روزگار سپری‌شده مرد کهنه‌کار تئاتر

در دوره‌ای که آدم‌هایی مثل او کار هنری می‌کردند، تئاتر ارج و قربی نداشت. در مصاحبه‌ای گفته یکی از ناراحتی‌های ما این بود که در نظر مردم غیر اهل تئاتر، بازیگری تئاتر، ننگین بود. خود من قریب به ۱۵ سال به اسم مستعار «شاه پریان» کار تئاتر می‌کردم!

بخش مهمی از فعالیت‌های گرمسیری در تئاتر تهران سپری شد. جایی که حوالی سال 1319 پایه‌گذاری شد و در آن نمایش‌های کمدی و قابل فهم اجرا می‌کردند. در کتاب «تماشاخانه‌های تهران» نوشته ناصر حبیبیان و محیا آقا‌حسینی از قول علی‌اصغر گرمسیری آمده است: ما در تماشاخانه تهران فرصتی برای تمرین نداشتیم و هر بیست روز یک‌بار باید یک نمایش را آماده می‌کردیم و به روی صحنه می‌بردیم و مجبور بودیم از سوفلور استفاده کنیم؛ چون زمانی در اختیار نداشتیم که متن را حفظ کنیم. گاهی پیش می‌آمد که احمد دهقان (مدیر تئاتر دهقان) می‌گفت: فورا نمایش را آماده کنیم؛ چون نمایشی که درحال اجراست فروش ندارد و ما هر چه می‌گفتیم ما برای یکی دو هفته دیگر آماده می‌شویم قبول نمی‌کرد و مجبور بودیم نمایش را به صحنه ببریم و سوفلور جزو لاینفک این اجراها بود. اما عبدالحسین نوشین و گروهش آنقدر وقت برای تمرین داشتند که کاملا متن را از حفظ کنند و نمایش دقیقا برای همه بازیگران جا می‌افتاد. همین نظم و قانون‌مندی نوشین از یکسو برای اجرا بردن یک نمایش روی صحنه و از سوی دیگر نیز احترام گذاشتن به هنرمندان برای تمرین و اجرا و مسائل دیگر چون تمرینات بیان بازیگران برای فصاحت کلام و گویش صحیح فارسی به همراه استفاده از لباس مناسب باعث شد که تماشاگران زیادی به سمت تئاتر فردوسی بیایند و از آن جمله مسوولان مملکتی بودند که برای دیدن تئاتر به این مکان می‌آمدند. نظم و سکوت در این تماشاخانه قبل و بعد از اجرا، آن اندازه برای نوشین اهمیت داشت که دستور داده بود سالن پشت صحنه را هم با نمد مفروش کنند تا صدای کفش‌های پاشنه‌دار سکوت را نشکند.

گرمسیری از یک جایی به بعد تئاتر را کنار گذاشت. آخرین اثری که کارگردانی و بازی کرد نمایش «ده عروسک سیاه» اثر آگاتا کریستی بود که فروردین و اردیبهشت 1342 روی صحنه رفت. در «حرف‌های اهل تئاتر» به کوشش محمود خوشنام درباره کناره‌گیری‌اش گفته است: نویسنده تئاتر، کارگردان و هنرپیشه در حقیقت خالق قهرمان‌های نمایش‌نامه‌ها هستند. من از یک طرف دلم به حال آن قهرمان‌هایی که می‌توانستند در این مدت خلق کنم و نکردم سخت می‌سوزد و از طرف دیگر معتقدم کسی که نتواند یک قهرمان سالم و کامل بسازد، بهتر از کسی است که یک موجود کوروکر و ناقص‌الخلقه به نام قهرمان می‌سازد و به مردم تحویل می‌دهد. علی‌اصغر گرمسیری البته برای همیشه از عرصه هنر کنار نرفت و بازیگری در سینما را از سال ۱۳۶۴ با «ناخدا خورشید» ساخته ناصر تقوایی آغاز کرد و سال 1368 در مجموعه تلویزیونی «عقیق» به کارگردانی حمید تمجیدی جلوی دوربین رفت.

این آغاز دوباره یک راه بود. راهی که مرد کهنه‌کار تئاتر در فصل پایانی عمرش آغاز کرده بود. او در آن سال‌ها در 25 فیلم سینمایی و 13 سریال تلویزیونی بازی کرد که در میان آنها آثار مشهوری همچون «دلشدگان»، «مسافران»، «می‌خواهم زنده بمانم»، «خانه سبز»، «امام علی» «آرایشگاه زیبا» و... به چشم می‌خورد. آخرین حضورش در سینما مربوط به فیلم «زشت و زیبا» ساخته احمدرضا معتمدی بود که سال 77 اکران شد و آخرین بازی‌اش در تلویزیون هم به بازی در مجموعه «مجتمع مسکونی فرخ و فرج» ساخته اصغر فرهادی برمی‌گشت که نوروز 78 از شبکه 2 روی آنتن رفت. او 19 آذر سال 1379 در 89 سالگی درگذشت.