عظیم‌ترین فیلم تاریخی جهان اسلام

گروه فرهنگ و هنر:سال‌ها از ساخته شدن فیلم «الرساله» ساخته مصطفی عقاد گذشته است و در تمام سال‌های پس از آن فیلم تصاویر نمایشی بسیار کمی از تاریخ اسلام در ساختار سینمایی روی پرده رفته است.

تصاویری که مشخصا زندگی پیامبر خاتم را بتواند نمایش دهد و تماشاگران جهانی پیدا کند. در تمام این سال‌ها تنها تصاویر از تاریخ صدر اسلام برای همان فیلم بود و مهم ترین مانعی که اجازه نمی‌داد فیلمی درباره صدر اسلام ساخته شود نشان دادن صورت پیامبر اسلام بود. مجید مجیدی وقتی پای ساخت فیلم جدیدش «محمد(ص)» رفت، این مانع را از پیش رو برداشت. او در فیلمش هیچ سیمایی از رسول‌الله نمایش نمی‌دهد و همین ماجرا باعث شده است اختلافات کمتری برای نمایش فیلم به وجود بیاید. هرچه هست محمد(ص) ساخته مجید مجیدی با هزینه بالای صد میلیارد تومانی‌اش و با جلوه‌های ویژه اعجاب‌انگیز بی‌شک عظیم‌ترین فیلمی است که درباره تاریخ صدر اسلام تاکنون ساخته شده است.

بالاخره پس از حدود ۷ سال تلاش مستمر عظیم‌ترین فیلم تاریخ سینمای ایران با نام «محمد رسول الله(ص)» چهارشنبه هفته آینده روی پرده ۱۴۳ سالن سینمای کشور می‌رود. فیلم ۱۷۸ دقیقه‌ای مجید مجیدی به مقطعی از زندگی پیامبر اسلام (ص) می‌پردازد که تا کنون کمتر در مورد آن تصویری ساخته شده بود. مقطع کودکی تا ۱۲ سالگی زندگی رسول خدا که از حمله سپاه ابرهه به مکه آغاز می‌شود و با تولد پیامبر اسلام ادامه پیدا می‌کند و تا نوجوانی حضرت قصه‌های زندگی رسول خدا را تعریف می‌کند.

نشست خبری فیلم سینمایی محمد رسول‌الله (ص) دوشنبه شب با حضور مجید مجیدی کارگردان و خبرنگاران رسانه‌ها در محل فیلمبرداری این فیلم برگزار شد و در این نشست مجید مجیدی از مراحل ساخت فیلم سخن گفت و به سوالات حاضران پاسخ داد. در ابتدای این جلسه مجیدی با بیان اینکه دوست داشت این نشست در حرم امام رضا(ع) برگزار شود از عدم همکاری عده‌ای گلایه کرد و تاکید کرد: امیدواریم در فرصت مناسب در حرم امام رضا(ع) حضور داشته باشیم.

دانمارک نرفتم به جایش محمد رسول‌الله(ص) را ساختم

وی درخصوص اینکه چه شد به فکر ساخت فیلمی تاریخی با محوریت زندگی پیامبر (ص) افتاد، گفت:حدود ۹ سال پیش مرا به جشنواره‌ای در دانمارک دعوت کردند، می‌خواستند برایم بزرگداشت بگیرند. همان روزها ماجرای توهین به ساحت مقدس پیامبر در رسانه‌های دانمارک پیش آمد و این مساله باعث شد من در آن کشور و آن جشنواره شرکت نکنم.

آن روزها با خودم گفتم چطور می‏توانم در کشوری تجلیل شوم که به باورها و اعتقاداتم توهین کرده‏ است. به همین دلیل نامه‌ای به رئیس وقت جشنواره نوشتم و اعلام کردم که نمی‏توانم در کشوری حضور یابم که به مقدس‌ترین ارزش‏ها و باورهای من توهین کرده است. به آن جشنواره نرفتم ولی از همان موقع ذهنم مشغول این موضوع بود که چرا ما در کشور خودمان و در تمام این سال‌ها کاری برای پیامبر اسلام نکرده‌ایم و منتظر مانده‌ایم تا آنها حرکتی داشته باشند و سپس جواب آنها را بدهیم.

این کارگردان مطرح سینمای ایران با بیان اینکه به‌دلیل قرائت‌های غلطی که از اسلام در جهان ارائه داده‌اند معتقدم قرائتی که ما در این فیلم ارائه داده‌ایم برای مردم جهان هم جالب توجه خواهد بود، افزود: ما از قشرهای مختلف مردم آلمان دعوت کردیم و فیلم را دیدند و واکنش‌های خوبی داشتند.

