گفت‌وگو با رییس سازمان مدیریت بحران شهر تهران
تهران دوباره در برابر زلزله ایمن می‌شود
گروه مسکن- لیلا درخشان: شهرداری تهران یکبار دیگر بنا دارد تهران را در برابر زلزله‌ای که هر آن امکان وقوعش وجود دارد، ایمن کند.
اجرای کامل طرح ۱۰سال طول می‌کشد
گروه مسکن- لیلا درخشان: شهرداری تهران یکبار دیگر بنا دارد تهران را در برابر زلزله‌ای که هر آن امکان وقوعش وجود دارد، ایمن کند. مدیریت شهری تهران پیش از این ایده احداث «اتاق امن» را در سال ۸۳ و بعد از زلزله دلخراش بم مطرح کرد اما اکنون بدون کوچکترین نظری به سرانجام ایده سال ۸۳، پرونده اتاق امن را مختومه اعلام کرده و سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران را مامور پیگیری دومین پروژه ایمنی ساختمان‌ها در برابر زلزله کرده است.
در همین راستا دکتر مازیار حسینی، رییس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران در پاسخ به سوال دنیای‌اقتصاد مبنی بر اینکه آیا ممکن است سرنوشت طرح بهسازی نسبی لرزهای ساختمان‌های تهران به سرنوشت طرح اتاق امن تبدیل شود و این طرح فقط در حد حرف بماند و هرگز به مرحله عمل نرسد؟ گفت: طرح اتاق امن با این طرح تفاوت بسیاری دارد. چرا که طرح بهسازی نسبی لرزهای ساختمان‌های تهران ضمانت‌های اجرایی لازم را دارد و از یک طرف شهردار تهران و اعضای شورای شهر برای اجرای عملی این طرح با سازمان متبوع ما همسو شده‌اند و از سوی دیگر مراکز معتبر علمی از جمله دانشگاه صنعتی شریف، دانشگاه تهران و جمعی از استادان مجرب دانشگاه زمینه اجرای علمی و عملی طرح را فراهم می‌کنند. حسینی در خصوص راهکارهای تامین اعتبار این طرح می‌گوید: شهردار تهران قول مساعد داده است که اگر این طرح به مرحله اجرا برسد تسهیلات لازم برای تامین اعتبار آن را از طریق موسسه مالی و اعتباری شهر فراهم کند.
این مقام مسوول اهداف طرح بهسازی نسبی لرزهای ساختمان‌های تهران را همان اهداف احداث اتاق امن عنوان کرد و گفت: طرح بهسازی نسبی ساختمان‌های متداول شهر تهران از جمله طرح‌هایی است که براساس آن با استفاده از روش‌های ساده و کم‌هزینه می‌توان ساختمان‌های شهر تهران را در برابر زلزله مقاوم‌سازی کرد.
وقتی از حسینی می‌پرسیم که آیا این طرح در واقع حکم تسکین دهنده را برای مقاوم‌سازی ساختمان‌های تهران دارد، می‌گوید: فکر می‌کنید راه حل جایگزین چیست؟ منظورتان از تسکین‌دهنده چیست؟ این طرح طرحی علمی است و ۱۰ سال طول می‌کشد که به طور کامل اجرا شود، وی اظهار می‌کند: در حال حاضر بسیاری از ساختمان‌هایی که در تهران وجود دارند ساختمان‌هایی با چند واحد هستند که چند مالک دارند و تخریب و نوسازی آنها به این زودی‌ها و سادگی‌ها امکان‌پذیر نیست و این طرح در واقع دنبال آن است که به این ساختمان‌ها کمک کند و سطح ایمنی‌شان را افزایش دهد. حسینی در برابر این سوال که اساسا برنامه سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران برای مقابله با زلزله چیست؟ می‌گوید: مساله اساسی این است که کشور ما یک کشور لرزه‌خیز است و یک کشور لرزه‌خیز برای این که سطح خطرپذیری خود را کاهش دهد باید اولا ساختمان‌ها و زیرساخت‌های جدیدش را مقاوم سازد، ثانیا ساختمان‌های موجود را که قابلیت تخریب و نوسازی ندارند مقاوم کند و مهم‌تر از همه این که مردم آماده شوند. وی تاکید می‌کند: بیش از ۸۵درصد از ماموریت مدیریت بحران این سه مساله است و و ۱۰ تا ۱۵درصد هم این است که سازمان‌هایی که متولی امر مقابله با اقدامات فوری هستند هماهنگی‌ها، توانمندی‌ها و تجهیزات و آموزش‌های لازم را داشته باشند تا بتوانند پاسخگوی اتفاقات غیرمنتظره باشند. او در مورد سطح آسیب‌پذیری تهران در مقابله با زلزله می‌گوید: این آمار نسبی است چراکه بر اساس زلزله‌هایی که شب یا روز باشد یا اینکه روی کدام گسل بلغزد متفاوت است اما مطالعات علمی روی این مساله انجام شده است و مستندات آن موجود است. وی می‌افزاید: طرح جامع مدیریت بحران همین پروژه‌ها را دنبال می‌کند. حسینی افزود: مقاوم‌سازی ساختمان‌ها در کشور ما از سال ۷۹ و به خصوص ۸۱ قالب رسمی به خود گرفته است و در قانون برنامه توسعه چهارم هم تاکید شده که ظرف ۱۰ سال ساختمان‌های شهری و روستایی باید مقاوم‌سازی شوند.
