دنیای اقتصاد- کارگروه مسکن، بانک مرکزی را موظف کرده به افرادی که وزارت ارشاد معرفی می‌کند تا سقف ۷۰ درصد ارزش ملک - تا۵۰ میلیون تومان- تسهیلات خرید مسکن اعطا کند. این افراد باید هنرمند بوده و حداکثر تعداد معرفی‌شدگان ۱۰۰۰ نفر باشد. این نوع مجوز خاص پیش از این نیز به چند هزار نفر از نخبگان اختصاص یافت. صاحب‌نظران اقتصادی معتقدند توقف وام خرید مسکن در زمان افزایش عرضه مسکن و پس از توقف جهش‌ قیمت، باعث انتقال رکود معاملات به بخش ساخت‌وساز شد که باید با تدابیری این مانع برطرف شود. احیای تسهیلات خرید مسکن برای معرفی‌شدگان از سوی دولت

وام‌ «خرید‌مسکن‌» آمد

فرید قدیری

فعلا فقط هنرمندان با معرفی‌نامه وزارت ارشاد می‌توانند از تسهیلات ۵۰ میلیون تومانی خرید مسکن استفاده کنند

در حال حاضر برخی بانک‌ها از طریق شرکت‌های واسطه‌ای از ۳۰ تا ۱۰۰ میلیون تومان تسهیلات خرید مسکن پرداخت می‌کنند

مقاومت دولت در برابر اعطای تسهیلات خرید مسکن با صدور یک مجوز خاص شکسته شد. کارگروه مسکن، بانک مرکزی را موظف کرده به افرادی که وزارت ارشاد معرفی می‌کند تا سقف ۷۰ درصد ارزش ملک - معادل ۵۰ میلیون تومان- تسهیلات خرید مسکن اعطا کند. این افراد باید هنرمند بوده و حداکثر تعداد معرفی‌شدگان ۱۰۰۰ نفر باشد.

رییس‌جمهور در حالی این مصوبه را تایید و ابلاغ کرده که گفته می‌شود او و برخی یارانش در شورای عالی مسکن به شدت مخالف احیای مجدد وام خرید مسکن هستند.

سال ۸۶ در اوج بحران مسکن در کشور که قیمت‌ها ساعتی بالا می‌رفت و تقریبا همه مسوولان از نمایندگان مجلس گرفته تا مسوولان وزارت اطلاعات و البته وزارت مسکن نگران تبعات گرانی‌ها بودند، رییس‌جمهور فرمان توقف پرداخت تسهیلات خرید مسکن را صادر کرد. آن زمان تقریبا همه بانک‌ها چه دولتی چه خصوصی سهم عمده‌ای از منابع در اختیارشان را در راه اعطای تسهیلات چند میلیونی به خریداران مسکن صرف می‌کردند که این موضوع از نگاه دولت نوعی تزریق نقدینگی و تحریک قیمت‌ها در بازار مسکن محسوب می‌شد. اما اکنون نکته جالب در این میان، عقب‌نشینی آهسته از تصمیم دو سال پیش و از همه مهم‌تر طراحی مسیر میان‌بر از سوی برخی بانک‌ها برای دور زدن فرمان دو سال پیش است.

در حالی که دولت پس‌از دو سال وقفه در پرداخت وام خرید مسکن به بانک مرکزی اجازه داده به‌صورت محدود آن هم با معرفی‌نامه از سوی دستگاه دولتی (وزارت ارشاد) تسهیلات خرید مسکن اعطا کند، اما برخی بانک‌ها در این مدت از طریق شرکت‌های واسطه‌ای اقدام به پرداخت انواع وام خرید مسکن کرده‌اند.

خبرنگار دنیای اقتصاد روز گذشته در قالب خریدار مسکن با تعدادی از شرکت‌هایی که به اسم «مشاوره وام مسکن» در روزنامه‌ها آگهی می‌کنند تماس گرفت و درباره وام‌هایی غیر از وام ۱۸ میلیونی بانک مسکن جویا شد که در پاسخ شنید: «انواع وام‌های ۳۰ تا ۱۰۰ میلیونی متعلق به بانک‌های دولتی و خصوصی موجود است فقط کافی است سند ملک را ارائه کنید تا ظرف حداکثر ۳۰ روز تسهیلات به حسابتان ریخته شود.»

