آیا فروش‌های میلیاردی هزینه تولید فیلم‌ها را جبران می‌کند؟
دخل و خرج نامتعادل سینما
از ابتدای سال ۹۳ و به عبارت بهتر از اسفند سال ۹۲ ، اکران جدید سینمای ایران با نمایش ۵ فیلم نوروزی آغاز شد و تا امروز مجموعا ۲۹ فیلم سینمایی در گروه‌های پنج‌گانه اکران شده‌اند. در مقایسه با سال‌های گذشته، فروش سینمای ایران رشد قابل‌توجهی داشته است. به‌طوری‌که در ۷ ماه گذشته فروش فیلم‌های روی پرده به اندازه کل فروش سال گذشته بوده است. این مساله وقتی خوشایندتر شد که بیش از ۴۴ درصد فیلم‌های امسال وارد باشگاه میلیاردی‌ها شدند وآمار بی‌سابقه‌ای برجای گذاشتند. البته تا پایان هفته جاری فیلم سینمایی «آرایش غلیظ» را هم که تاکنون بیش از ۹۳۰ میلیون تومان فروش کرده است، می‌شود جزو باشگاه میلیاردی‌ها به حساب آورد.
از ابتدای سال 93 و به عبارت بهتر از اسفند سال 92 ، اکران جدید سینمای ایران با نمایش 5 فیلم نوروزی آغاز شد و تا امروز مجموعا 29 فیلم سینمایی در گروه‌های پنج‌گانه اکران شده‌اند. در مقایسه با سال‌های گذشته، فروش سینمای ایران رشد قابل‌توجهی داشته است. به‌طوری‌که در 7 ماه گذشته فروش فیلم‌های روی پرده به اندازه کل فروش سال گذشته بوده است. این مساله وقتی خوشایندتر شد که بیش از 44 درصد فیلم‌های امسال وارد باشگاه میلیاردی‌ها شدند وآمار بی‌سابقه‌ای برجای گذاشتند. البته تا پایان هفته جاری فیلم سینمایی «آرایش غلیظ» را هم که تاکنون بیش از 930 میلیون تومان فروش کرده است، می‌شود جزو باشگاه میلیاردی‌ها به حساب آورد. با همه این حرف‌ها تمام ماجرای اکران به همین فروش‌های میلیاردی خلاصه نمی‌شود. در لابه‌لای خبرهای خوشحال‌کننده اخیر، یک نیمه خالی هم وجود دارد. نیمه‌ای که کاملا جنبه اقتصادی دارد و آنهایی که سرشان در حساب و کتاب است به خوبی با آن آشنایی دارند. مساله سوددهی سینما موضوعی است که حالا در چنین شرایطی به یک بحث مهم بدل شده است. چگونگی سوددهی سینما
در ماه‌های اخیر ۱۳ فیلم خط ویژه، چ، معراجی‌ها، طبقه حساس، پنج ستاره، رد کارپت، کلاشینکف، امروز، آذر، شهدخت، پرویز و دیگران، فرشته‌ها با هم می‌آیند، شهر موش‌ها ۲، آتش‌بس۲ و خواب‌زده‌ها (اکران سه فیلم آخر همچنان ادامه دارد) میلیاردی شده‌اند و این نکته نشان از آشتی مخاطبان با سینما دارد و می‌توان امیدوار بود که با ادامه سیاست‌های درست، سینما در سبد فرهنگی خانوارها قرار گیرد. از سوی دیگر این سوال اساسی به‌وجود می‌آید که چند درصد از این ۱۳ فیلم میلیاردی توانسته‌اند هزینه‌های تولید خود را در گیشه جبران کنند و به سوددهی برسند. چراکه مطابق نظرات کارشناسان هر فیلم باید در گیشه سه برابر هزینه تولید خود فروش کند تا به سوددهی برسد. برای اینکه به پاسخ این سوال برسیم که آیا صرفا میلیاردی شدن همه راه موفقیت در سینما است یا فاکتور‌های دیگری نیز به جز گیشه میلیاردی برای سوددهی یک فیلم لازم است، باید شرایط سینما را واکاوی کنیم.
