سید محمد اعظمی‌نژاد* منبع: Mindtools تا به حال چندبار برای شما پیش آمده که پشت میزکار خود نشسته و سعی به تمرکز روی یک موضوع کاری کنید و به دلیل آشفتگی ذهنی موفق به این کار نشوید؟ مساله بسیاری از مدیران عدم توانایی برای تمرکز کامل روی مسائل پیش‌روی آنها است. آشفتگی ذهنی و بهره‌وری پایین، در محیط کارهای امروزی در حال تبدیل به عارضه‌ای عادی است که متاسفانه اغلب سازمان‌ها نیز از وجود آن رنج می‌برند. از طرفی هر جا با افرادی با تمرکز ذهنی بالا روبه‌رو می‌شویم، ویژگی‌هایی چون موفقیت و بهره‌وری را مشاهده می‌کنیم. تمرکز ذهنی به عنوان ابزاری مهم و کلیدی می‌تواند به شما در افزایش کارآیی و اثربخشی سازمانی کمک قابل توجهی کند. مولفه‌های تشکیل دهنده ابزار تمرکز، شامل محیط کار، سلامت بدنی و مدیریت ذهن است. در این نوشتار سعی خواهد شد ابزار دستیابی به تمرکز به شما معرفی شود.  محیط کار محیط کار شخصی، نقش بزرگی در توانایی در تمرکز کردن ایفا می‌کند. احتمالا یک محیط کار راحت و خوشایند فضای بهتری برای تمرکز فکری است. می‌توانید از موارد زیر برای بهبود محیط کار استفاده کنید:  از راحتی خود اطمینان حاصل کنید؛ کار خود را با اطمینان از شرایط مناسب میز و صندلی خود آغاز کنید. اگر صندلی شما کوتاه یا بلند باشد، موجب ناراحتی شما شده و تمرکز شما را برهم می‌زند.  در محیط کار تصاویر زیبا قرار دهید؛ مشاهده یک صحنه طبیعی یا حیات وحش می‌تواند به بهبود تمرکز شما کمک کند. اگر امکان این کار را دارید، از تصاویری استفاده کنید که از دیدن آن لذت می‌برید.  تا حد امکان صداهای مزاحم را از‌ خود دور کنید؛ گوش دادن به موسیقی‌های آرامش بخش، می‌تواند صداهای مزاحم اطراف را کمرنگ‌تر کرده و به بهبود تمرکز و کاهش حواس پرتی کمک کند.  سلامت بدنی در خصوص سلامت بدنی رعایت این نکات می‌تواند کمک کننده باشد:  خواب کافی داشته باشید؛ برای اینکه بتوانید ذهن آماده‌تری داشته باشید، سعی کنید حداقل روزی ۶ ساعت خواب مناسب داشته باشید. یک ذهن آماده، بسیار آسان‌تر متمرکز می‌شود.  به طور منظم ورزش کنید؛ مغز انسان برای عملکرد بهتر نیاز به خون‌رسانی مناسب از بدن دارد. تمرینات فیزیکی به گردش خون بهتر به مغز کمک می‌کند و برای داشتن تمرکز ذهنی بهتر، داشتن فعالیت‌های ورزشی منظم یک ضرورت مهم می‌باشد.  آب بنوشید؛ بسیاری از ما در هنگامی که در محل کار هستیم، به نوشیدن آب فکر نمی کنیم، در حالی که از دست دادن آب بدن می‌تواند موجب احساس خستگی، تحریک‌پذیری، کندی و حتی بیماری شود؛ این موضوع بر عملکرد مغز نیز اثر دارد. بنابراین نوشیدن آب نیز یک راه برای افزایش تمرکز است.  صبحانه میل کنید؛ روز خود را با خوردن یک صبحانه سالم شروع کنید. زمانی که گرسنه هستید تمرکز برای شما سخت‌تر می‌شود. ضمنا می‌توانید با همراه داشتن تنقلات سالم به تمرکز خود کمک کنید.  برخیزید و کمی راه بروید؛ بسیاری از افراد در طول روز پشت میز خود نشسته اند و هیچ تحرکی ندارند. سعی کنید در ساعات کاری، دقایقی از جای خود بلند شوید و کمی راه بروید.  تنظیم مدیریت ذهن مدیریت ذهن در افزایش تمرکز اهمیت قابل توجهی دارد، برای تمرکز بیشتر ذهنی این کارها را انجام دهید:  زمان معینی را برای مواجه شدن با نگرانی‌ها در نظر بگیرید؛ بسیاری از ما به دلیل اینکه با نگرانی‌های مختلفی در طول روز درگیر هستیم، توان تمرکز ذهنی نداریم. این نگرانی‌ها می‌تواند مواردی مانند نزدیکی زمان اتمام یک پروژه، تعارض با یک همکار جدید یا حتی کارهای باقیمانده روزانه باشد. اگر این موضوعات واقعا موجب نگرانی شما می‌شود، نیازی نیست ذهن خود را برای تمامی ساعات روز درگیر آنها کنید، بلکه می‌توانید برای هریک از آنها تفکیک زمانی مشخص در نظر بگیرید.  در یک زمان مشخص، فقط روی یک موضوع تمرکز کنید؛ شما نیز احتمالا تایید می‌کنید، تمرکز همزمان در حالی که به ایمیل‌تان پاسخ می‌دهید و در حال صحبت تلفنی با موبایل هستید کار تقریبا سختی است. برخی از پژوهشگران بر این باورند بعد از هربار حواس پرتی، حدودا ۱۵ دقیقه طول می‌کشد تا تمرکزکامل خود را به دست آوریم. بنابراین سعی کنید طوری برنامه ریزی کنید تا از انجام همزمان چند کار با هم تا حد امکان پرهیز کنید.  ایمیل و تلفن همراه خود را خاموش کنید؛ زمانی که نیاز به تمرکز دارید، اجازه دهید ایمیل و صندوق صوتی تلفن همراه‌تان کار خود را انجام دهند و در فرصتی مناسب آنها را پیگیری کنید. حتی می‌توانید زمانی که نیاز به تمرکز کامل در دفتر کار خود دارید، کاغذی با عنوان «باهماهنگی وارد شوید» نصب کنید.  بین تمرکزهای مهم ذهنی، به خود استراحت بدهید؛ مغز شما بعد از دو ساعت تمرکز بالا، نیاز به استراحت دارد. برای مثال اگر دو ساعت برای بررسی و کنترل بیلان مالی شرکت وقت گذاشته‌اید، می‌توانید ۱۵ دقیقه برای کاری کم اهمیت وقت بگذارید و دوباره به این کار ادامه دهید.  اولویت بندی کنید؛ داشتن کارهای خیلی زیاد برای انجام، می‌تواند به انحراف یا تعویق آنها منجر شود. از یک کار به کار دیگر پریدن نیز می‌تواند باعث کاهش اثربخشی آنها شود. بهتر است قبل از شروع، فعالیت‌های خود را اولویت‌بندی کنید. *عضو هیات رییسه کمیته تخصصی توسعه- انجمن مدیریت منابع انسانی ایران (hrjournalist.blogfa.com)