شوک داوران فجر به سینما

شامگاه نهمین روز جشنواره انتشار یک خبر در خبرگزاری‌ها بهت همه حاضران در برج میلاد را برانگیخت. اعلام اسامی نامزدهای سیمرغ فجر سی و پنجم،‌ با نادیده گرفتن بسیاری از آثار مهم و تحسین شده جشنواره از سوی منتقدان و مخاطبان همراه بود. از میان ۳۳ اثر راه یافته ۲۸ اثر نامزد دریافت جوایز مختلف این دوره شدند و فیلم «تابستان داغ» با نامزدی در ۱۳ رشته رکورددار نامزدی لقب گرفت و فیلم «بدون تاریخ، بدون امضا» با نامزدی در ۱۱ رشته و «ماجرای نیمروز»، «فراری» و «نگار» با نامزدی در ۸ رشته در رده‌های بعدی قرار گرفتند.

اما در این میان پنج اثر از جمله فیلم‌های مسعود کیمیایی، فریدون جیرانی، مسعود جعفری جوزانی در هیچ رشته‌ای نامزد نشدند و همچنین برخی از فیلم‌هایی که انتظار می‌رفت با اقبال داوران روبه‌رو شوند نادیده گرفته شدند. دوشنبه شب ماجرای اعلام اسامی نامزده‌ها مهمترین بحث برج میلاد را شکل می‌داد و اعتراض‌ها به سرعت در شبکه‌های مجازی منتشر می‌شد. کار حتی به جایی رسید که منتقدان ثابت برنامه هفت در شب‌های اخیر یعنی مسعود فراستی و سعید قطبی زاده و مجری برنامه بهروز افخمی هم به شدت انتقاد خود را جلوی دوربین مطرح کردند و داوران را متهم به نادیده گرفتن فیلم‌های خوب این دوره کردند. فراستی حتی پا را فراتر گذاشت و در جمله‌ای گفت: «در ۱۵ سال اخیر جشنواره‌ای به این بدی را به خاطر ندارم. داوری ضعیف یک معنی دارد. آن چیزی که دیده شد عجیب است و ناقص الخلقه! با این الگو سال بعد چه سینمایی خواهیم داشت؟ به شدت محافظه‌کار و ترسو».

مانور چهره‌ها در شبکه‌های مجازی

از سوی دیگر واکنش‌های منفی اهالی سینما در شبکه‌های مجازی در شامگاه دوشنبه باعث شد بسیاری از کاربران بحث‌های سینمایی را به شدت دنبال کنند.در همین رابطه باران کوثری بازیگر سرشناس سینمای ایران که یکی از معترضان جدی داوری‌ها بود در صفحه اینستاگرام خود نوشت: «همیشه گفته‌ام که در جشنواره‌هایی که هیات داوری، داوری می‌کند منتظر هر نتیجه‌ای باید بود. چون بحث سلیقه‌ای است. هنوز هم با نبودن یکی از فیلم‌های محبوب کارنامه‌ام (سد معبر) در فهرست خیلی از رشته‌ها همچنان به این حرفم معتقدم اما از نبودن حامد بهداد در نامزدهای بازیگر مرد «کف کرده‌ام».

به اعتقاد بسیاری از منتقدان و مخاطبان فیلم «ماجرای نیمروز» ساخته محمد حسین مهدویان یکی از کارهای امیدوارانه جشنواره این دوره بود، اما نتوانست آنقدرها توجه داوران را جلب کند. این کارگردان بعد از اعلام اسامی نامزدها شگفت زده شد و در اینستاگرام متنی را منتشر کرد که بازتاب فراوانی یافت.

این کارگردان در صفحه اینستاگرام خود نوشت: «سلام، خدا رحمت کنه جلال آل احمد رو. به خواهر زاده‌اش آقای حسین دانائی که ظاهرا خیلی دوست داشته مقاله‌ای چیزی توی مجله‌ای چاپ کنه گفته بود: حرف‌ات اگه حرف باشه روی دیوار طویله اورازان هم که بنویسی فرداش تا ته بندرعباس می‌ره و همه می‌شنون و روشون اثر هم می‌ذاره. اگر هم حرف نباشه، سیمین توی مجله فردوسی هم که چاپ کنه، مردم خیلی که به سرت منت بذارن توش سبزی پاک می‌کنن. دوستان عزیزم هادی بهروز(مدیر فیلم‌برداری)، سجاد پهلوان‌زاده(تدوین‌گر)، ابراهیم امینی(نویسنده)، محسن دارسنج(طراح گریم)، حبیب خزایی‌فر(آهنگ‌ساز)، احمد مهران‌فر(بازیگر)، مهرشاد ملکوتی(صداگذار) و هادی ساعدمحکم(صدابردار)، زحمات شما رو اصحاب رسانه، منتقدان، هنرمندان و مهم‌تر از همه مردم عزیز و عاشقان سینما دیدند. سیمرغ کیلویی چند. همه جا حرف شماست. برید خدا رو شکر کنید که حرف شما رفت تا همون‌جایی که باید بره‌.» فیلم سینمایی «ماجرای نیمروز» در بخش‌های عکس، جلوه‌های ویژه میدانی، طراحی صحنه، طراحی لباس، بازیگر مکمل مرد، نقش اول مرد، کارگردانی و فیلم نامزد دریافت سیمرغ شد؛ اما کارگردان انتظاری فراتر داشت که به آن نرسید...