یکه‌تازی عطاران با بلیت نیم بها
سومین فیلم میلیاردی بهار ۹۳ را می‌توان «ردکارپت» نامید که رضا عطاران آن را به تهیه‌کنندگی احمد احمدی مردادماه و با شروع ماه مبارک رمضان روی پرده برد. با اینکه در ماه رمضان بلیت‌ها به صورت نیم‌بها بین علاقه‌مندان سینما توزیع می‌شد باز هم ساخته عطاران توانست ۳ میلیارد و ۱۰۰ میلیون تومان از گیشه را به خود اختصاص دهد. طبق اعلام احمد احمدی، ۸۵۰ میلیون تومان برای تولید «ردکارپت» هزینه شده است و با مقایسه‌ای سرانگشتی می‌توان نتیجه گرفت که «ردکاپت» علاوه‌بر هزینه تولید سوددهی نسبتا مناسبی را برای تهیه‌کننده این فیلم داشته است.
رکورد تاریخی موش‌های مرضیه برومند
با این حال فیلم‌های سینمایی «شهر‌موش‌ها 2» ساخته مرضیه برومند طبق آخرین اعلام از سوی پخش‌کننده این فیلم 9 میلیارد و 500 هزار تومان به فروش رسیده است که طبق اعلام علی سرتیپی یکی از تهیه‌کنندگان فیلم هزینه تولید آن 6 میلیارد و 800 میلیون تومان بوده است و با این حساب شاید پرفروش‌ترین فیلم تاریخ سینمای ایران نیز هنوز در گیشه به سوددهی نرسیده است. البته نمایش این فیلم همچنان ادامه دارد و فصل جدید تبلیغات محیطی و تلویزیونی این فیلم از هفته جاری آغاز و با شروع دهه اول محرم‌الحرام به پایان می‌رسد.
شکست سهیلی با کلاشینکف
اگر به ترتیب به جدول فروش نیمه اول سال نگاه کنیم «کلاشینکف» سعید سهیلی به‌عنوان چهارمین فیلم میلیاردی به چشم می‌خورد که از اول مردادماه با ۴۰ سینما به سرگروهی سینما آفریقا اکران خود را آغاز کرد. این فیلم با توجه به اینکه یک‌میلیارد و ۱۰۰ برای تولیدش هزینه شده تنها دومیلیارد تومان فروخته است و این موضوع عملا شکست گیشه محسوب می‌شود چراکه این فیلم در اکران خود حتی نتوانسته هزینه تولید خود را جبران کند و به همان ۲ میلیارد فروش خود اکتفا کرده و به این ترتیب به اکران خود پایان داده است.
ضرر میلیاردی حاتمی‌کیا
«چ» حاتمی‌کیا نیز عنوان پنجمین فیلم میلیاردی نیمه اول سال ۹۳ را به خود اختصاص داده است. این فیلم از ۲۰ اسفندماه به سرگروهی سینما آزادی روی پرده سینماهای کشور رفت و حدود سه ماه روی پرده سینماها بود و در این مدت توانست بیش از ۲ میلیارد تومان از گیشه را به خود اختصاص دهد. البته «چ» جزو فیلم‌های فاخر سینمای ایران محسوب می‌شود که ۶ میلیارد تومان برای ساخت آن هزینه شده است اما به هر ترتیب این فیلم هم مثل مابقی فیلم‌های فاخر نتوانست هزینه تولید خود را بازگرداند.
