چرا سیمان «آمیخته» تولید نمی‌شود؟

گروه مسکن- با اجباری شدن استاندارد مصالح ساختمانی در سال ۹۰ متولیان نظارت بر صنعت ساخت‌وساز باید فرهنگ‌سازی برای نهادینه شدن استفاده از فناوری‌ها و مصالح جدید ساختمانی را در دستور کار قرار دهند. اگرچه به نظر می‌رسد صنعت ساخت و ساز طی سال‌های اخیر دچار انقلابی فراگیر شده و از مصالح تا شیوه‌های اجرا کاملا متحول شده، لیکن کشور ما در استفاده از مصالح پایه، فاصله زیادی با کشورهای پیشرفته دارد. با وجود آنکه در کشورهای پیشرفته بیش از ۷۰ نوع سیمان با کاربری‌های مختلف تولید می‌شود در استانداردهای ملی مصالح ساختمانی ایران تنها ۲۵ نوع سیمان تعریف شده که دست تولیدکننده و مصرف کننده را برای تولید و کاربری سیمان‌های تخصصی تا حدود زیادی بسته تا آن جا که در عمل تنها ۵ نوع سیمان در کشور تولید می‌شود.تولید سیمان‌های آمیخته یا پوزولانی که پرمصرف‌ترین سیمان‌ها در کشورهای غربی هستند نه تنها به میزان قابل توجهی از مصرف حامل‌های انرژی می‌کاهند که آلایندگی واحدهای سیمان‌ساز را هم به حداقل می‌رساند، اما در ایران این نوع سیمان‌ها با بی‌مهری مواجه شده اند.

میزان آلایندگی و مصرف انرژی در واحدهای سیمان ساز تابعی از فناوری به کار گرفته شده در آنها است، اما این مساله که تولید هر نوع سیمان به میزان خاصی انرژی نیاز داشته و آلایندگی مشخصی دارد نیز موضوعی اثبات شده است.

در تولید هر تن سیمان خاکستری ۶۵/۱ تن مواد اولیه، ۱۰۰ مترمکعب گاز و ۱۰۰ کیلووات ساعت برق مصرف شده و یک تن گاز دی اکسید کربن آزاد می‌شود؛ این در حالی است که سیمان خاکستری در واقع کلینکر خالص است که برای مصرف تحویل مشتری می‌شود و الزاما برای هر نوع کاربری و مصرفی مناسب نیست.محمد جلالی، کارشناس صنعت سیمان با اشاره به اینکه بیش از ۸۰ درصد سیمان تولیدی در ایران سیمان معمولی است که حداکثر ۵ درصد مواد افزودنی دارد، معرفی سیمان‌های جدید به بازار را مستلزم تدوین استانداردهای جدید و کاربردی، مدیریت تولید در واحدهای سیمان‌ساز، اطلاع‌رسانی در مورد این سیمان‌ها و فرهنگ‌سازی برای استفاده از آنها می‌داند.بر اساس اظهارات جلالی سیمان‌های آمیخته نه تنها مصرف حامل‌های انرژی و تولید گازهای آلاینده در روند تولید سیمان را تا حدود زیادی کاهش می‌دهد که به لحاظ فنی هم چه در زمینه مقاومت و چه دوام، عملکرد بهتری در قیاس با سیمان خاکستری دارد. یکی از مولفه‌هایی که شرکت‌های سیمان‌ساز را به تولید سیمان‌های آمیخته ترغیب کرده اجرای قانون هدفمندسازی یارانه‌ها و بالا رفتن قیمت حامل‌های انرژی است.خوشبختانه خطوط تولید سیمان خاکستری با تغییرات اندک قابلیت تولید سیمان‌های آمیخته را دارد. شاید مهمترین مولفه‌ای که ورود سیمان‌های آمیخته به بازار را با اختلال مواجه کرده بی‌اطلاعی مصرف‌کننده از مزایای این سیمان است.