چهره پیامبر را نمایش ندادیم تا اختلافی ایجاد نشود

مجیدی در ادامه درباره تدابیر بین‏المللی اکران فیلم و اتحاد شیعه و سنی در این اثر گفت: این فیلم اساسا با این نگاه ساخته شده که وفاقی در جهان اسلام پدید آورد. بر همین اساس مقطعی از زندگی پیامبر را انتخاب کردیم که کمتر چالش‏برانگیز باشد.

او همچنین درباره واکنش دانشگاه الازهر مصر نسبت به این فیلم توضیح داد: فضاهایی که برای فیلم در برخی کشورها و به‌ویژه دانشگاه الازهر به وجود آمد، ناشی از این بود که آنها کمی زود قضاوت کردند. با اینکه بارها تاکید کردیم هرگز چهره پیامبر را در فیلم نشان نداده‏ایم، آنها اعلام کردند که چهره حضرت نشان داده شده است.

وی افزود: تاکنون درخواست‏های بسیاری برای پخش جهانی فیلم داشته‏ایم که اجرای این درخواست‏ها را به اولین نمایش فیلم در جشنواره مونترال موکول کرده‏ایم. این فیلم در جشنواره مونترال هم بازتاب خوبی خواهد داشت و امیدوارم من و چند تن از همکارانم که به مونترال می‌رویم سفیران خوبی برای همه کسانی باشیم که برای این فیلم زحمت کشیدند.

در تبلیغات شهری اسم خودمان را نمی‌گذاریم

وی در پاسخ به این سوال که چرا در تبلیغات شهری نامی از عوامل فیلم ذکر نشده است، گفت: تعامل خوبی بین سازمان زیباسازی و سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران و بخش تبلیغات فیلم ایجاد شد اما یکی از دلایلی که باعث شد تصمیم بگیرم نام هیچ‌یک از عوامل در پوسترهای تبلیغاتی دیده نشود این بود که تک تک فریم‌های عکس که کاری از نادر فوقانی است مانند تابلوهای نقاشی است. با نوشتن نام عوامل روی پوسترهای تبلیغاتی، زیبایی تصویر گرفته می‌شد به همین دلیل تصمیم گرفته شد نام هیچ‌یک از عوامل بر تبلیغات نباشد تا چشم‌انداز زیباتری از عکس‌های این فیلم سینمایی به مردم نشان داده شود. ضمن اینکه علاقه‌ای نداشتم نام خودم هم بر این پوسترها و عکس‌ها باشد زیرا سوژه اثر مهم‌تر از نام کارگردان است.

برای ساخت قسمت دوم و سوم باید توفیقش به وجود بیاید

مجیدی در پاسخ به پرسشی درباره ادامه ساخت این فیلم توضیح داد: ورود به این عرصه‏ها باور ماست اما باید حالی در آدم به‌وجود بیاید که بتواند این پروژه‏ها را به‌طور مستمر ادامه دهد. بعد از هفت سال که صرف ساخت این فیلم شده است شاید نیاز باشد تا از اثر فاصله بگیریم و واکنش‏های متفاوت را نسبت به آن ارزیابی کنیم. اما از ابتدای باور ما بود که این اثر ادامه داشته باشد.

او که برای ساخت این فیلم شهرکی را با توجه به ویژگی‏های دو شهر مکه و مدینه ساخته است، یادآور شد: ساخت این شهرک‏ برای ایجاد نهضتی اساسی در فیلم‌سازی جهان اسلام است و در همین راستا از فیلم‏سازان داخلی و خارجی دعوت می‌کنم تا فیلم‏های زیادی در این حوزه بسازند. این شهرک با سازه‏ای ساخته شده که ۳۰ سال باقی خواهد ماند. این کارگردان اضافه کرد: با تدابیری که اندیشیده شده است، این شهرک به‌زودی میزبان گردشگران هم خواهد بود.

مجیدی در پاسخ به این پرسش که فروش فیلم تاچه اندازه هزینه‏های ساخت آن را پوشش خواهد داد، گفت: هزینه‏ای که برای معرفی چهره رحمانی پیامبر (ص) می‏کنیم قیمتی نیست؛ اما معتقدم این فیلم در گیشه هم قطعا موفق خواهد بود و به‌واسطه حضور مقدس پیامبر(ص)، چه در ایران و چه در خارج از کشور، به لحاظ اقتصادی توفیقات خوبی به‌دست می‏آورد.

