چین در آستانه قرارداد وام در برابر نفت با عراق
این قرارداد جدیدترین نمونه از وامدهی چین به کشورهای تولیدکننده نفت از طریق شرکتهای بازرگانی و بانکهای دولتی چینی است. پیش از این چین قراردادهای مشابهی با آنگولا، ونزوئلا و اکوادور امضا کرده و پولی به آنها پرداخت کرده بود که در قبال آن نفت دریافت میکرد. سقوط تقاضا و قیمتهای نفت، بودجه عراق را در مضیقه قرار داده و دولت این کشور برای پرداخت حقوق کارمندان دولتی با مشکل روبهرو شده است.
به گفته منابع آگاه، سازمان دولتی فروش نفت عراق (سومو)، شرکت ژنهوآ اویل را انتخاب کرده است. با این حال توافق مذکور باید توسط هیاتدولت عراق تصویب شود. حسن ندیم، سخنگوی هیاتدولت عراق اظهار کرد که این پیشنهاد در دست بررسی قرار دارد و برای تصویب به نخستوزیر ارائه میشود. تحت مفاد نامهای که سومو ماه گذشته به معاملهگران نفت فرستاد، برنده مزایده به مدت پنج سال چهار میلیون بشکه در ماه معادل حدود ۱۳۰ هزار بشکه در روز نفت خریداری خواهد کرد. پول یک سال اول عرضه نفت از پیشپرداخت خواهد شد که طبق محاسبات بلومبرگ، به قیمت فعلی بیش از ۲میلیارد دلار است.
به گفته منابع آگاه، این قرارداد علاقه گستردهای را در میان نامهای بزرگ صنعت تجارت نفت ایجاد کرد و مهلت مزایده تمدید شد تا فعالان بازار بیشتری در آن شرکت کنند.
همه تولیدکنندگان نفت امسال از شیوع ویروسکرونا و سقوط قیمت نفت آسیب دیدهاند. اما عراق که تقریبا همه درآمد دولتیاش از فروش نفت است، در بدترین وضعیت ممکن قرار دارد. طبق پیشبینی صندوق بینالمللی پول، تولید ناخالص داخلی این کشور امسال ۱۲ درصد کوچک میشود که بیشتر از سایر اعضای اوپک است. دولت عراق برای پرداخت حقوق معلمان و کارمندان دولتی به مشکل برخورد کرده و این امر اعتراضات خیابانی را بهدنبال داشته است.کشورهای غنی از انرژی که با کمبود مالی روبهرو میشوند معمولا برای تهیه پول به قراردادهای پیشپرداخت روی میآورند اما بغداد تاکنون چنین کاری نکرده بود. دولت منطقه نیمه خودمختار کردستان در شمال این کشور در گذشته قراردادهای مشابهی امضا کرده و چاد و جمهوری کنگو هم از این نوع قراردادها استفاده کردهاند.
در قرارداد پیشپرداخت، خریدار نفت در واقع وامدهنده به کشور تولیدکننده میشود و بشکههای نفت وثیقه وام هستند.
علاوه بر وجه مالی، این قرارداد از این نظر بیسابقه است که برنده آن اجازه دارد نفت عراق را به هر مقصدی که میخواهد ببرد. معمولا نفت خاورمیانه با شرایط سختگیرانهای فروخته میشود تا مانع از فروش مجدد نفت این منطقه توسط معاملهگران و پالایشگاهها به مناطق دیگر شود. چنین شرطی احتمالا به حد کافی صرفه دارد تا این حقیقت که این وام بدون بهره به عراق پرداخت میشود را جبران کند. معمولا یک کشور برای پولپیش بهرهای را پرداخت میکند.