دکتر اکبر نعمت‌اللهی

استاد دانشگاه
کاهش میزان سوخت مایع در نیروگاه‌ها به همراه کاسته شدن از سرعت افزایش مصرف بنزین در کشور، نشان از آن دارد که وعده‌های دولت در عرصه پخش فرآورده‌های نفتی در راستای بهبود کیفیت محیط زیست در حال عملی شدن است.دولت یازدهم از ابتدای سال ۱۳۹۲ با جدی خواندن معضلات زیست محیطی عوامل آلاینده محیط زیست را شناسایی و معرفی کرد و در این راستا بر بهبود کیفیت سوخت، مصرف بهینه فرآورده‌های نفتی و نیز کاهش مصرف سوخت مایع در نیروگاه‌ها به‌عنوان عوامل جدی تاثیرگذار بر سلامت انسان‌ها تاکید کرد. بدیهی است که برنامه‌های زیست محیطی دارای ابعادی هستند که اصلاح آنها زمانبر و پرهزینه است و گروه‌ها و بخش‌های مختلف باید در این زمینه همکاری کنند تا جریان آلودگی هوا به‌عنوان تهدید جدی سلامت جامعه بهبود یابد.


برخی از این جریان‌ها به دولت وصل شده‌اند و برخی دیگر باید از کانال سازمان‌های مردم نهاد و جریان‌های غیردولتی به سامان برسند.توجه به آمارها حکایت از آن دارد که در ۱۰ ماه نخست امسال به‌طور متوسط روزانه ۷۱ میلیون لیتر بنزین در کشور مصرف شده است که حکایت از کند شدن روند مصرف بنزین در کشور دارد و از زمانی که بنزین تک‌نرخی شده و با قیمت هر لیتر هزار تومان عرضه می‌شود، رشد مصرف حالت منطقی به خود گرفته است و افزایش مصرف تنها دو درصد بوده است که روندی کاملا منطقی است. این روند و قیمت معقول و منطقی بنزین نشانگر آن است که قاچاقچیان بنزین با تغییر روش‌ها و قیمت، از پرداختن به قاچاق بنزین خودداری کرده‌اند و به همین دلیل، رشد مصرف بنزین در مناطق مرزی از زمان بنزین هزار تومانی کاهش یافته و این میزان کاهش عدد منفی۳ را ثبت کرده است که نشانگر بی رغبتی قاچاقچیان از کار قاچاق بنزین به آن سوی مرزها است.در بازه زمانی ۱۰ ماهه دولت با توجه به ایجاد و گسترش شبکه‌های گاز روستایی و تکمیل شبکه‌های گازرسانی در شهرستان‌ها، میزان مصرف نفت کوره را به‌عنوان یکی از جدی‌ترین تهدیدات زیست محیطی از ۴۰ میلیون لیتر به ۲۵ میلیون لیتر رسانده است که نشانگر کاهشی معادل ۳۷ درصد است و جلوی یکی از تهدیدات جدی محیط زیستی را که مستقیما با سلامت مردم سر و کار دارد گرفته است.این تنها به نفت کوره ختم نمی‌شود در مصرف نفت گاز هم در بازه زمانی یادشده با توجه به گسترش گازرسانی روستایی و تکمیل شبکه‌های شهرستان‌ها و پوشش حدود ۹۹ درصدی شبکه، این امکان ایجاد شده است که مصرف نفت گاز از رقم ۱۰۳ میلیون لیتر به ۸۳ میلیون لیتر برسد که هم زمینه صادرات این فرآورده را توسعه داده و هم این امکان را فراهم کرده است که ۲۰ میلیون لیتر نفت گاز کمتر سوزانده شود تا به محیط زیست هم کمک بیشتری شود.
دولت در کنار همه اینها با افزایش کارمزد جایگاهداران 3200 میلیارد ریال بار مالی بیشتر را متقبل شده است که 2600 میلیارد ریال آن مربوط به بنزین و 600 میلیارد ریال آن مربوط به نفت گاز است و این اهرمی است که کمک می‌کند شبکه توزیع با واقعی شدن سود، کمتر دچار اختلال شود.وقتی کارمزد توزیع هر لیتر نفت گاز پارسال 75 ریال بوده باشد و امسال به 95 ریال برسد و کارمزد توزیع بنزین پارسال به ازای هر لیتر 250 ریال و امسال به 350 ریال برسد، به‌طور طبیعی عملکرد شبکه توزیع سالم‌تر و معقول‌تر خواهد بود.بی‌تردید پاسخگویی دولت به مطالبات درست و واقعی اقشار مختلف مردم، نه تنها اقتصاد ایران را به سوی سلامت بیشتر هدایت می‌کند، بلکه کمک می‌کند از این رهگذر در عرصه اقتصاد مقاومتی توفیقات بیشتری نصیب دولت شده و مردم در این امر خطیر مشارکت گسترده‌تری داشته باشند و از این راه، وجوه درونزایی و برون‌گرایی اقتصاد تضمین شود.عمل دولت به وعده‌هایش و تعهد آن به تحقق آنها راه را برای اعتماد ملی و مشارکت همگانی مردم هموار می‌کند و دولت تدبیر و امید با چنین اقداماتی بی‌شک به تقویت اعتماد همگانی و تقویت باور عمومی به نظام مقدس جمهوری اسلامی کمک می‌کند.باید در این راه به دولت کمک کرد تا نقاط آسیب پذیر را اصلاح کند.