجه امسال برای صادرات نفت خام و میعانات گازی ٨٠٠ میلیون بشکه یعنی تقریبا روزانه ٢ میلیون و ٢٥٠ هزار بشکه با قیمت ٤٠ دلار در نظر گرفته شد، افزود: امیدواریم این ارقام برای کسب درآمدها تحقق یابد. زنگنه با تاکید بر اینکه هم‌اکنون صادرات نفت ایران بیش از ٢ برابر شده، تصریح کرد: هم‌اکنون در بخش بازاریابی نفت رقابت‌های ناسالمی وجود دارد با وجود همه این شرایط برای پس گرفتن سهم ایران به تلاش خود ادامه خواهیم داد.
وی مهم‌ترین چالش‌های بخش نفت را مشکلات شدید مالی در سال‌های گذشته عنوان کرد و با تاکید براینکه این موضوع سبب تاخیر در حیاتی‌ترین پروژه‌های صنعت نفت یعنی پارس جنوبی و غرب کارون شد، یادآور شد: اختصاص ۵/ ۱۴ درصد از منابع صادراتی به شرکت ملی نفت ایران به هیچ وجه کافی نیست.
وزیر نفت با اشاره به اینکه اختصاص ۵/ ۱۴ درصد از درآمد منابع صادراتی نفت به شرکت ملی نفت ایران برای صادرات ٢ میلیون و ٢٠٠ هزار بشکه در روز و قیمت نفت ١٠٠ دلاری بود، افزود: اما قیمت نفت در سال‌های اخیر رقم ٢٠ دلار را نیز تجربه کرد و با توجه به صادرات روزانه یک میلیون بشکه نفت، اختصاص ۵/ ۱۴ درصد شرایط را برای صنعت نفت بسیار نامطلوب کرد.
زنگنه در ادامه به استهلاک تاسیسات نفتی به‌ویژه در مناطق نفتخیز جنوب پرداخت و با بیان اینکه عمر این تاسیسات از ٥٠ سال گذشته است و نیاز به بازسازی دارند، تصریح کرد: همچنین پایین بودن ضریب بازیافت نفت از مخازن از مشکلات جدی صنعت نفت است که افزون بر سرمایه‌گذاری نیاز به فناوری‌های روز دارد که در صورت نبود سرمایه‌گذاری، سبب هدررفت سرمایه‌های کشور می‌شود.
زنگنه با اشاره به مشکلات مالی که گریبانگیر وزارت نفت است، ادامه داد: امسال وضع منابع مالی نفت بهتر شده است، اما در مجموع صنعت نفت برای تحقق اهداف خود در برنامه پنج‌ساله توسعه به ٢٠٠ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری نیاز دارد که ١٣٠ میلیارد دلار آن به بخش بالادست صنعت نفت مربوط می‌شود و عمده این نیاز باید از منابع خارجی تامین شود.
وزیر نفت به مفاسد مالی به‌عنوان یکی دیگر از مشکلات پیش روی وزارت نفت در زمان تحویل این وزارتخانه در دولت یازدهم اشاره کرد و گفت: ۷/ ۲ میلیارد دلار از منابع نفت را آقای زنجانی برده و معلوم نیست چه بر سر آن آورده است یا خریدهایی که بعضا در دوره قبل بی‌ضمانت انجام شده بود و نمونه آن هم دکلی است که مشخص نیست الان کجاست.
زنگنه با این حال، حیاتی‌ترین مساله بعد از برجام و رفع تحریم‌ها در کشور را ظرفیت‌سازی برای تولید نفت و افزایش قدرت تولید نفت خام کشور عنوان کرد و گفت: اگر به این مهم توجه جدی نشود، بازارها را از دست می‌دهیم، موازنه قدرت در منطقه به ضرر ما رقم می‌خورد و آسیب‌های جدی به مخازن ما وارد می‌شود که در این زمینه از نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی انتظار همکاری داریم. وزیر نفت با تاکید بر اینکه باید صدای ما، صدای همدلی باشد، خاطرنشان کرد: صنعت نفت به حمایت مجلس شورای اسلامی نیاز دارد و قطعا این حمایت باید با نظارت دقیق مجلس بر عملکرد نفت همراه باشد.
پاسخ زنگنه به انتقاد از قراردادهای نفتی
وزیر نفت در بخش دیگری از اظهارات خود، پس از شنیدن سخنان برخی نمایندگان مجلس شورای اسلامی درباره عملکرد وزارت نفت، ضمن قدردانی از آنان، عنوان کرد: اگر بحث جذب و به‌کارگیری سرمایه‌های خارجی را در دستور کار داریم، تنها به این دلیل است که از این طریق، با توسعه سریعتر میدان‌های مشترک، اشتغالزایی و انتقال فناوری، مسیر را برای عزتمندی بیشتر ملت ایران هموار کنیم. وی با اشاره به ظرفیت‌های داخلی فراوان صنعت نفت، ادامه داد: صنعت نفت کشور در مباحث دریایی مانند لوله‌گذاری و ساخت عرشه‌های نفتی، قدرت بلامنازعی است و اگر توانستیم در اوج تحریم‌ها، فازهایی مانند فاز ١٢ و فازهای ١٥ و ١٦ را به بهره‌برداری برسانیم، به مدد همین ظرفیت‌های داخلی بوده است.
