استراتژی دونالد ترامپ با مخالفت فعالان صنعت آلومینیوم روبه‌رو شد
نبرد آلومینیومی در آمریکای شمالی
به گفته منابع معتبر، کانادا قصد دارد از ۱۶ سپتامبر و پس از بررسی یک ماهه چگونگی واکنش به این اقدام ترامپ، بر ۲/۷ میلیارد دلار (معادل ۳/۶ میلیارد دلار کانادا) از محصولات آلومینیومی آمریکا تعرفه وضع کند. در حالی دولت ترامپ با تعرفه‌گذاری بر آلومینیوم کانادا سعی در حمایت از صنعت داخلی خود دارد که آمار نشان می‌دهد، رشد واردات از کانادا موقتی بوده و حتی در ماه ژوئن نسبت به می۲/۶ درصد کاهش یافته است. فعالان صنعت آلومینیوم در کانادا و خارج از آن و حتی نهادهای مرتبط در آمریکا این موضوع را ناامیدکننده دانسته و به آن اعتراض کرده‌اند چراکه آنها معتقدند نه تنها این صنعت در کانادا، بلکه صنایع مختلف در آمریکا که از آلومینیوم نیز در تولید محصولاتشان استفاده می‌کنند، از این اقدام زیان می‌بینند. در واقع، تولیدکنندگان نوشیدنی، سازندگان لوازم خانگی از جمله ماشین لباسشویی و یخچال و همچنین خودروسازان نیز با افزایش هزینه روبه‌رو خواهند شد. علاوه بر این، با کاهش صادرات کانادا به آمریکا، احتمالا بخشی از تولید این کشور به اروپا سرازیر خواهد شد که منجر به تضعیف پریمیوم در این قاره می‌شود.
موضوع دیگر مورد بحث تحلیلگران، ابعاد سیاسی ماجرا است. از سویی برخی بازگرداندن تعرفه‌هایی که سال گذشته لغو شده بودند را تلاش ترامپ برای نشان دادن ملی‌گرایی برای تاثیرگذاری بر رای مردم در انتخابات ریاست جمهوری پیش رو ارزیابی می‌کنند. از سوی دیگر، مقابله به مثل کانادا بیش از هر جایی بر ایالت‌هایی در آمریکا اثر مخرب خواهد داشت که تولیدکننده اصلی برخی محصولات آلومینیوم هستند. ایالت‌هایی که معمولا در انتخابات تعیین‌کننده هستند. البته کانادا این موضوع را اتفاقی دانسته و گفته قصدی برای اثرگذاری بر انتخابات آمریکا از این طریق ندارد.
آمار چه می‌گوید؟
بر خلاف ادعای دولت آمریکا مبنی بر رشد واردات، اطلاعات اداره آمار این کشور که در روزهای گذشته منتشر شده نشان می‌دهد کل واردات آلومینیوم اولیه از کانادا در ماه ژوئن ۲/۶ درصد نسبت به ماه گذشته افت کرده است. علاوه بر این، واردات این کامودیتی از کشور همسایه در شش ماه اول سال نسبت به همین بازه در سال ۲۰۱۷، ۵ درصد کاهش یافته است. آنچه اتفاق افتاده این است که در ماه‌هایی که تقاضا برای محصولات آلومینیوم با ارزش افزوده به دلیل بحران کرونا کاهش شدید یافت؛ این موضوع به تمرکز تولید بر آلومینیوم اولیه و افزایش صادرات به آمریکا منجر شد. اما در همان زمان هم تحلیلگران و هم مقامات کانادایی این موضوع را موقتی دانسته و می‌گفتند با بهبود تقاضا برای محصولات با ارزش افزوده در ماه‌های آینده، صادرات آلومینیوم اولیه به آمریکا کاهش می‌یابد. اتفاقی که در حال رخ دادن است. تام دابینز، رئیس و مدیر عامل انجمن آلومینیوم در مورد آمار منتشر شده می‌گوید: «این آمار که به تازگی منتشر شده گواهی بر صحت موضع دیرین ما است و ادعاهای افزایش واردات آلومینیوم اولیه از کانادا به وضوح نادرست است. ناامیدکننده است که شرکت‌های معدودی که از تعرفه‌گذاری بر آلومینیوم کانادا سود می‌برند، تنها بخشی از آمار دولتی در این مورد را در نظر می‌گیرند و مسائل زمینه‌ای را حذف می‌کنند.» دابینز همچنین زمان انجام این طرح را نامناسب دانسته و گفته در حال حاضر آمریکا باید بر بازگرداندن اقتصاد تولیدمحور تمرکز کند، نه اینکه به دنبال مناقشه‌های این چنینی با اعضای دیگر توافق تجارت آزاد (USMCA) یعنی کانادا و مکزیک باشد. به گفته او حال که تا اینجای سال ۲۰۲۰ تقاضا برای آلومینیوم در آمریکا ۲۵ درصد کاهش یافته (که اولین کاهش در دهه اخیر است)، این صنعت نمی‌تواند شوک دیگری به بازار را تاب آورد. بر اساس گزارش گلوب نیوز وایر، صنعت آلومینیوم رقابتی در آمریکا نیازمند وجود تجارت آزاد در قاره آمریکای شمالی است. این منبع همچنین گفته ۹۷ درصد مشاغل این صنعت در حوزه میان‌دستی و پایین‌دستی هستند. این بخش از این صنعت به ترکیبی از آلومینیوم اولیه تولید داخل و وارداتی از کشورهایی نظیر کانادا وابسته است. بنابراین، آمریکا حتی با فرض تولید با ظرفیت کامل، فقط می‌تواند حدود یک‌سوم آلومینیوم اولیه مصرفی صنایع را تامین کند.
