مسکن در بین کالاهای مورد نیاز خانوار ایرانی همواره گران‌ترین بوده، اما کاهش قیمت‌ها در پی رکود شدید حاکم بر بازار مسکن بارقه‌های امید برای صاحب خانه شدن را در میان خانوارهای کم‌درآمد ایرانی زنده کرده و بر همگان ثابت شده است که بالاخره قیمت مسکن هم می‌تواند پایین بیاید. حال این سوال مطرح است که در بازار مسکن رکود بهتر است یا رونق؟ به گزارش خبرگزاری فارس، طی سال‌های گذشته قیمت مسکن همواره رشد صعودی داشته، البته نرخ این افزایش در سال‌های مختلف متفاوت بوده است، گاهی ۲۰ درصد و گاهی بیش از ۱۰۰ درصد همانند سال ۸۵ و ۸۶. اما سال ۸۸ سومین سال رکود مسکن بود که به نوعی بر خلاف سال‌های گذشته حدود یک سال این رکود طولانی‌تر شده است و به احتمال زیاد و بر اساس شواهد موجود در سال ۸۹ نیز ادامه دارد.

دولت با مسکن مهر وارد شد

با توجه به نیاز انباشته مسکن که به گفته وزیر مسکن در طی سال‌های گذشته به دلیل عدم تولید مسکن به یک میلیون و ۲۰۰ هزار واحد مسکونی رسیده است، نیاز به خانه‌دار کردن مردم به شدت احساس شد و دولت طرح مسکن مهر را طراحی و اجرای آن عملا از سال گذشته آغاز شد، اما برخی از کارشناسان معتقد هستند که این طرح نیز نتوانسته بخش مسکن را از رکود خارج کند؛ چراکه آمارهای صدور پروانه ساختمانی طی سال گذشته ۳۱ درصد افت داشته است که البته در سه ماهه سوم این افت تا حدودی کاهش یافته است.

دولت از نیمه دوم سال ۸۸، با افتتاح برخی پروژه‌های نیمه‌تمام در قالب مسکن مهر، این طرح را با امید موفقیت برای خانه‌دار شدن اقشار کم درآمد کلید زد تا علاوه بر این مهم، رونق را به بخش مسکن باز گرداند که ظاهرا هنوز موفق به آن نشده است.

دولت در طرح مسکن مهر زمین‌هایش را به صورت رایگان در اختیار متقاضیان مسکن مهر قرارداد و ۷۰ درصد از هزینه ساخت و ساز را هم در قالب تسهیلات بانکی تامین کرد؛ اما مشکلی که بخش مسکن و سایر بخش‌های مرتبط با این بخش با آن مواجه شدند، رکود ساخت و ساز به دلیل انتظار مردم برای مشخص شدن وضعیت بازار، کاهش قدرت خرید و خرید و فروش نشدن مسکن بود.

کاهش آمار ساخت و ساز در سال قبل نیز یکی از عواقب رکود مسکن بود. رکود موجب شد سرمایه‌گذاران ساختمانی به دلیل عدم استقبال متقاضیان مسکن چندان رغبتی برای ورود به بخش مسکن از خود نشان نداده و این موضوع هم باعث کاهش آمار ساخت و ساز، کاهش صدور پروانه‌های ساختمانی و حاکم شدن بیش از پیش رکود بر بخش مسکن شد.

کاهش تولید از پیامدهای رکود

شاید نکته مثبت رکود بازار مسکن، کاهش ۳۰درصدی قیمت بعد از رشد ۱۱۰ درصدی سال‌های ۸۵ و ۸۶ باشد؛ اما بسیاری از کارشناسان بر این باورند که پیامد رکود کنونی بازار مسکن کاهش تولید مسکن، ورشکستگی سازندگان و احتمال سونامی قیمت مسکن در آینده است.

مطمئنا زمانی که رکود وارد بازار مسکن می‌شود، باید منتظر پیامدهای ناگوار آن نیز بود؛ چراکه سابقه نشان داده زمانی که بازار مسکن دچار رکود تولید می‌شود و خرید و فروشی صورت نمی‌گیرد، سرمایه‌ها از این بخش خارج و به سوی سایر بخش‌های اقتصادی هدایت می‌شود؛ در نتیجه آمار تولید مسکن کاهش می‌یابد و بر نیاز انباشته مسکن بیش از پیش افزوده می‌شود.

فرار سرمایه پیامد دیگر رکود

یکی دیگر از پیامدهای دوران رکود بازار مسکن علاوه بر کاهش تولید، فرار سرمایه‌ها از حوزه ‌مسکن است. گزارش‌ها حاکی است که در سال ۸۷؛ یعنی زمانی که هنوز رکود به نقطه اوج نرسیده بود، بخش خصوصی در بخش مسکن ۲۴ هزار میلیارد تومان سرمایه‌گذاری کرد که این رقم می‌تواند اقتصاد کشور را متحول و باعث ایجاد اشتغال ۱۲۰۰گروه شغلی شود.

کمای ۲۰۰ صنعت مرتبط با مسکن

صنعت ساختمان با بیش از ۲۰۰ رشته شغلی ارتباط مستقیم دارد و ۱۲۰۰ گروه شغلی نیز با این صنعت در ارتباط هستند، بنابراین ادامه روند رکود شاید تاکنون در کاهش قیمت‌ها موثر بوده؛ اما آیا بهتر نیست که هم تولید مسکن رونق‌ گیرد و هم قدرت خرید افزایش یابد تا بخش مسکن که محرکه اقتصاد کشور است دوباره رونق‌ گیرد. مطمئنا با افزایش عرضه و رونق بازار مسکن، علاوه بر ایجاد ۱۲۰۰ گروه فرصت شغلی، تعادل قیمت‌ها نیز با افزایش عرضه ایجاد خواهد شد.