وزیر نفت با اشاره به برنامه این وزارتخانه برای ایجاد شرکت‌های اکتشاف و تولید و با ابراز تاسف و بیان اینکه برخی به من برای این تصمیم انتقاد می‌کنند و معتقدند این شرکت‌ها کارچاق کن خارجی‌ها می‌شوند، اظهار کرد: این شرکت‌ها صاحب شخصیت هستند، ظرفیت‌های این مملکت خواهند بود و سرمایه‌هایی ماندگار برای کشور خواهند شد. وزیر نفت در پاسخ به اظهارات یکی از نمایندگان مجلس درباره تصویب قراردادهای جدید نفتی در مجلس شورای اسلامی، گفت: در قانون وظایف و اختیارات وزارت نفت که تصویب شده، وزارت نفت مکلف شده است شرایط عمومی و الگوی جدید قراردادهای نفتی را به تصویب دولت برساند و اگر در قانون به ضرورت مصوب شدن قراردادهای نفتی از سوی مجلس نیز اشاره می‌شد، وزارت نفت از قانون تبعیت می‌کرد. زنگنه ادامه داد: پس از ٢ سال، متن مصوبه‌ای درباره مدل جدید قراردادی صنعت نفت تدوین و از سوی دولت تصویب شد و در این مسیر، با هر نهادی که حاضر به مذاکره بود، مذاکره کردیم و از نظرات صاحب‌نظران بهره‌مند شدیم. وی به برگزاری حدود ٤٠ ساعت جلسه در ستاد اقتصاد مقاومتی و جلسات با نمایندگان مجلس شورای اسلامی در این زمینه اشاره و تصریح کرد: هم‌اکنون با توجه به برخی انتقادها، اصلاحات مدنظر برای اعمال در مدل قراردادی صنعت نفت را برای تصویب به دولت فرستادیم.
وزیر نفت با تاکید بر اینکه در قانون آمده است، شرایط عمومی و الگوی جدید قراردادی نفت به تصویب دولت برسد و نسخه‌ای از آن به‌صورت محرمانه برای در جریان قرار گرفتن نمایندگان خانه ملت، در اختیار مجلس قرار گیرد، یادآور شد: وزارت نفت تابع قانون عمل کرده است.
اهمیت بحث حاکمیتی ایران در آب‌های خزر
زنگنه در بخش دیگری از صحبت‌های خود، به پرسش نماینده‌ای درباره استخراج نفت از دریای‌خزر پاسخ داد و گفت: برداشت نفت از خزر در برنامه ما قرار دارد اما واقعیت این است که عمق آب در این منطقه که ذخایر نفتی کشف شده است، بیش از ٦٠٠ متر است و ما نگرانیم که اگر بخواهیم آزمون و خطا در این محدوده داشته باشیم، به دلیل نبود امکانات و تجربه کار در آب‌های عمیق، با مشکل روبه‌رو شویم.
وی با اشاره به تفاوت کار روی چاه‌ها در خشکی و دریا، یادآور شد: اگر هنگام اجرای عملیات در چنین سطحی، اتفاقی بیفتد و چاهی از کنترل خارج شود، عواقب آن جبران‌ناپذیر است و آلودگی‌های طولانی مدت و بسیاری را در دریای خزر به همراه خواهد داشت. به گفته وی، کار در خزر به دلیل عمق زیاد آب و نوع امواج آن، قابل مقایسه با کار در خلیج فارس نیست و به مراتب دشوارتر است. وزیر نفت با بیان اینکه با درنظر گرفتن مجموع این مباحث، میدان نفتی سردارجنگل را به‌عنوان یکی از میدان‌هایی که امکان توسعه آن در قالب قراردادهای جدید نفتی وجود دارد، معرفی کرده‌ایم، افزود: تولید نفت در خزر در مقایسه با حضور و بحث حاکمیتی ایران در آب‌های خزر اهمیت کمتری دارد. زنگنه در ادامه، در واکنش به دیدگاه‌های یکی دیگر از نمایندگان مجلس شورای اسلامی درباره برخی میدان‌های مشترک مانند لایه نفتی پارس‌جنوبی یا میدان فرزاد عنوان کرد: قبول دارم که وضع لایه نفتی پارس جنوبی، مایه شرمندگی است و درباره میدان فرزاد بی با هندی‌ها مذاکره کرده‌ایم و به آنها تا شهریورماه برای نهایی کردن مذاکرات فرصت داده‌ایم.
ارسال نظر