1000000 شور و انرژی در هشت روز
در میان برترین‌های جشنواره هجدهم دو سرمقاله از همکاران روزنامه دنیای‌اقتصاد محمود صدری و حسن کریمی عدنانی برگزیده این دوره شدند

دفتر هجدهمین نمایشگاه بین‌المللی مطبوعات و خبرگزاری‌ها، در حالی بسته شد که در مراسم اختتامیه این نمایشگاه غرفه‌های برتر و نیز برگزیدگان جشنواره جهانی هنر در رسانه و دومین جشنواره فصلی مطبوعات و خبرگزاری‌ها انتخاب و معرفی شدند. این در حالی است که در مدت زمان برپایی نمایشگاه حدود یک میلیون نفر به مصلای تهران آمدند و به این دوره شور و هیجانی ویژه بخشیدند.
در مراسم اختتامیه نمایشگاه هجدهم که با حضور لطف‌الله فروزنده؛ معاون منابع انسانی رییس‌جمهور، محمدجعفرمحمدزاده؛ معاون مطبوعاتی و اطلاع‌رسانی وزیر ارشاد، مدیران مسوول مطبوعات و خبرگزاری‌ها و فعالان و اساتید جامعه رسانه‌ای کشور در شبستان مصلای بزرگ امام خمینی (ره) برگزار شد،‌ پس از قرائت میثاق‌نامه روزنامه‌نگاران جمهوری اسلامی ایران توسط پدرام پاک آیین، مدیرکل مطبوعات و خبرگزاری‌های داخلی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، محمدزاده به ایراد سخنرانی و ارائه گزارشی از برگزاری نمایشگاه هجدهم پرداخت. بخشی ازسخنرانی وی به‌این شرح است:
سلام و ادب و احترام خود را به شما هواداران دانایی و روشنگری، اصحاب ارجمند رسانه و همه حاضران محترم تقدیم می‌کنم و حضور شما را که همواره با شناختی عمیق از نقش و کارکرد رسانه، پشتیبان عرصه اطلاع‌رسانی بوده‌اید، گرامی می‌دارم.لازم می‌دانم از مشارکت مشفقانه اهالی رسانه به ویژه مدیران محترم بیش از ۶۰۰ رسانه داخلی درنمایشگاهی که به خود ایشان تعلق دارد، حق‌گزاری کنم و نیز از حضور بیش از ۱۰۰ رسانه از ۵۰ کشور خارجی در این میعادگاه خبر و قلم قدردانی نمایم. بی‌تردید، اقبال مردم حق‌جوی و دانش دوست کشورمان با حدود یک میلیون بازدید از این بهار رسانه‌ای و ضیافت آگاهی، حاصل همین مشارکت و به ویژه همدلی و درک تفاهم آمیز رسانه‌ها و دولت مردمی از یکدیگر است.خدای را شاکریم که با وجود مناسبات ناعادلانه جهانی و در شرایطی که زورگویان و گردنکشان عالم، جنگ‌رسانه‌ای همه‌جانبه‌ای را علیه گفتمان صلح طلبی و عدالت‌خواهی کشورمان، رقم زده‌اند؛ سطح تعامل و گفت‌وگوی ما با جامعه اطلاعاتی کشور به طرز چشمگیری افزایش یافته و مردم عزیزمان نیز با حضور در این نمایشگاه به رابطه تعاملی دولت و نهادهای اطلاع‌رسانی برای مقابله با نظام سلطه رسانه‌ای پیوسته‌اند.باید اذعان داشت که ایجاد این فضای شفاف و همدلانه، ناشی از راهبرد هویت‌یابی و کیفی سازی مطبوعات است که با دستور و تاکید رییس‌جمهور آزاداندیش کشورمان اتخاذ شده‌است. شناخت عمیق و کارشناسانه مردم از رسانه موجب شد تا در عزم خود بر دعوت مطبوعات به شأن و جایگاه حرفه‌ای و پرهیز از رخنه اغراض جناحی در آنها استوار شویم. از این رو دست در دست اصحاب رسانه، کوشیدیم تا رسانه‌هایمان با هر سلیقه و گرایش از مسیر اطلاع رسانی و نقد آگاهی بخش خارج نشوند و به مجرای نگاه تک بعدی و منفعت‌گرایانه سیاسی یا تجاری در نیفتند.محمدزاده سپس با اشاره به فعالیت‌های جنبی گوناگون نمایشگاه هجدهم از جمله سرای روزنامه‌نگاران، سالن کودک و نوجوان و سایر نشست‌های تخصصی با حضور چهره‌های رسانه‌ای، رونق نمایشگاه را حاصل مشارکت فعالانه اصحاب رسانه و مطبوعات عنوان کرد.