درخشش کارگردان فیلم اولی
«پنج ستاره» اولین فیلم مهشید افشارزاده هم به‌عنوان ششمین میلیاردی 93 از 24 اردیبهشت‌ماه به سرگروهی سینما آفریقا اکران خود را آغاز کرد. این فیلم در مدت یک ماه اکران و با در اختیار داشتن 19 سینما در کشور توانست یک‌میلیارد و 800 میلیون تومان فروش داشته باشد و این درحالی است که برای تولید این فیلم که اولین تجربه افشارزاده هم در کارگردانی به شمار می‌آید 800 میلیون هزینه شده و با این فروش می‌توان گفت که تقریبا سرمایه این فیلم برای سرمایه‌گذار آن برگشته است و تکلیف سود آن بین پخش‌کننده و سینمادار مشخص خواهد شد.
سبقت تبریزی از دهنمکی
«معراجی‌ها» به کارگردانی مسعود دهنمکی در شرایطی روی پرده رفت که می‌گفتند فصل مرده اکران است و به علت مشغله مردم در آستانه عید نوروز کسی به سینما نخواهد رفت. در چنین شرایطی معراجی‌ها موفق شد ۵ میلیارد و ۱۵۰ میلیون تومان بفروشد. این درحالی است که سرگروهی این فیلم را سینما قدس که اولین افتتاح رسمی‌اش نیز با «معراجی‌ها» بود برعهده داشت و این فیلم به‌رغم بودجه تولید یک‌میلیاردی (نسخه سینمایی) با برگشت خوب سرمایه روبه‌رو شده است و تقریبا توانسته علاوه‌بر فروش و بازگشت سرمایه سوددهی خوبی نیز داشته باشد. البته «طبقه حساس» کمال تبریزی هم یکی دیگر از میلیاردی‌های ابتدای سال به شمار می‌آید که این فیلم نیز همانند فیلم دهنمکی در روزهای پایانی سال ۹۲ به اکران عمومی درآمد و فروش قابل‌توجهی هم داشت.
این فیلم در روزهای ابتدایی نمایش خود استارت محکمی هم نزد، اما رفته‌رفته فروش خود را به «معراجی‌ها» نزدیک کرد و به جایی رسید که در روزهای پایانی اکران با 6 میلیارد و 200 میلیون تومان فروش از «معراجی‌ها» سبقت گرفت. این فیلم که تهیه‌کنندگی آن را جواد نوروزبیگی برعهده داشت یک‌میلیارد و 700 میلیون تومان برای تولیدش صرف شده و به گفته نوروزبیگی توانسته سوددهی بسیار خوبی داشته باشد.
بازگشت سرمایه افخمی
«آذر، شهدخت، پرویز و دیگران» نوشته‌ای از مرجان شیرمحمدی بود که بهروز افخمی همسر وی آن را ساخته است و به گفته افخمی قرار بود این فیلم را در ابتدا خود شیرمحمدی کارگردانی کند که به دلیل سنگینی پروژه از کارگردانی آن صرف‌نظر کرد. برای ساخت این فیلم یک میلیارد تومان هزینه شده و در گیشه یک میلیارد و ۲۷۰ میلیون تومان به فروش رسیده است که عملا می‌توان گفت که این فیلم تنها سرمایه خود را بازگردانده و سوددهی قابل‌توجهی نداشته است.
ضرر جیرانی با خواب‌زده‌ها
«خواب‌زده‌ها» به کارگردانی فریدون جیرانی و تهیه‌کنندگی رحمان سیفی‌آزاد آخرین فیلم در حال اکران است که وارد باشگاه میلیاردی‌ها شده است.
این فیلم با صرف هزینه تولید یک میلیارد تومان تاکنون یک میلیارد و 20 میلیون تومان فروش داشته است و با توجه به مدت زمان کوتاهی که تا پایان اکران باقی مانده است، این فیلم نیز نتوانسته در گیشه هزینه تولید خود را جبران کند.