این فیلمساز در ادامه با اشاره به ویژگی‏های تکنیکی این فیلم نیز اظهار کرد: این فیلم جدا از مضمون در بحث تکنیک هم از تمام ظرفیت‏ها بهره‏مند شده است و هنرمندان بزرگی از سراسر دنیا برای ساخت آن همکاری داشتند؛ زیرا می‏خواستیم با استانداردهای جهانی کار کنیم.

به فروش جهانی فیلم امیدوارم

وی با تاکید بر اینکه طبیعتا به فروش بازار فیلم فکر می‌کردیم، درباره واکنش مخاطبان خارجی به این فیلم گفت: ایمان دارم چهره رحمانی پیامبر متعلق به جهان اسلام نیست. با این باور که پیامبر اسلام به ساحت انسان نگاه زیبایی داشته فیلم را ساختیم و معتقدم با ظرفیت‏هایی که دارد می‌تواند با هر مخاطبی ارتباط نزدیک برقرار کند. مجیدی در پاسخ به این پرسش که مهم‏ترین دستاورد فیلم برای سینمای ایران چیست، توضیح داد: گذشته از ساخت این شهرک که به جهت ثبت وقایع اسلامی بسیار موثر است، این فیلم در حوزه‏های تکنیکی هم امکانات بسیار زیادی را به ظرفیت سینمای ایران اضافه کرده است که می‏تواند پشتوانه بسیار خوبی برای سینمای ما باشد.

فیلم 178 دقیقه‌ای در 143 سینما

مجیدی درباره زمان فیلم و کوتاه شدن احتمالی زمان آن گفت: در مونتاژ اولیه زمان فیلم حدود پنج ساعت و نیم است که همه آن سکانس‏ها را نگه داشته‏ایم؛ زیرا تصمیم داریم بعد از پخش جهانی فیلم سریال آن را هم بسازیم. در حال حاضر مدت زمان فیلم دو ساعت و ۵۸ دقیقه است.

در ادامه این نشست، محمدرضا صابری مدیرعامل شرکت نور تابان و پخش‏کننده فیلم در سخنانی گفت: پیش از تولید این فیلم دغدغه‏ای در میان سینماگران بود که با تولید این فیلم شاید تولیدات دیگر ما از نظر تجهیزات دچار مشکل شود؛ اما خوشبختانه با این فیلم جدیدترین تجهیزات به کشور اضافه شد.

وی ادامه داد:‏ طبق تاکید آقای مجیدی که نمی‌خواهد فیلم مزاحمتی برای دیگر فیلم‏های روی اکران داشته باشد، هرچند تمام سینماهای کشور متقاضی اکران آن بودند، ۴۵ سالن در تهران فیلم را نمایش خواهند داد. همه تلاش ما این است فیلمی که با این سختی ساخته شده با بهترین کیفیت نمایش داده شود. صابری با ارائه توضیحاتی درباره سیستم نمایش این فیلم در سینماها یادآور شد: سیستم نمایش مناسب این فیلم فقط در

۱۰ سالن کشور وجود دارد؛ اما مجتمع‏هایی را که فاقد امکانات سینمایی بودند شناسایی کردیم و ۱۲۰ سالن در شهرهایی ساخته شده‌اند که سینما نداشته‏اند و حالا مشغول تجهیز آن سالن‏ها هستیم. در مجموع ۹۸ سینما علاوه‌بر ۴۵ سالن تهران فیلم را نمایش می‏دهند.

فرهنگ را مقوله دست دوم نکنید

وی سپس با ابراز تاسف از بحران فرهنگی بزرگی که در کشور وجود دارد، افزود: همه دولت‏ها نسبت به مقوله فرهنگ کم توجه بوده‏اند. پیش از انقلاب با جمعیت ۳۰ میلیونی ۵۲۰ سینما داشتیم؛ اما حالا با ۸۰ میلیون جمعیت ۳۰۰ سالن داریم.

او از دولتمردان خواست نگاه کلان‏تری به فرهنگ داشته باشند و به این مقوله‏ به‌عنوان مقوله‏ای دست دوم نگاه نکنند.

مجیدی در پایان سخنانش ابراز تاسف کرد به‌رغم صحبت‏های مکرری که درباره فرهنگ می‏شود هیچ تلاش جدی در این زمینه نشده و از دولتمردان و به‌ویژه رئیس‌جمهوری خواهان توجه بیشتری به این مقوله هستیم.