تصویر واقعی‌تر ما را در فرهنگمان ببینید

اصغر فرهادی پس از کسب جایزه اسکار بهترین فیلم خارجی‌زبان سال ۲۰۱۲ با خبرنگاران رسانه‌های بین‌المللی به گفت‌وگو پرداخت. حرف‌های فرهادی در این نشست را اینجا بخوانید: تبریک می‌گویم. شما اولین فیلمساز برنده اسکار از ایران هستید. قطعا در حال حاضر ایرانیان برای شما بسیار خوشحال هستند و در تمام نقاط جهان به وجد آمده‌اند. چه پیامی برای مردم دارید و این جایزه چه تاثیری می‌تواند بر زندگی آنها بگذارد، به ویژه در چنین دورانی؟

برای گرفتن این جایزه بسیار خوشحالم و باور دارم که مردم ایران هم بسیار خوشحال هستند. این، همان چیزی است که واقعا برایم اهمیت دارد. فکر نمی‌کنم بردن این جایزه پیام خاصی برای ایرانیان داشته باشد جز اینکه فعالیت‌های هنری از مهم‌ترین فاکتور‌هایی است که نیاز داریم در دنیا همیشه سراغش برویم. خوشحال خواهم شد اگر تصویری که دنیا از کشورم ایران در ذهن دارد، بسیار شفاف باشد و تصویری مبهم نباشد. اگر مردم دنیا بکوشند تصویر یکدیگر را از طریق منشور‌های فرهنگی جست‌و‌جو کنند، آن تصویر روشن‌تر و واقعی‌تر خواهد بود.

«جدایی» چه ویژگی‌هایی داشت که توانست با بسیاری از مردم دنیا ارتباط برقرار کند؟

برای من سخت است که بخواهم انگشت روی نکته خاصی بگذارم، اما فکر می‌کنم آنچه اهمیت دارد این است که گرچه «جدایی» فیلمی بومی است، ولی توانست با تمامی مردم دنیا ارتباط برقرار کند؛ چون درباره روابط انسانی است. آنچه در این فیلم اتفاق می‌افتد مختص یک مذهب یا جغرافیای خاص نیست و شاید به همین دلیل باشد که فیلم برای مردم بسیاری از نقاط جهان از خاورمیانه تا استرالیا و امریکای شمالی قابل درک است.

آیا ایرانی‌ها اصلا مراسم اسکار را پیگیری می‌کنند؟

مردم ایران مراسم اسکار را بیش از آن چه شما فکر کنید دنبال می‌کنند و می‌دانم الان که این رویداد برگزار می‌شود نیمه‌های شب و نزدیکی‌های صبح است و مردم نخوابیده‌اند و می‌دانم پیگیر مراسم هستند. شاید دلیلی که آنها امسال این مراسم را دقیق‌تر دنبال کرده‌اند این باشد که اسکار برای آنها یک رویداد فرهنگی است و خیلی دلشان می‌خواست نام کشورشان را از طریق یک رویداد فرهنگی بشنوند.

من از تلویزیون لهستان هستم و تبریک می‌گویم. شما فیلم «در تاریکی» را شکست دادید. می‌خواستم بدانم فیلم آنیژکا هالند را دیده‌اید؟ نظرتان را درباره این فیلم بگویید.

این فیلم را دیده‌ام و بیش از خود فیلم برای شخص کارگردانش احترام قائلم. فیلم هالند را دوست داشتم نه فقط به خاطر کارش بلکه به خاطر انسانیتش به او باور دارم. او را چند هفته پیش دیدم و به من گفت گرچه فیلمش با من در یک رشته نامزد است اما به فیلم جدایی رای می‌دهد. این حرکت برای من نشان بزرگی انسان است. اعتقاد دارم که کشورتان باید به داشتن چنین کارگردان و انسان بزرگی ببالد.

می‌توانید ما را از واکنش رسمی دولت‌تان نسبت به کسب اسکار مطلع کنید؟ به نظر شما واکنش دولتمردان چه خواهد بود؟

واقعا نمی‌دانم و نمی‌توانم پیش‌بینی کنم چه اتفاقی قرار است بیفتد. باید منتظر بمانم تا واکنش آنها را ببینم. دولت ایران به هیچ وجه در این باره متفق نبودند. زمانی که فیلم موفقیت جهانی پیدا کرد و در اسکار کاندیدا شد، عده‌ای خوشحال و عده‌ای بسیار هیجان زده شدند و تعدادی هم بودند که چندان خوشحال به نظر نمی‌آمدند. پس این طور نیست که شما در یک سیستم فقط یک جور آدم داشته باشید. آنچه برای من اهمیت دارد، خوشحالی مردم ایران است.

درحال حاضر تنش میان ایران و آمریکا بر سر مساله‌ هسته‌ای شدید است و عده‌ای از مردم آمریکا نمی‌دانند چه نگاهی به ایران داشته باشند. در نتیجه فیلم شما می‌خواهد چه پیام خاصی را به آنها برساند چنانچه خود شما هم می‌خواهید میان مردم ارتباط به وجود آورید و نه دولت؟

آنچه شما اشاره می‌کنید، دارد میان دولت‌ها اتفاق می‌افتد. من هیچ پیامی برای دولت‌ها ندارم، چون باور دارم این فیلم میان مردم و با آنها ارتباط برقرار می‌کند و گمان نکنم دولتمردان واقعا اهل سینما رفتن باشند.