قرائت میثاق‌نامه 12 بندی روزنامه‌نگاران ایرانی
در مراسم اختتامیه هجدهمین نمایشگاه بین‌المللی مطبوعات و خبرگزاری‌ها، میثاق‌نامه روزنامه‌نگاران جمهوری اسلامی ایران توسط پدرام پاک آئین؛ مدیرکل مطبوعات و خبرگزاری‌های داخلی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی قرائت شد.
در ابتدای این مراسم که با حضور لطف‌الله فروزنده؛ معاون منابع انسانی رییس‌جمهور، محمدجعفر محمدزاده؛ معاون مطبوعاتی و اطلاع‌رسانی وزیر ارشاد، مدیران مسوول مطبوعات و خبرگزاری‌ها و فعالان و اساتید جامعه رسانه‌ای کشور در شبستان مصلای بزرگ امام خمینی (ره) برگزار شد، پاک آئین ضمن خیرمقدم به حاضران، متن 12 ماده ای میثاق روزنامه‌نگاران جمهوری اسلامی را قرائت نمود. متن میثاق نامه بدین شرح است:‌1ـ روزنامه‌نگار به واقعیت‌های عینی توجه می‌کند و اخبار صحیح و دقیق و تفسیرهای منطقی و منصفانه را در اختیار خوانندگان می‌گذارد. 2ـ روزنامه‌نگاری یک خدمت اجتماعی است، نه یک فعالیت بازرگانی و روزنامه‌نگار همواره بر اساس وجدان اخلاق عمل می‌کند. 3ـ روزنامه‌نگار اخباری را منتشر می‌کند که منبع آنها مشخص باشد. 4ـ سرقت ادبی، مخدوش ساختن متن‌ها و سندها و حذف اطلاعات اساسی رویدادها در روزنامه‌نگاری مطرود است. 5ـ روزنامه‌نگار از پذیرش هرگونه پاداش مادی برای پیشبرد مقاصد خصوصی مغایر با مصالح عمومی، خودداری می‌کند. 6- روزنامه‌نگار از قبول هرگونه فشار و تهدید برای انتشار مطالب یا تغییر محتویات آنها، خودداری کرده و از خط مشی عمومی رسانه و اصول شرافت حرفه‌ای خویش تبعیت می‌کند. 7ـ احترام به استقلال و حاکمیت ملی، نظم و امنیت عمومی، سلامت و آرامش روانی جامعه، دفاع از مصالح همگانی و اصول شرافت حرفه‌ای خویشتن تبعیت می‌کند. 8ـ روزنامه‌نگار به اصول دینی و معتقدات مذهبی، آداب و سنن قومی ملی، اخلاق و حسنه و عفت عمومی احترام می‌گذارد و از گرایش به تبعیض خصومت‌آمیز در این زمینه‌ها و همچنین تشویق و تحریک به جنگ تجاوزکارانه نسبت به کشورهای دیگر خودداری می‌کند. 9ـ روزنامه‌نگار برای پاسداشت ارزش‌های الهی و انسانی از جمله عدالت طلبی، آزادیخواهی، صلح و امنیت بشر، استقلال و پیشرفت فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی ملت‌ها و فرهنگ‌ها، احترام خاص قائل است. 10ـ کوشش در راه همزیستی مسالمت‌آمیز ملت‌ها، مقابله با گسترش وسایل و ادوات کشتار جمعی، جلوگیری از آلودگی محیط زیست و مبارزه علیه سلطه فرهنگی از رسالت‌های مهم روزنامه‌نگاری است. 11ـ احترام به حیثیت شخصی و حریم خصوصی افراد، خودداری از توهین، تهمت و افتراء نسبت به اشخاص و جلب کمک به سالمندان، بیماران و نیازمندان از وظایف روزنامه‌نگاران محسوب می‌شود. 12ـ روزنامه‌نگار موظف است که ضمن دفاع از آزادی خبر و تفسیر و انتقاد، اسرار حرفه‌ای خود را حفظ کند و از افشای اطلاعات و اخباری که به‌صورت محرمانه به دست می‌آورد به جز مواردی که با حکم دادگاه مشخص می‌شود، خودداری کند.