مصطفی کیایی در مسیر خط ویژه
«خط ویژه» نام فیلمی اجتماعی با چاشنی طنز بود که مصطفی کیایی پس از «ضدگلوله» آن را کارگردانی کرده است و تهیه‌کنندگی آن را منصور لشگری قوچانی برعهده دارد. این فیلم از اسفندماه اکران خود را به سرگروهی سینما آفریقا آغاز کرد و طی مدت دو ماه از اکران 2 میلیارد و 300 میلیون تومان فروش کرده است. این در حالی است که 935 میلیون تومان برای تولید این فیلم هزینه شده است و پخش آن را موسسه هدایت فیلم برعهده دارد.
دیگر فیلم سینمایی میلیاردی نیمه اول سال ۹۳ «امروز» نام دارد که چندی پیش هم به‌عنوان نماینده ایران به آکادمی اسکار معرفی شد. هزینه تولید این فیلم که اکران خود را همزمان با عید سعید فطر به سرگروهی سینما استقلال آغاز کرد بیش از یک میلیارد تومان بوده است.
فیلم سینمایی «آتش‌بس2» به کارگردانی تهمینه میلانی نیز جزو فیلم‌های میلیاردی گیشه سال 93 است که البته اکران آن همچنان ادامه دارد، اما این فیلم که هزینه تولید آن بالغ بر یک‌میلیارد تومان بوده است تا به امروز بیش از 2 میلیارد و 500میلیون تومان فروخته و اکران آن کماکان ادامه دارد.
در ماه‌های اخیر ۱۳ فیلم خط ویژه، چ، معراجی‌ها، طبقه حساس، پنج ستاره، رد کارپت، کلاشینکف، امروز، آذر، شهدخت، پرویز و دیگران، فرشته‌ها با هم می‌آیند، شهر موش‌ها ۲، آتش‌بس۲ و خواب‌زده‌ها (اکران سه فیلم آخر همچنان ادامه دارد) میلیاردی شده‌اند و این نکته نشان از آشتی مخاطبان با سینما دارد و می‌توان امیدوار بود که با ادامه سیاست‌های درست، سینما در سبد فرهنگی خانوارها قرار گیرد. از سوی دیگر این سوال اساسی به‌وجود می‌آید که چند درصد از این ۱۳ فیلم میلیاردی توانسته‌اند هزینه‌های تولید خود را در گیشه جبران کنند و به سوددهی برسند. چراکه مطابق نظرات کارشناسان هر فیلم باید در گیشه سه برابر هزینه تولید خود فروش کند تا به سوددهی برسد. برای اینکه به پاسخ این سوال برسیم که آیا صرفا میلیاردی شدن همه راه موفقیت در سینما است یا فاکتور‌های دیگری نیز به جز گیشه میلیاردی برای سوددهی یک فیلم لازم است، باید شرایط سینما را واکاوی کنیم.
یکه‌تازی عطاران با بلیت نیم بها
سومین فیلم میلیاردی بهار ۹۳ را می‌توان «ردکارپت» نامید که رضا عطاران آن را به تهیه‌کنندگی احمد احمدی مردادماه و با شروع ماه مبارک رمضان روی پرده برد. با اینکه در ماه رمضان بلیت‌ها به صورت نیم‌بها بین علاقه‌مندان سینما توزیع می‌شد باز هم ساخته عطاران توانست ۳ میلیارد و ۱۰۰ میلیون تومان از گیشه را به خود اختصاص دهد. طبق اعلام احمد احمدی، ۸۵۰ میلیون تومان برای تولید «ردکارپت» هزینه شده است و با مقایسه‌ای سرانگشتی می‌توان نتیجه گرفت که «ردکاپت» علاوه‌بر هزینه تولید سوددهی نسبتا مناسبی را برای تهیه‌کننده این فیلم داشته است.