وی می‌گوید: ولی از سوی دیگر این مهم اجرا نمی‌شود مگر اینکه چند پارامتر با هم مد نظر قرار گیرند به طوری که پتانسیل فنی و مهندسی و منابع مالی لازم فراهم شود. حسینی تاکید کرد: پروژه بهسازی نسبی لرزهای ساختمان‌های تهران پروژه‌ای منحصر به فرد و بومی است که اگر نهادینه شود می‌تواند در یک مدت زمان کوتاه برای مقاوم‌سازی ساختمان‌ها مفید واقع شود.
به گزارش دنیای‌اقتصاد با همه اما و اگرهایی که پیرامون اجرایی شدن طرح‌های مقاوم‌سازی ساختمان‌های تهران در برابر زلزله وجود دارد جای این سوال است که بالاخره تکلیف مقاوم سازی ساختمان‌ها در مرحله اجرا چه می‌شود؟ البته چندی پیش بر اساس مصوبه شورای شهر شهرداری موظف به ایمن‌سازی تهران در برابر زلزله شد که در جریان این طرح الزام شهرداری تهران به ارائه برنامه عملیاتی کاهش خطرپذیری لرزهای شهر تهران مورد بررسی و تصویب قرار گرفت.
بر اساس این مصوبه شورا مقرر شد شهرداری حداکثر ظرف مدت یک سال از تاریخ ابلاغیه این مصوبه برنامه تفصیلی مربوطه را تهیه و نسبت به عملیاتی کردن برنامه جامع کاهش خطرپذیری لرزهای شهر تهران اقدام کند.
اما آیا این مصوبه به مرحله اجرا خواهد رسید یا اینکه تا زمان وقوع زلزله در پیچ و خم بوروکراسی سرگردان خواهد ماند؟
نگاهی به پرونده مختومه «اتاق‌امن»
سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران پس از وقوع زلزله بم احداث اتاق امن را به عنوان راهکار کوتاه‌مدت برای مقابله با زلزله در پایتخت ارائه داد.
بنا به گفته مدیر این پروژه در گفت‌وگو با روزنامه‌های وقت، پس از زلزله دلخراش دی‌ماه سال ۸۲ در بم کمیته‌ای برای مقاوم‌سازی ایجاد و کار از بهمن‌ماه ۱۳۸۲ توسط این کمیته بر روی ایده «اتاق امن» آغاز شد که پس از انجام فعالیت پژوهشی و آزمایش‌های عملی در اواخر اسفند ۱۳۸۳ طرح اتاق امن نهایی شد. این طرح در همان سال‌ها با تبلیغات گسترده بسیاری همراه بود به طوری‌که تابلوهای سطح شهر در ابعاد خیلی وسیع این موضوع را تبلیغ می‌کردند. وسعت تبلیغ اتاق امن به جایی رسید که روزنامه وابسته به شهرداری در یک ویژه نامه جدا این طرح را برای اجرا در بافت‌های فرسوده به طور مفصل توصیف کرده بود و در چند مصاحبه مطبوعاتی هم علی‌آبادی، معاون وقت شهردار، مازیار حسینی، رییس سازمان مدیریت بحران و شهردار وقت تهران بارها در مورد اجرای این طرح توضیح دادند. طرح اتاق امن که از سر ناچاری و به منظور حفظ جان انسان‌ها ارائه شد در واقع راهکاری کوتاه‌مدت بود که بنا به گفته مدیر پروژه‌اش بیمه موقتی برای حفظ جان انسان‌ها بود و مسوولان برگزارکننده این طرح تاکید می‌کردند چون مقاوم‌سازی ساختمان‌ها هزینه‌بر و زمان‌بر است در نتیجه طرح اتاق امن با هزینه کم یعنی هزینه‌ای بالغ بر ۳۰۰ الی ۴۰۰ هزار تومان برای مقاوم‌سازی منازل شهروندان در نظر گرفته شده است. نکته اینجاست این طرح به همان اندازه که سر و صدا کرد و با تبلیغات گسترده‌ای همراه بود به همان سرعت هم از تب و تاب افتاد و به وادی فراموشی سپرده شد و پیگیری خبرنگاران برای چرایی این مساله به آنجا رسید که سازمان پیشگیری و مدیریت بحران تهران متولی برگزاری این طرح را دانشگاه صنعتی شریف اعلام می‌کرد و مسوولان دانشگاه شریف نیز متقابلا متولی آن را شهرداری اعلام می‌کردند.
با وجود اینکه این طرح هرگز به مرحله اجرا نرسیده حال پس از گذشت چند سال سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران دوباره در یک اقدام دیگری طرحی کوتاه‌مدت در قالب طرح تهیه دستور‌العمل نسبی لرزهای ساختمان‌های تهران تنظیم کرده است. نکته قابل تامل اینکه سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران در حالی حضور دانشگاه‌های معتبر و از جمله دانشگاه صنعتی شریف را به عنوان یکی از اهرم‌های ضمانت اجرایی این طرح مطرح می‌کند که در طرح پیشین (اتاق امن) نیز دانشگاه صنعتی شریف جزء متولی‌های اصلی اجرای این طرح بود!
ارسال نظر