ابزاری برای هدایت بهتر کارکنان
سیدمحمد اعظمی‌نژاد عضو هیات‌رئیسه کمیته تخصصی توسعه - انجمن مدیریت منابع انسانی ایران منبع: McKinsey در کسب‌وکار امروز، شاید عملکرد مناسب رهبران در سازمان‌ها شبیه به اکسیژن برای تنفس است. در حال حاضر بیش از 90 درصد از مدیران اجرایی برای توسعه مهارت‌های رهبری خود برنامه‌ریزی و سرمایه‌گذاری می‌کنند، چرا که دریافته‌اند مهم‌ترین مساله در مواجهه با سرمایه‌های انسانی هر سازمان، رهبری است. مطالعات اخیر انجام شده در موسسه مک‌کینزی نیز بیانگر آن است که رهبری صحیح بخش مهمی از سلامت سازمان را در برمی‌گیرد که خود عامل مهمی برای رضایت کلیه ذی‌نفعان است. یکی از مسائل بزرگی که تاکنون در رهبری سازمانی بدون پاسخ مانده است، آن است که رهبران چه رفتارهایی را باید در خود، مورد توجه قرار دهند؟ آیا رهبری دارای روشی استاندارد است یا برای بهبود آن می‌توان از رویکردهای توسعه‌ای استفاده کرد؟ آیا نیاز است شرکت‌ها و سازمان‌ها تلاش خود را بر اولویت‌هایی همچون الگوسازی رهبران، تصمیم‌گیری، ایجاد چشم‌انداز و تعیین سبک رهبری سازمانی متمرکز کنند؟ آیا سازمان‌ها باید برای بهبود و ایجاد روش‌ها و کانال‌های ارتباطی با رهبران برنامه‌ای جامع داشته باشند؟ شاید پاسخ به سوالاتی که طرح شد، در میزان مشارکت و حضور مدیران ارشد شرکت‌ها در برنامه‌های توسعه رهبری نهفته باشد، اما جالب است بدانیم که در بررسی انجام شده در موسسه مک‌کینزی تنها 43 درصد از مدیران از به بار نشستن برنامه‌های توسعه رهبری اطمینان دارند. در گزارش اخیر رقابت پذیری اقتصاد کشورها که توسط مجمع جهانی اقتصاد در سال 2014 تهیه شده است، رتبه کشور ایران درباره شاخص کیفیت مدارس و دانشکده‌های مدیریت از میان 122 کشور برابر 103 است که نسبت به سال گذشته 8 پله سقوط داشته است. بنابراین توجه به این ابزار و اجرای آن می‌تواند گام کوچکی برای بهبود این شاخص باشد.

معرفی ابزار
آخرین پژوهش انجام شده در موسسه مک‌کینزی نشان می‌دهد مجموعه‌ای از مهارت‌های کوچک (و البته مهم) می‌تواند احتمال موفقیت رهبران - به‌ویژه رهبران اجرایی و میانی- را افزایش دهد. با استفاده از تجارب عملی و بررسی متون علمی مرتبط، لیستی از ۲۰ ویژگی رهبران استخراج شده و در میان ۱۸۹ هزار نفر و در ۸۱ سازمان مختلف مورد بررسی و پرسش قرار گرفته است و در نتیجه مهم‌ترین ویژگی رهبران موفق به دست آمده است. در این پژوهش، یافته‌های مهمی استخراج شده است. از میان ۲۰ ویژگی رهبران که بر اساس تجارب قبلی موسسه مک‌کینزی به‌عنوان مبنا انتخاب شده‌اند، چهار رفتار مورد توجه کامل افراد مورد بررسی قرار گرفته است، به طوری که ۸۹ درصد پاسخ‌دهندگان این چهار ویژگی را به‌عنوان اولویت‌های اول خود برای یک رهبر موفق معرفی کرده‌اند.



یژگی اول- توانایی حل مسائل به صورت اثربخش. یکی از مقدمات مهم در فرآیند تصمیم‌گیری، حل مساله است، زمانی که اطلاعات مرتبط گردآوری شده، مورد تجزیه و تحلیل و بحث و تبادل نظر قرار می‌گیرد. در بسیاری از موارد با وجود در اختیار داشتن اطلاعات کلیدی مورد نیاز، اتخاذ تصمیم صحیح و اثربخش برای حل مسائل بزرگ و پیچیده سازمانی دشوار است؛ شاید جالب باشد بدانید بعضی رهبران حتی برای حل تعارضات معمول روزانه بین کارکنان عاجز هستند.
ویژگی دوم- کاملا نتیجه‌گرا. درباره رهبری سازمانی نکته بسیار مهم و ظریفی وجود دارد، رهبری نه تنها ایجاد و برقراری ارتباط با چشم‌انداز و تعیین اهداف سازمان است، بلکه دستیابی به نتایج سازمان است. یک رهبر سازمانی شایسته که روحیه‌ای کاملا نتیجه‌گرا دارد، تاکید بر کارآیی و اثربخشی (بهره‌وری) و اولویت بر انجام فعالیت‌هایی با بالاترین درجه اهمیت در سازمان را خواهد داشت.
ویژگی سوم- روحیه جست‌وجوگری رویکردهای متفاوت. این ویژگی در رهبران سازمانی شایسته به خوبی آشکار است. یک رهبر شایسته با در اختیار داشتن این ویژگی، روندهای تاثیرگذار بر سازمان را به خوبی رصد می‌کند، درک بسیار مناسبی از تغییرات محیطی دارد، کارکنان خود را برای مشارکت و ارائه ایده‌های نو برای بهبود عملکرد تشویق می‌کند، با دقت بین مسائل کم‌اهمیت و پراهمیت سازمان تمایز قائل می‌شود و وزن‌دهی مناسب برای نیازها و انتظارات ذی‌نفعان سازمانی انجام داده و برای رسیدگی به آنها برنامه‌ریزی می‌کند. رهبرانی که در این ویژگی قوی‌تر هستند تصمیم‌گیری‌های خود را برپایه تجزیه و تحلیل اطلاعات حاصل از جستجوگری و به دور از تعصبات انجام می‌دهند.
ویژگی چهارم- حمایت‌کننده. رهبران حمایت‌کننده، احساسات و عواطف کارکنان خود را به خوبی درک می‌کنند. چنین رهبرانی با به‌نمایش گذاشتن اصالت و علاقه صادقانه خود به مهم‌ترین ذی‌نفعان سازمان (کارکنان) و ایجاد اعتماد و الهام بخشی به آنها، کمک می‌کنند تا بر چالش‌های پیش‌روی خود غلبه کنند. آنها در کارهای گروهی سازمان با هدف افزایش بهره‌وری، از میان بردن ترس‌های بیجا از تهدیدات خارجی و جلوگیری از اتلاف انرژی کارکنان به دلیل بروز تعارضات داخلی شخصا مداخله می‌کنند. تجربه نشان می‌دهد شرایط کسب‌وکارهای مختلف به سبک‌های رهبری متفاوت نیاز دارد. با این حال، آخرین پژوهش انجام شده نشان می‌دهد چنانچه سازمان‌ها در شرایط فعلی کسب‌وکار بخواهند برای توسعه رهبران آینده خود سرمایه‌گذاری کنند، تمرکز بر این چهار ویژگی نقطه شروع خوبی برای انجام این کار است.
www.hrjournalist.co