داوری جشنواره فجر، تقسیم غنایم است

همایون اسعدیان

جشنواره فیلم فجر در بیست و نهمین دوره خود توانسته است خود را به‌عنوان یک جشنواره ملی و نمود بیرونی جشن‌های دهه‌ انقلاب معرفی کند، اما خود من به شخصه هیچ‌گاه نتوانستم بخش بین‌المللی این جشنواره را جدی بگیرم و به نظر می‌رسد بیشتر این بخش ظاهری است. بخش بین‌الملل زمانی اعتبار دارد که فیلم‌سازان معتبر دنیا و تهیه‌کنندگان آثار خود را با علاقه در آن عرضه کنند و به جشنواره بفرستند، اما از آنجا که این جشنواره در دنیا به عنوان جشنواره الف محسوب نمی‌شود؛ چنین اتفاقی رخ نمی‌دهد. اینکه بگوییم داوری‌ها همیشه بدون اشکال بوده است، قطعا سخنی به گزافه گفته‌ایم. داوری‌ها در طول جشنواره بستگی به شرایط خاص و سیاست‌های جشنواره در زمان برگزاری داشته است.

گاهی اوقات مانند سال گذشته داوری‌ها به سمتی حرکت کرد که به نوعی تقسیم غنایم صورت گرفت و هدف فقط این بود که همه از این جشنواره راضی باشند. این امر نشان می‌دهد که داوری در جشنواره فیلم فجر خارج از سیاست‌های کلی جشنواره نبوده است. هرچند باید بگویم که در همه جای دنیا نیز داوری‌ها به نوعی تابع سیاست‌های کلی جشنواره است.

نشست نقد و بررسی فیلم‌ها در همه جشنواره‌ها وجود دارد، اما متاسفانه در جشنواره فیلم فجر گاهی اوقات به تنش کشیده می‌شود و دلیل آن این است که به نظر من، ما خیلی تربیت نقد و گفت‌وگو نداریم، به صورتی که نه فیلمسازمان تحمل نقد را دارد و نه منتقد ما تحمل پاسخ و شیوه نقد را می‌‌داند، البته این مطلب شامل همه منتقدان و فیلمسازان نمی‌شود.

اساسا معتقدم ما در فرهنگ خود خیلی فرهنگ گفت‌وگو نداریم و به همین دلیل این جلسات مانند جلساتی که در حوزه‌های دیگر برگزار می‌شود، به تنش کشیده می‌شود.