اثر تعرفه آلومینیوم بر انتخابات آمریکا
دونالد ترامپ در یک سخنرانی در اوهایو گفت تعرفه بر آلومینیوم کانادا برای دفاع از صنعت داخلی لازم بود زیرا تولیدکننده‌ها در همسایه شمالی به تعهد خود مبنی بر خودداری از عرضه بیش از حد محصولات ارزان‌شان به بازار آمریکا پایبند نبوده‌اند. یک پژوهشگر سیاسی از دانشگاه سایمون فریزر در این باره گفته بر این باور است که تعرفه‌گذاری ترامپ بر آلومینیوم کانادا به انتخابات پیش رو ارتباط دارد. آرون هافمن گفته یک بخش مهم این تصمیم سیاسی است. او معتقد است این تصمیم به ترامپ کمک می‌کند شهرت خود مبنی بر فردی که منافع اقتصادی آمریکا را در اولویت دارد، حفظ کند؛ حتی اگر برای این کار مجبور باشد مناقشه‌ای با متحد نزدیک خود به راه بیندازد. هافمن می‌گوید هر چه به انتخابات ریاست جمهوری آمریکا نزدیک‌تر می‌شویم، میل ترامپ برای تاکید این نکته به رای‌دهندگان که از منافع اقتصادی آمریکا دفاع خواهند کرد، بیشتر می‌شود. هافمن البته می‌گوید ترامپ تلاش خود را برای تاثیرگذاری بر آرا از این طریق خواهد کرد اما به نظر او این کار نتیجه قابل‌ملاحظه‌ای در بر نخواهد داشت، چراکه هافمن بر این باور است که مردم آمریکا آنچنان بر مبنای سیاست خارجی رای نمی‌دهند مگر اینکه موضوعاتی مانند جنگ، کشته شدن آمریکایی‌ها یا اقدامات بزرگ تروریستی در کار باشد. از سوی دیگر برخی مقابله به مثل کانادا را در جهت اثرگذاری سیاسی بر میزان محبوبیت ترامپ و انتخابات ریاست جمهوری می‌دانند. لیست بالقوه کانادا برای تعرفه بر آلومینیوم آمریکا از نظر خبرگزاری سی‌بی‌سی در کانادا می‌تواند بر مناطق حساس سیاسی در آمریکا تاثیر بگذارد. این مناطق در واقع ایالت‌هایی هستند که برای انتخاب دوباره ترامپ حیاتی به شمار می‌روند. مواردی مانند ضایعات آلومینیوم، یخچال، دوچرخه و پودر آلومینیوم در این لیست دیده می‌شوند که عمدتا در ایالت‌های میشیگان، ویسکانسین و پنسیلوانیا تولید می‌شوند. این ایالت‌ها به‌طور سنتی رای خاکستری دارند و نامزدهای ریاست جمهوری از دو حزب دموکرات و جمهوری‌خواه تلاش زیادی برای جلب نظر آنان در انتخابات دارند.
با این حال، مقامات کانادایی مصرند که این لیست با در نظر داشتن انتخابات آمریکا تهیه نشده و فقط محصولاتی که در آنها از آلومینیوم استفاده می‌شود، هدف‌گذاری شده‌اند. مسوولان کانادا می‌گویند اینکه این محصولات در چنین ایالت‌هایی تولید می‌شوند، اتفاقی بوده است.
خسارت دوجانبه
تعرفه‌گذاری بر آلومینیوم کانادا و اقدام متقابل کانادا به هر دو کشور ضرر خواهد زد. معاون نخست‌وزیر کانادا، کریستیا فریلند در این باره گفته: «در زمانی که دو کشور در حال مبارزه با یک پاندمی جهانی هستند، یک مناقشه تجاری آخرین چیزی است که هر کسی می‌خواهد. این امر فقط به روند بازیابی اقتصادی در هر دو سوی مرزها ضربه خواهد زد.» او که قول داده تلافی «دلار برای دلار» را در دستور کار خود دارد، می‌گوید: «هر آمریکایی که یک بطری نوشیدنی یا یک اتومبیل یا یک دوچرخه می‌خرد، از این موضوع رنج خواهد برد. در واقع، ماشین‌های لباسشویی که ترامپ دیروز مقابل آنها ایستاده بود نیز گران‌تر خواهند شد.»
