بازار کتاب یک قدم به پیش

گروه فرهنگ و هنر: اعلام آمارهای مربوط به حوزه فروش بازارهای فرهنگی از جمله سینما، هنرهای تجسمی (نقاشی، مجسمه‌سازی و...)، کتاب و دیگر اقلام فرهنگی در دو سال گذشته، یکی از شاخص‌های مهم مدیریت فرهنگی در دولت یازدهم بوده است.

در ادامه همین روند روز گذشته خانه کتاب با اعلام آمارهای مربوط به حوزه تولید و انتشار کتاب در ۶ ماه نخست سال جاری، جزئیات بیشتری از اعداد و ارقام بازار کتاب را رسانه‌ای کرد.این در حالی است که پیش از این در همین صفحه گزارش‌های متعددی از تعداد عناوین و تیراژ کتاب‌ها در فاصله‌های زمانی مشخص منتشر شده بود. گزارش اخیر «دنیای اقتصاد» درباره بازار وتیراژ کتاب نشان داده بود که سیر تحول اولویت‌های موضوعی بازار کتاب در سه سال گذشته در ابعاد قابل توجهی به موضوع‌هایی نظیر مدیریت اقتصادی و جامعه‌شناسی کشش پیدا کرده است. این در حالی است که تغییر فصل و فرارسیدن پاییز که طبق معمول هر سال، انتشار پرتعدادتر عناوین ادبی و کتاب‌های شعر را به دنبال دارد، امسال چنان تغییری در بازار تولید کتاب ایجاد نکرد که جایگاه کتاب‌های مدیریت اقتصادی و جامعه‌شناسی را متزلزل کند.

اعداد و ارقام 6 ماه تولید کتاب در ایران

به هر حال بر اساس گزارشی که خانه کتاب منتشر کرده است، در ۶ ماه نخست سال۱۳۹۴ تعداد۳۳هزار و۸۸۶ عنوان کتاب منتشر شده که این آمار در ۶ ماه نخست سال گذشته ۳۰ هزار و ۲۸۸ عنوان بوده و بر این اساس نشر کشور با ۱۲ درصد افزایش تعداد عناوین کتاب نسبت به ۶ ماه نخست سال گذشته همراه بوده است.این در حالی است که شمارگان کتاب در همین مدت با ۶۲ میلیون و ۲۲۳هزار و ۷۷۸ عنوان کتاب یک درصد کاهش داشته و بر اساس همین آمار بیشترین شمارگان با ۱۳میلیون و ۶۵هزار و ۱۱۰ نسخه به موضوع کودک و نوجوان اختصاص دارد.از نظر تجدید چاپ، آمار نشر کتاب به ما می‌گوید که در ۶ ماه نخست سال ۱۳۹۴، تعداد ۶۵۰ عنوان کتاب بیش از یکبار به چاپ رسیده‌اند که دو کتاب «آن بیست و سه نفر» از انتشارات سوره مهر و «من زنده‌ام: خاطرات دوران اسارت» از نشر یروج با ۲۰ بار تجدید چاپ در صدر کتاب‌های تجدید چاپی قرار گرفته‌اند.

کتاب‌های منتشر شده در بازه زمانی مورد بررسی از سوی ۳هزار و ۵۸۴ ناشر انتشار یافته که از این تعداد ۳۶۶ ناشر، ناشران موردی و ناشر مولف بوده‌اند. همچنین تعداد ۷۶۶ ناشر از ناشران فعال در ۶ ماه نخست سال ۹۴ تنها یک عنوان کتاب منتشر کرده‌اند و فقط ۲۰ ناشر بیشتر از ۱۵۰ عنوان کتاب داشته‌اند.

کتاب‌های منتشر شده در ۶ ماه نخست سال ۹۴ توسط ۱۹هزار و ۱۰۸ مولف تالیف شده که از این تعداد ۱۵هزار و ۲۸ مولف مرد و ۴هزار و ۸۰ مولف زن بوده‌اند. همچنین در همین دوره زمانی تعداد ۳هزار و ۱۴۵ مترجم فعالیت داشته‌اند که از این تعداد ۳هزار و ۵۷۰ مترجم مرد و یک هزار و ۵۷۵ مترجم زن بوده‌اند.

آمار کتاب در شهرستان‌ها

خانه کتاب اعلام کرده که به‌زودی آمارهای حوزه کتاب را به تفکیک استان‌های کشور منتشر خواهد کرد. این اتفاق در صورت که محقق بشود یک جهش قابل توجه در مدیریت فرهنگی خواهد بود. زیرا هر آنچه تا کنون درباره بازارهای فرهنگی سینما، تجسمی، کتاب و... منتشر شده است به صورت قریب به اتفاق به تهران و پایتخت مربوط می‌شده است. درحالی‌که سهم قابل توجهی از فروش محصولات فرهنگی کشور مختص به استان‌ها است و معمولا گزارش‌های رسانه‌ای دسترسی به این منابع اطلاعاتی مهم ندارند.