شرکت‌هایی که با واسطه، وام‌های خرید مسکن را از بانک‌ها گرفته و به مشتری واگذار می‌کنند، معادل ۲۰ تا ۲۵ درصد ارزش وام را تحت عنوان کارمزد (حق دلالی) از مشتری دریافت می‌کنند که این رقم قابل‌توجه فقط به‌خاطر ممنوعیت در پرداخت تسهیلات، سر راه خریداران مسکن سبز شده است. چون بانک‌ها اگر به‌صورت مستقیم وام خرید مسکن اعطا کنند قطعا با برخورد قانونی بانک مرکزی مواجه خواهند شد.

یکی از همین شرکت‌ها قادر است از یک بانک‌ خصوصی معادل ۷۰ درصد ارزش ملک (تا سقف ۵۰ میلیون تومان) وام خرید مسکن تامین و به مشتری اعطا کند، این وام ۵ ساله بوده و اقساط آن ماهانه یک میلیون و ۳۵۰ هزار تومان است ضمن اینکه نرخ بهره وام نیز ۲۴ درصد است.

شرکت مشاوره دیگری که فعالیتش در آگهی روزنامه را خرید و فروش انواع وام معرفی کرده این امکان را دارد که به شرطی که ارزش ملک حداقل ۱۵۰ میلیون تومان باشد تا سقف ۱۰۰ میلیون تومان وام با نرخ بهره ۱۲ درصد از بانک دولتی دریافت و به خریدار مسکن واگذار کند. این وام ۵ ساله بوده و اقساط آن ماهانه دو میلیون و ۲۰۰ هزار تومان است. این شرکت در ازای تامین چنین وامی دو میلیون و ۳۰۰ هزار تومان به عنوان کارمزد یا همان حق کمیسیون از مشتری دریافت خواهد کرد. شرکت دیگری که با عنوان مشاوره وام مسکن در تهران فعالیت می‌کند به شرطی وام مسکن اعطا می‌کند که متقاضی بر طبق فیش حقوقی توان پرداخت اقساط را داشته باشد.

مشاور این شرکت می‌گوید، بانک طرف قراردادش فقط به افرادی وام خرید مسکن می‌دهد که اطمینان کند آنها قادر به بازپرداخت آن هستند. تسهیلات خرید مسکن این شرکت از جانب یک بانک خصوصی با نرخ بهره ۲۶ درصد و در حالت‌های ۳۰، ۴۰ و ۵۰ میلیون تومانی با بازپرداخت ۵ ساله اعطا می‌شود. کارمزد این وام‌ها ۳ میلیون تومان خواهد بود.

مردم را در ارائه تسهیلات تفکیک نکنیم

گروه مسکن - سحرباباخانی: یک عضو کمیسیون عمران مجلس با بیان اینکه خانه دار شدن حتی یک نفر نیز دولت و مجلس را خوشحال می‌کند تاکید کرد: نباید در ارائه تسهیلات، مردم را از یکدیگر تفکیک کنیم. احمد علی مقیمی در این باره به دنیای اقتصاد گفت: اگر در ارائه تسهیلات رویه مشخصی نداشته باشیم و زمانی به فرهنگیان، زمانی به استادان و گاهی به هنرمندان توجه کنیم اعتماد مردم از دولت سلب شده و ناخودآگاه بین مردم فاصله و اختلاف طبقاتی ایجاد می‌شود. مقیمی در ادامه یادآور شد: باید سازوکاری تعریف شود تا در چارچوب مشخصی اولویت‌ها تعیین شده و باید حتما به این نکته توجه شود که اعطای این ۵۰ میلیون تومان وام مشکل عمده کمبود سالانه ۵/۱ میلیون واحد مسکونی را حل نمی‌کند و دولت باید به وعده‌های خود در مسکن مهر عمل نماید. مقیمی در ادامه با تاکید بر این واقعیت که وضعیت مسکن در حال حاضر به شدت مبهم است، توضیح داد: انبوه‌سازان نمی‌دانند چه باید بکنند و مردم نمی‌دانند با ۱۵ میلیون تومان وام ساخت چگونه خانه بسازند و با این سیاست‌ها نیز کسی خانه‌دار نشده و بازار نیز از رکود خارج نمی‌شود. وی به دولت پیشنهاد کرد به جای تجویز آرام بخش‌های آنی برای مشکل مسکن با انجام کار کارشناسی درست و تحقیقات همه جانبه در وضعیت اقتصاد کشور راه‌حل‌های بلندمدت و ریشه‌ای را مطرح کند. این نماینده مسکن همچنین تاکید کرد: در صورت ارائه چنین تصمیماتی تذکرات لازم به وزارت مسکن و شهرسازی و بنیاد مسکن از جانب کمیسیون عمران مجلس داده خواهد شد.