سوگواری در سکوت

چند روز پیش از برگزاری این مراسم،‌ خبرهای رسانه‌ای درباره حکم دادگاه در پرونده پزشکی کیارستمی، جامعه سینماگران را شوکه کرد. بسیاری از رسانه‌‌ها همچنان منتقد ناکافی بودن مجازات برای پزشک مقصر بودند و همین موضوع نیز دومین مراسم سالروز درگذشت کیارستمی را تحت تاثیر قرار داد. بنیاد کیارستمی که به تازگی تاسیس شده است، بیانیه‌ای هشت‌بندی را تنظیم کرد که توسط باربد گلشیری، الهه خسروی و مینا اکبری قرائت شد. در این بیانیه با تاکید بر اینکه «درگذشت عباس کیارستمی آخرین ضایعه به خاطر خطای پزشکی نخواهد بود» آمده است: «به همین خاطر احمد کیارستمی پسر این کارگردان در نظر دارد به‌زودی با رونمایی از سایت «عافیت» امکانی فراهم کند تا مردم تجربه خود را از مواجهه با پزشکان متخلف، بیمارستان‌ها و نهادهای درمانی در این فصل به اشتراک بگذارند و یکدیگر را در انتخاب پزشک برتر سال یاری رسانند.»

جزئیاتی از بیانیه

در بند یک این بیانیه با ادعای وضعیت ناعادلانه قضاوت در حوزه درمان آمده است: «انتشار رای هیات عالی نظام پزشکی درباره پرونده قصور پزشکی رخ داده در روند درمان عباس کیارستمی، برای پیگیران پرونده پزشکی او و افکار عمومی به جز تاسف از وضعیت ناعادلانه قضاوت در حوزه درمان کشور نتیجه دیگری نداشت.» همچنین در بخش دیگری از این بیانیه آمده است که «تعریف سوءپیشینه در سیستم قضایی، آگاهی از خطا و لغزش افراد در زمینه‌های گوناگون است. این حق هر شهروندی است که از سابقه پزشک معالج خود آگاه باشد و بداند که در سابقه او چه خطاها و چه افتخاراتی مندرج شده است. با این حال سوءپیشینه پزشکان با اینکه اطلاعات محرمانه نیست بعد از سه سال از پرونده آنها پاک می‌شود تا نه‌تنها در اختیار عموم قرار نگیرد؛ بلکه از چشمان قضات هم پنهان بماند.» همچنین امضا‌کنندگان بیانیه با توجه به یکی از بندهای آن خواستار گزارش وزیر بهداشت درباره روند پیگیری پرونده شدند. در بند سوم این بیانیه تاکید دوباره‌ای بر ارائه گزارش کامل از روند درمان عباس کیارستمی در بیمارستان «جم» شده که به رغم وعده‌ها و قول‌هایی که از سوی وزیر بهداشت داده شده تاکنون اتفاق نیفتاده است.

بخشی از حکم پزشک مقصر در پرونده کیارستمی درج این حکم در نشریه سازمان نظام‌پزشکی بود. اما بیانیه بنیاد کیارستمی مدعی شده است که ماه‌ها یا شاید سال‌ها از انتشار آخرین شماره این نشریه می‌گذرد و از سال ۱۳۸۵ تاکنون حکم توبیخ هیچ پزشکی در آن ثبت نشده است. در ادامه امضا‌کنندگان این بیانیه این روند را دهن‌کجی سازمان‌یافته‌ای به افکار عمومی دانسته و معتقد هستند: رئیس سابق سازمان نظام پزشکی که خود مدیرمسوول نشریه بوده با علم به منتشر نشدن نشریه و تعطیلی آن چنین حکمی را امضا کرده است. امیر پوریا که اجرای این مراسم سالگرد را بر عهده داشت در سخنانی بیان کرد: با گذشت دو سال و چند ماه از اولین عملی که روی او انجام شد هنوز معلوم نیست که در این عمل‌های صورت گرفته چه خطا‌هایی صورت گرفته است و در کدام بخش‌ها بود. این بی اطلاعی از روند درمان اصلی‌ترین هدف آن چیزی است که این برنامه به آن اختصاص پیدا می‌کند و فقط اعتراض به حکم صادر شده نیست. او در شرایطی این جهان را ترک کرد که کار‌های بی‌شمار کلید نزده و ناتمام داشت. او همیشه می‌گفت: تا زمانی که کسی کار ناتمام دارد، نخواهد مرد.

مراسمی بدون سخنرانی

در این مراسم هیچ یک از حاضران سخنرانی نکردند و صرفا به قرائت بیانیه بسنده شد. سکوت سینماگران از دو وجه قابل توجه بود. یکی اینکه هیچ یک از سینماگران با سخنرانی خود توجه رسانه‌ها و عموم مردم را از بیانیه به سوی خود نکشاند و دوم اینکه سکوت هنرمندان حاضر در مراسم خود به زبان نمادین، بیانگر اعتراض آنها به حکم سهل‌گیرانه پرونده کیارستمی باشد. در بخش‌های مختلف این مراسم نیز تکنوازی سه‌تار و تکنوازی ویولنسل به یاد این هنرمند اجرا شد و درپایان نیز قطعه موسیقی «هوا بس ناجوانمردانه سرد است» اخوان ثالث که از جمله موسیقی‌های مورد علاقه عباس کیارستمی بود، پخش شد. همزمان با پخش این موسیقی، سینماگران حاضر در مراسم، تابلویی را که بر آن تصویری از چهره کیارستمی و متن بیانیه صادره از سوی بنیاد کیارستمی نقش بسته بود، امضا کردند. عباس کیارستمی، کارگردان «خانه دوست کجاست؟» از اسفند سال ۹۴ تا اوایل اردیبهشت ۹۵ به دلیل انجام چند عمل جراحی در ناحیه روده در بیمارستان بستری شد و پس از آن هم چند بار دیگر به بیمارستان مراجعه کرد تا اینکه سرانجام هشتم تیرماه ۹۵ برای تکمیل مراحل درمان به پاریس رفت؛ ولی چند روز بعد (۱۴ تیر) در همان شهر پاریس و در سن ۷۶ سالگی درگذشت.