همکاران ما هم در میان برنده‌ها بودند
در اختتامیه هجدهمین نمایشگاه مطبوعات برترین‌های این نمایشگاه، منتخبان جشنواره تابستانی و بهترین‌های جشنواره جهانی هنر در رسانه معرفی شدند.به گزارش کمیته اطلاع‌رسانی هجدهمین نمایشگاه بین‌المللی مطبوعات و خبرگزاری‌ها، برترین غرفه‌های نمایشگاه هجدهم بر اساس آرایش غرفه، تعداد بازدیدکننده، مدیریت غرفه و پاسخگویی به مراجعه‌کننده‌ها، پایبندی به مقررات و فعالیت‌های جنبی انتخاب شدند. بر این اساس در انتشار ویژه‌نامه روزنامه‌های ایران، جام جم، جوان و ابتکار نشریات برتر انتخاب شدند. بر اساس رای داوران از نظر غرفه‌آرایی روزنامه خبر ورزشی، خراسان و گل؛ خبرگزاری‌های ایرنا، ایسنا، فارس، مهر و همچنین ادارات ارشاد استان‌های قزوین، کردستان و لرستان بهترین‌های نمایشگاه هجدهم شناخته شدند. محمدعلی هاشمی از روزنامه ایران، امیرحسین طالبی از روزنامه شرق و فریده عباسی از روزنامه اطلاعات دربخش گزارش خبری، امیر محبیان از روزنامه رسالت، محمود صدری از دنیای اقتصاد و هرمز برادران از روزنامه ایران در بخش سرمقاله، حسین‌کریمی عدنانی از دنیای‌اقتصاد، مریم خباز از جام جم و سحر قدوسی از روزنامه آرمان در بخش مقاله به عنوان بهترین‌های جشنواره تابستانی انتخاب شدند.
در بخش تیتر نیز روزنامه قدس برای تیتر «فرش بر دار بی تدبیری»، روزنامه جوان برای تیتر «یارانه شیر را به گام می‌دهند» و روزنامه جام جم برای تیتر «خشکسالی شاخ آفریقا را می‌شکند» بهترین‌ها شدند. هجدهمین نمایشگاه بین‌المللی مطبوعات و خبرگزاری‌ها دهم آبان‌ماه در مصلای بزرگ امام خمینی (ره) به کار خود پایان داد.


نمایشگاه و گریز از تکرار کلیشه‌ها
فرهاد گوران- ۱) خیس از شر شر باران ناگهانی پاییزی به هجدهمین نمایشگاه مطبوعات رسیدم. در ذهنم با این پرسش کلنجار می‌رفتم که چنین نمایشگاهی، افزون بر خاصیت همگرایی آن به دنبال چیست؟ باید پاسخی می‌یافتم برای این پرسشی که طی سالیان گذشته هر بار در شکل و محتوایی یکسان مطرح شده و هر بار از درک معانی آن عاجز بوده ام. در یک سو، مدیران دولتی کار خود را می‌کنند و نمایشگاه را همچون زنجیره‌ای از مناسبات فرهنگی و اقتصادی می‌بینند که قرار است فضای اثرگذاری و اثرپذیری را به وجود آورد و در سوی دیگر، دست اندرکاران روزنامه‌ها و مطبوعات به‌رغم شداید کار حرفه‌ای همچنان امیدوار به نقش آفرینی ماندگار خود هستند. اما آن سویه دیگر را هم باید دید؛ مخاطبان نمایشگاه. در همان روزی که در غرفه «دنیای‌اقتصاد» بودم به این واقعیت هم رسیدم که طیف گسترده مخاطبان و علاقه‌مندان رسانه‌ها، شورمندانه به آینده‌ای امیدوارند که آینده گفت‌وگو و تعامل است و این حس خوبی بود که دریافتم و امیدوارم عمیق‌تر و زنده‌تر شود. ۲) هر نمایشگاهی به ناگزیر باید در پی تولید و باز تولید مفاهیم نو و معنای جدید رابطه باشد تا بتواند شکل بگیرد و اثرگذار شود. در نمایشگاه مطبوعات امسال آنچه به نظرم این جنبه از نمایشگاه - به مثابه امر واقعِ ِ اطلاع رسانی - را به نمایش گذاشته بود همان غرفه‌ای بود که تاریخ رسانه در ایران را نشان می‌داد؛ در صفحه‌ای خطی از یکی از نشریات اوایل قرن حاضر هجری شمسی، یادداشتی دیدم از نویسنده‌ای که ظاهرا بر حسب تصادف گذارش به پاریس افتاده بود. نام نویسنده گزارش پیدا نبود، اما روایت او از «قهوه‌خانه مرگ» و وجود چنین مکانی در پایتخت فرهنگ و تمدن اروپایی، ضمن عجیب بودنش، فراتر از کار یک روزنامه‌نگار بود. برای همین فکر می‌کنم روزنامه‌نگار واقعی کسی است که در کار او «ارزش افزوده»‌ای دیده شود که خود به تولید دامن بزند و به دام کلیشه مصرف‌گرایی نیفتد. به قول ژان بودریار، فیلسوف معاصر فرانسوی، عمل رسانه فقط این نباید باشد که خبر و گزارش و... را فرافکنی کند، بلکه رسانه در جهان امروز تنها واقعیتی است که در اختیار داریم؛ پس این واقعیت هر چه از کلیشه‌سازی و فرآیند تکرار دورتر شود به قلمرو حقیقت نزدیک‌تر خواهد شد.
عکس‌ها: جعفر پورحسن