زیاده‌خواهی رامبد جوان

از سوی دیگر رامبد جوان در صفحه اینستاگرام خود نسبت به نامزد شدن فیلم خود در 8 رشته در جشنواره ابراز خوشحالی کرد و گفت که این فیلم مستحق نامزدی در چند رشته دیگر هم بوده است.کارگردان فیلم «نگار» درهمین راستا نوشت: «در آستانه اختتامیه سى و پنجمین جشنواره فیلم فجر هستیم و فیلم «نگار» در 8 رشته نامزد دریافت سیمرغ بلورین شده. تعداد قابل توجهیه و از داوران محترم تشکر می‌کنم که البته معتقدم حداقل در دو یا سه رشته دیگه صلاحیت به چشم مى‌خوره که نام فیلممون در نامزدها دیده بشه ولى ما تابع نظر داوران محترم هستیم. مى‌خوام از همه عزیزانى که در این فیلم من رو یارى کردن از صمیم قلب تشکر کنم و بهشون بگم حتى اگر یک نفرشون هم نبود این فیلم به این نتیجه نمى‌رسید. بنابراین تبریک مى گم به هشت عزیز درجه یک که نامزد شدن و آرزو مى‌کنم همیشه در اوج باشن و به عزیزانى هم که نامشون بین نامزدها نیست بگم که کار درجه یک و بى‌نظیرشون در تاریخ سینماى ایران ثبت شد. دم تک تکتون گرم و نعنایى و سالم.»

اعتراض مخاطبان جشنواره

در همین رابطه حتی مخاطبان فیلم‌های جشنواره هم قدم در میدان گذاشتند و درباره لیست نامزدها واکنش نشان دادند. یکی از کاربران نوشته است: «واقعا کاندیداها بسیار عجیب هستند، «گشت ۲»، «خوب، بد، جلف» و «زیر سقف دودی» کاندیدا شدند که اساسا ارزش سینمایی ندارند. از طرف دیگر، «بدون تاریخ، بدون امضا» فیلم بسیار تاثیرگذار و بزرگی هست و عمیقا سزاوار ستایش. داستان قوی، موضوع بکر، فیلمنامه محکم، موسیقی اثرگذار، بازی‌های عالی، کارگردانی فوق‌العاده و پایان بندی شوکه کننده. پیام ماندگار فیلم تکان‌دهنده است. دست جلیلوند و دست‌اندرکارانش واقعا درد نکند.» اما معترض دیگری در انتخاب نامزدهای جشنواره نوشته است: «داوری‌ها بسیار بد است. یعنی ارزش «ماجرای نیمروز» و «نگار» یکی است؟ «تابستان داغ»، نصف «ماجرای نیمروز» هم نیست... فیلم‌های آپارتمانی...»

فیلم «نگار» با توجه به اینکه در 8 موضوع نامزد دریافت سیمرغ شده است اما اعتراض نسبت به این فیلم اولین ساخته رامبد جوان کم نیست، به طوری که یکی از منتقدان به فیلم «نگار» نوشت: «چون دو ساعت نشستم و فیلم رامبد جوان را دیدم آخرش هم نفهمیدم کی به کی هست و دعوا سر چیست. همسرت را دوست داری خیلی خوب خیلی هم به پای هم پیر شوید. منتهی برو یک فیلم خوب بساز و تقدیم کن به «نگار» نه اینکه یک «نگار» بد بسازی و تقدیم کنی به ما.»

با این حال جشنواره سی و پنجم در شرایطی به آخرین روزهای کاری خود نزدیک می‌شود که به نظر می‌رسد که بسیاری از فیلم‌ها نتوانسته‌اند نگاه مثبت بسیاری از مخاطبان و منتقدان را جلب کنند و واکنش‌های منفی با اعلام اسامی نامزدها زیاد شده است و بی تردید با اعلام اسامی برندگان سیمرغ به نقطه اوج خواهد رسید.

نامزدهای رشته‌های مهم

نامزدهای بهترین بازیگر مکمل زن

گیتی قاسمی برای سدمعبر و ویلایی‌ها

مینا ساداتی برای تابستان داغ

زکیه بهبهانی برای بدون تاریخ، بدون امضا

ثریا قاسمی برای ویلایی‌ها

شبنم مقدمی برای آباجان

نامزدهای بهترین بازیگر مکمل مرد

ساعد سهیلی برای گشت ۲

نوید محمدزاده برای بدون تاریخ، بدون امضا

هادی حجازی فر برای ماجرای نیمروز

نادر فلاح برای سدمعبر و انزوا