رکورد تاریخی موش‌های مرضیه برومند
با این حال فیلم‌های سینمایی «شهر‌موش‌ها 2» ساخته مرضیه برومند طبق آخرین اعلام از سوی پخش‌کننده این فیلم 9 میلیارد و 500 هزار تومان به فروش رسیده است که طبق اعلام علی سرتیپی یکی از تهیه‌کنندگان فیلم هزینه تولید آن 6 میلیارد و 800 میلیون تومان بوده است و با این حساب شاید پرفروش‌ترین فیلم تاریخ سینمای ایران نیز هنوز در گیشه به سوددهی نرسیده است. البته نمایش این فیلم همچنان ادامه دارد و فصل جدید تبلیغات محیطی و تلویزیونی این فیلم از هفته جاری آغاز و با شروع دهه اول محرم‌الحرام به پایان می‌رسد.
شکست سهیلی با کلاشینکف
اگر به ترتیب به جدول فروش نیمه اول سال نگاه کنیم «کلاشینکف» سعید سهیلی به‌عنوان چهارمین فیلم میلیاردی به چشم می‌خورد که از اول مردادماه با ۴۰ سینما به سرگروهی سینما آفریقا اکران خود را آغاز کرد. این فیلم با توجه به اینکه یک‌میلیارد و ۱۰۰ برای تولیدش هزینه شده تنها دومیلیارد تومان فروخته است و این موضوع عملا شکست گیشه محسوب می‌شود چراکه این فیلم در اکران خود حتی نتوانسته هزینه تولید خود را جبران کند و به همان ۲ میلیارد فروش خود اکتفا کرده و به این ترتیب به اکران خود پایان داده است.
ضرر میلیاردی حاتمی‌کیا
«چ» حاتمی‌کیا نیز عنوان پنجمین فیلم میلیاردی نیمه اول سال ۹۳ را به خود اختصاص داده است. این فیلم از ۲۰ اسفندماه به سرگروهی سینما آزادی روی پرده سینماهای کشور رفت و حدود سه ماه روی پرده سینماها بود و در این مدت توانست بیش از ۲ میلیارد تومان از گیشه را به خود اختصاص دهد. البته «چ» جزو فیلم‌های فاخر سینمای ایران محسوب می‌شود که ۶ میلیارد تومان برای ساخت آن هزینه شده است اما به هر ترتیب این فیلم هم مثل مابقی فیلم‌های فاخر نتوانست هزینه تولید خود را بازگرداند.
درخشش کارگردان فیلم اولی
«پنج ستاره» اولین فیلم مهشید افشارزاده هم به‌عنوان ششمین میلیاردی 93 از 24 اردیبهشت‌ماه به سرگروهی سینما آفریقا اکران خود را آغاز کرد. این فیلم در مدت یک ماه اکران و با در اختیار داشتن 19 سینما در کشور توانست یک‌میلیارد و 800 میلیون تومان فروش داشته باشد و این درحالی است که برای تولید این فیلم که اولین تجربه افشارزاده هم در کارگردانی به شمار می‌آید 800 میلیون هزینه شده و با این فروش می‌توان گفت که تقریبا سرمایه این فیلم برای سرمایه‌گذار آن برگشته است و تکلیف سود آن بین پخش‌کننده و سینمادار مشخص خواهد شد.
سبقت تبریزی از دهنمکی
«معراجی‌ها» به کارگردانی مسعود دهنمکی در شرایطی روی پرده رفت که می‌گفتند فصل مرده اکران است و به علت مشغله مردم در آستانه عید نوروز کسی به سینما نخواهد رفت. در چنین شرایطی معراجی‌ها موفق شد ۵ میلیارد و ۱۵۰ میلیون تومان بفروشد. این درحالی است که سرگروهی این فیلم را سینما قدس که اولین افتتاح رسمی‌اش نیز با «معراجی‌ها» بود برعهده داشت و این فیلم به‌رغم بودجه تولید یک‌میلیاردی (نسخه سینمایی) با برگشت خوب سرمایه روبه‌رو شده است و تقریبا توانسته علاوه‌بر فروش و بازگشت سرمایه سوددهی خوبی نیز داشته باشد. البته «طبقه حساس» کمال تبریزی هم یکی دیگر از میلیاردی‌های ابتدای سال به شمار می‌آید که این فیلم نیز همانند فیلم دهنمکی در روزهای پایانی سال ۹۲ به اکران عمومی درآمد و فروش قابل‌توجهی هم داشت.