از سوی دیگر تولیدکنندگان نوشیدنی در کانادا نیز از تلافی دولت این کشور در اعمال تعرفه بر واردات آلومینیوم از آمریکا هراس دارند، چراکه این موضوع می‌تواند قوطی‌های آلومینیومی مورد استفاده در این صنعت را با کمبود بیشتر مواجه کند. آین هیل، یک فعال این صنعت در ونکوور گفت: «(این موضوع) ترسناک است زیرا تاثیری که می‌تواند بگذارد، عظیم است. مثل این است که یک نفر بگوید آب را سه روز در هفته قطع می‌کنیم، در حالی که نمی‌توانید بدون آن انجامش دهید.»
واکنش مقامات سیاسی و فعالان صنعت آلومینیوم
مهم‌ترین مقام سیاسی در کانادا که پس از اعلام وضع تعرفه بر آلومینیوم این کشور از سوی آمریکا واکنش نشان داده، معاون نخست‌وزیر کانادا، کریستیا فریلند بود. او به شدت این اقدام آمریکا را محکوم کرده و گفته در زمانی که دو کشور درگیر مبارزه با همه‌گیری کرونا هستند، چنین مناقشه‌ای چیزی نیست که کسی بخواهد. به باور او، این امر به روند بازیابی اقتصادی دو کشور ضربه خواهد زد. او بازگرداندن تعرفه بر آلومینیوم کشورش را «نالازم»، «بی‌پایه»، «احمقانه» و «مضحک» خوانده است. همچنین فریمن به‌صورت ضمنی هشدار داده این اقدام آمریکا به گران‌تر شدن محصولات متنوعی از قوطی‌های نوشیدنی تا خودرو، دوچرخه و ماشین لباسشویی در ایالات متحده منجر خواهد شد. علاوه بر این، فریمن از اعمال تعرفه بر ۷/۲ میلیارد دلار (برابر ۶/۳ میلیارد دلار کانادا) از صادرات آمریکا به کانادا خبر داده است که پس از یک ماه بررسی، ۱۶ سپتامبر (۲۶ شهریور) عملی خواهد شد.
دیگر مقام سیاسی کانادایی که در این مورد سخن گفته نخست‌وزیر استان اونتاریو «داگلاس فورد» است که به شدت به طرح دونالد ترامپ اعتراض کرده و گفته از ترامپ برای به خطر انداختن روابط قوی تاریخی دو کشور در حوزه تجارت، ناامید شده است. او نیز مانند فریمن به زمان نامناسب اجرای این طرح اشاره کرده و در پاسخ به تعرفه‌گذاری آمریکا از شهروندان اونتاریو خواسته بیش از پیش کالاهای داخلی مصرف کنند چراکه از نظر او این استان نقش مهمی در سمت تقاضای بازار بازی می‌کند. فورد همچنین از تولیدکننده‌ها در اونتاریو خواسته بیشتر از قبل برچسب‌های «ساخت اونتاریو» بر محصولاتشان بزنند تا به مصرف‌کنندگان در خرید کالای داخلی کمک کنند.
اما فقط کانادایی‌ها نیستند که اعمال تعرفه بر آلومینیوم را غلط می‌دانند، بلکه رئیس امور بین‌المللی اتاق بازرگانی آمریکا نیز این اقدام را «گامی در جهت اشتباه» خوانده چراکه از نظر او این تعرفه‌ها هزینه تولید در آمریکا را افزایش می‌دهد، خلاف نظر بیشتر تولیدکنندگان آلومینیوم در آمریکا است و مقابله به مثل کانادا را در برابر صادرات ایالات متحده بر می‌انگیزد. مایرون بریلینت از دولت این کشور خواسته این حرکت را مورد بازنگری قرار دهد.
او گفته کسب و کارهای آمریکایی به‌طور فزاینده‌ای برای تحریک رشد و ایجاد شغل به تجارت جهانی وابسته هستند. علاوه بر این، آگوستین لو، یک وکیل در شرکت قانون بین‌الملل Dorsey & Whitney که بر مسائل کنترل صادرات متمرکز است به پلتس گفته تعرفه‌ها ممکن است تاثیر عمیقی بر بازار داخلی آمریکا بگذارد زیرا آنها بخش بزرگی از صادرات آلومینیوم کانادا به این کشور را هدف قرار می‌دهند.
انجمن آلومینیوم نیز مخالفت خود را با تعرفه‌گذاری آمریکا اعلام کرده و گفته این طرح آن‌طور که قصد دارد نمی‌تواند از صنعت آلومینیوم آمریکا حمایت کند. این انجمن در نامه‌ای به اعضایش نوشته: «انجمن آلومینیوم به شدت ناامید شده که دولت آمریکا نتوانسته به نظرات بخش عمده شرکت‌های داخلی آلومینیوم و مصرف‌کنندگان آن گوش فرا دهد» و بر آلومینیوم کانادا تعرفه گذاشته است. این انجمن در حالی که تعرفه‌ها را باعث اثرگذاری منفی بر صنعت داخلی می‌داند، این ادعا را نیز که صادرات آلومینیوم کانادا به آمریکا رشد کرده، قبول ندارد.
