گروه مسکن - مهدیس فرقانی: مشاوران املاک طبق قانون مصوب وزارت بازرگانی و تاکید سازمان تعزیرات موظفند برای حق کمیسیون خود، از مستاجر‌، حداکثر یک چهارم اجاره بهای ماه انه‌ای را که در قرارداد نوشته می‌شود دریافت کنند به‌این معنی که مبلغ رهن و اجاره را ابتدا به اجاره ماهانه تبدیل کرده و یک چهارم آن را به عنوان حق کمیسیون اخذ کنند، اما در برخی مناطق تهران به خصوص شمال شهر‌، بنگاه‌ها پورسانت را یک دوم محاسبه می‌کنند.

همچنین علاوه بر دور زدن نرخ مصوب حق کمیسیون‌، برخی مشاوران املاک در شگرد جدیدی‌، به ازای متقاعد کردن موجر برای کاهش مبلغ اجاره‌، از مستاجر می‌خواهند علاوه بر حق کمیسیون‌، پورسانت اضافه تر به آنها پرداخت کند. بنگاه‌ها شرط تخفیف اجاره را منوط به پورسانت بیشتر کرده‌اند.
در نمونه‌ای از‌این قانون شکنی‌، یک مشاور املاکی‌، یک واحد 105 متری در محله سنبل واقع در فرمانیه را با مبلغ 30 میلیون تومان ودیعه و یک میلیون و 200 هزار تومان اجاره ماهانه به بازار اجاره عرضه کرده که اجاره سالانه ‌این واحد 2 میلیون و 100 هزار تومان برآورد می‌شود و یک چهارم ‌این مبلغ یعنی 525 هزار تومان به عنوان حق کمیسیون مشاور املاک باید محاسبه شود که طرفین قرارداد باید آن را پرداخت کنند، اما مشاوری که مشتری یابی‌این فایل را بر عهده گرفته حق کمیسیون را برای هر یک از طرفین 700 هزار تومان اعلام کرده است.
وی در ادامه تاکید کرد: تصویب یک چهارم اجاره سالانه برای حق کمیسیون قانونی است که در سال ۱۳۶۲ به تصویب رسیده و از سوی دیگر‌این قانون شاید به زمان خودش ارزش زیادی داشته، اما با گذشت ‌این چند سال دیگر مشاوران املاک به ‌این میزان حق کمیسیون راضی نیستند و اگر بخواهند به مشتری لطف کنند‌، حق کمیسیون را یک سوم اجاره ماهانه محاسبه می‌کنند.
علاوه براین در منطقه زعفرانیه، رهن و اجاره یک واحدی 100 متر مربعی 10 میلیون تومان ودیعه به همراه 950 هزار تومان اجاره ماهانه از سوی مالک پیشنهاد شده است؛ یعنی اجاره سالانه‌این واحد یک میلیون و 250 هزار تومان است که مستاجر و موجر هرکدام باید 312 هزار و 500 تومان به ازای حق کمیسیون به مشاور املاک پرداخت کنند، اما مشاوری که مسوول‌ این فایل اجاره است به خبرنگار «دنیای اقتصاد» گفت: سهم هر یک از طرفین قرارداد برای پرداخت حق کمیسیون 600 هزار تومان است (یعنی دو برابر نرخ مصوب اتحادیه).
وی اظهار کرد: زمان زیادی می‌گذرد که دیگر مشاوران املاک حق کمیسیون خود را بر اساس قانون اتحادیه تعیین نمی‌کنند و اهمیتی به آن نمی‌دهند.
این بنگاهدار خاطر نشان کرد: آن دسته از مشاورانی که مثل خودمان فایل‌های شخصی به بازار اجاره عرضه می‌کنند حق کمیسیون را یک دوم اعلام می‌کنند.
همچنین ۱۰ میلیون تومان ودیعه به اضافه ۹۵۰ هزار تومان اجاره ماهانه‌، اجاره بهای واحدی ۱۰۷ متری در اختیاریه است و مشاوری که بازاریابی‌این واحد را بر عهده دارد، تصریح کرد: طبق قانون اتحادیه املاک طرفین قرارداد باید برای حق کمیسیون ۳۵۰ هزار تومان پرداخت کنند، اما اگر پیشنهاد ما بر موجر و مستاجر اثر داشته باشد بین ۶۰۰ تا ۷۰۰ هزار تومان حق کمیسیون خواهیم گرفت که البته‌این موضوع به میزان لطف طرفین قرارداد بر می‌گردد، اما محاسبات نشان می‌دهد اگر موجر و مستاجر قرار باشد بر اساس تعرفه اتحادیه حق کمیسیون پرداخت کنند باید نفری ۳۱۲ هزار و ۵۰۰ تومان پرداخت کنند.
از طرف دیگر بنگاهداری درباره میزان دریافت حق کمیسیون از قراردادهای اجاره به «دنیای اقتصاد» گفت: یک چهارم تعرفه اتحادیه املاک است، اما اکثر بنگاهداران یک سوم را مبنا برای حق دریافت کمیسیون در نظر می‌گیرند.
وی خاطر نشان کرد: اغلب بنگاهدارانی که بیش از یک چهارم نرخ اجاره ماهانه حق کمیسیون دریافت می‌کنند «اضافه شدن مالیات بر ارزش افزوده» را بهانه می‌کنند اگرچه اتحادیه املاک زمانی که دریافت مالیات بر ارزش افزوده را عملی کرد‌، مبلغی را تعیین کرد که طرفین قرارداد یا معاملات ملکی باید پرداخت کنند تا مشاور املاک از جیب خود ضرر نکند، اما همچنان پرداخت مالیات بر ارزش افزوده بهانه‌ای در دست مشاوران املاک است.
در همین حال برخی از بنگاهداران هم به بهانه تخفیف بر نرخ اجاره‌، حق کمیسیون خود را افزایش می‌دهند زیرا مشاور املاکی در منطقه پونک‌، محدوده شاهین شمالی تصریح کرد: یک واحد 65 متری که با شرایط 41 میلیون تومان به مستاجر واگذار می‌شود، اجاره ماهانه آن یک میلیون و 230 هزار تومان است که یک چهارم آن 307 هزار و 500 میلیون تومان محاسبه می‌شود، اما ‌این بنگاهدار تاکید دارد که یک میلیون تومان از مبلغ رهن از مالک تخفیف می‌گیرد و 41 میلیون تومان را به 40 میلیون تومان تبدیل می‌کند، اما در ازای‌این میزان تخفیف‌، حق کمیسیون را یک سوم تعیین می‌کند، یعنی طرفین قرارداد باید 400 هزار تومان پرداخت کنند.