این فیلم در روزهای ابتدایی نمایش خود استارت محکمی هم نزد، اما رفته‌رفته فروش خود را به «معراجی‌ها» نزدیک کرد و به جایی رسید که در روزهای پایانی اکران با 6 میلیارد و 200 میلیون تومان فروش از «معراجی‌ها» سبقت گرفت. این فیلم که تهیه‌کنندگی آن را جواد نوروزبیگی برعهده داشت یک‌میلیارد و 700 میلیون تومان برای تولیدش صرف شده و به گفته نوروزبیگی توانسته سوددهی بسیار خوبی داشته باشد.
بازگشت سرمایه افخمی
«آذر، شهدخت، پرویز و دیگران» نوشته‌ای از مرجان شیرمحمدی بود که بهروز افخمی همسر وی آن را ساخته است و به گفته افخمی قرار بود این فیلم را در ابتدا خود شیرمحمدی کارگردانی کند که به دلیل سنگینی پروژه از کارگردانی آن صرف‌نظر کرد. برای ساخت این فیلم یک میلیارد تومان هزینه شده و در گیشه یک میلیارد و ۲۷۰ میلیون تومان به فروش رسیده است که عملا می‌توان گفت که این فیلم تنها سرمایه خود را بازگردانده و سوددهی قابل‌توجهی نداشته است.
ضرر جیرانی با خواب‌زده‌ها
«خواب‌زده‌ها» به کارگردانی فریدون جیرانی و تهیه‌کنندگی رحمان سیفی‌آزاد آخرین فیلم در حال اکران است که وارد باشگاه میلیاردی‌ها شده است.
این فیلم با صرف هزینه تولید یک میلیارد تومان تاکنون یک میلیارد و 20 میلیون تومان فروش داشته است و با توجه به مدت زمان کوتاهی که تا پایان اکران باقی مانده است، این فیلم نیز نتوانسته در گیشه هزینه تولید خود را جبران کند.
مصطفی کیایی در مسیر خط ویژه
«خط ویژه» نام فیلمی اجتماعی با چاشنی طنز بود که مصطفی کیایی پس از «ضدگلوله» آن را کارگردانی کرده است و تهیه‌کنندگی آن را منصور لشگری قوچانی برعهده دارد. این فیلم از اسفندماه اکران خود را به سرگروهی سینما آفریقا آغاز کرد و طی مدت دو ماه از اکران 2 میلیارد و 300 میلیون تومان فروش کرده است. این در حالی است که 935 میلیون تومان برای تولید این فیلم هزینه شده است و پخش آن را موسسه هدایت فیلم برعهده دارد.
دیگر فیلم سینمایی میلیاردی نیمه اول سال ۹۳ «امروز» نام دارد که چندی پیش هم به‌عنوان نماینده ایران به آکادمی اسکار معرفی شد. هزینه تولید این فیلم که اکران خود را همزمان با عید سعید فطر به سرگروهی سینما استقلال آغاز کرد بیش از یک میلیارد تومان بوده است.
فیلم سینمایی «آتش‌بس2» به کارگردانی تهمینه میلانی نیز جزو فیلم‌های میلیاردی گیشه سال 93 است که البته اکران آن همچنان ادامه دارد، اما این فیلم که هزینه تولید آن بالغ بر یک‌میلیارد تومان بوده است تا به امروز بیش از 2 میلیارد و 500میلیون تومان فروخته و اکران آن کماکان ادامه دارد.
ارسال نظر