دستاوردهای نمایشگاه کتاب تهران

گروه فرهنگ وهنر: بیست‌ونهمین نمایشگاه کتاب تهران در حالی روز شنبه بعد از ۱۱ روز فعالیت به‌کار خود پایان داد که این دوره نسبت به سال‌های گذشته از تفاوت‌های مهمی برخوردار بود. جابه‌جایی نمایشگاه و انتخاب شهر آفتاب به‌عنوان محل برگزاری این رویداد فرهنگی نگرانی‌های زیادی را برای علاقه مندان به وجود آورد، اما در نهایت بر اساس قول‌وقرار‌های قبلی نمایشگاه در جنوبی‌ترین نقطه پایتخت برگزار و ارزیابی‌های مثبت و منفی زیادی در روزهای اخیر مطرح شد.با این حال مراسم اختتامیه نمایشگاه کتاب عصر روز شنبه با حضور علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی و علی جنتی وزیر فرهنگ ارشاد اسلامی و محمدباقر قالیباف شهردار تهران برگزار شد.

دفاع لاریجانی از وزیر ارشاد

به گزارش «ایسنا» علی لاریجانی در مراسم اختتامیه نمایشگاه کتاب با اشاره به تکمیل پروژه شهر آفتاب برای برگزاری نمایشگاه کتاب گفت: این نمایشگاه یک رویداد مهم فرهنگی است و گشت‌وگذاری در عالم علم و فرهنگ است که تمهید مقدمات آن کار زیادی می‏طلبد. نمایشگاه امسال به‌خوبی برگزار شد؛ هم ناشران راضی بودند هم مردم توانستند به خوبی بازدید کنند. این در حالی است که سال‏های قبل که برای اختتامیه می‏آمدیم گله‏گزاری زیاد بود. لاریجانی از عملکرد جنتی در حیطه‏های مختلف فرهنگ دفاع کرد و افزود: آقای جنتی در شأن وزارت فرهنگ کشور خوب عمل کرد. گاهی حرف‏هایی گفته می‏شد اما برآیند کار ایشان مثبت بود. فیلم‏های سینمایی امسال بهتر، معنادارتر و پرمغزتر به وجود آمد و خلق شد. لاریجانی سپس اظهار کرد: در بخش نشر سال‏های سختی را طی کردیم. سال‏های گذشته برای نشر سال‏های سختی بود و دوستانی که امروز جایزه گرفتند سال‏ها تلاش کردند. دسترسی مردم به کتاب به‌دلیل مجموعه مشکلات کشور و نابسامانی‏های اقتصادی و تحریم‏ها آسان نبود. همه این‏ها در کنار هم دست به دست هم داد تا فضای کشور در شرایط اقتصادی ناگواری باشد، اما حالا شرایط کشور را بهتر می‏بینم و پس از توافق هسته‏ای، شرایط کشور آرام آرام تغییر خواهد کرد که امیدوارم وضع نشر هم بهتر شود. لاریجانی در بخش دیگری از سخنان خود به مسائلی در حوزه نشر اشاره کرد و گفت: در سیستم توزیع مشکل داریم که باید از اتحادیه ناشران کمک بگیریم.

افزایش نشر کتاب

علی جنتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز در این مراسم گفت: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی فضایی را فراهم کرده که همه اهل فکر و قلم در چارچوب قانون بنویسند و منتشر کنند و از بعضی اعمال سلیقه‏ها و سختگیری‏ها جلوگیری شود. او اظهار کرد: نمایشگاه بین‏المللی کتاب تهران بزرگ‌ترین رویداد فرهنگی است. نمایشگاه تنها مکان عرضه کتاب نیست، بلکه جای ارتقای فرهنگ و تبادل نظر اهل قلم است. خوشحالیم در نمایشگاه شاهد استقبال اقشار مختلف مردم هستیم. خوشبختانه امسال محل جدید فضای مفرحی را به وجود آورد که رضایت اکثر بازدیدکنندگان را به همراه داشت. وی با بیان اینکه نمایشگاه محلی است که به کتاب‏خوانی کمک می‏کند، بیان کرد: نشر کتاب در این دولت رو به افزایش است. در سال ۹۲، ۶۴ هزار عنوان، سال ۹۳، ۷۲ هزار عنوان و سال ۹۴، ۸۰ هزار عنوان کتاب منتشر شد که ۵۰ درصد این عناوین چاپ اول بوده‏اند. جنتی در ادامه تصریح کرد: البته در دو سال اخیر تیراژ کتاب کم شده است. میانگین تیراژ کتاب در سال ۹۳ کمی بالاتر از ۲۰۰۰ نسخه بود که در سال ۹۴ این عدد به کمی کمتر از ۲۰۰۰ نسخه رسیده است و این دلایل مختلفی دارد.

دستاوردهای نمایشگاه بیست و نهم

اگرچه در روزهای گذشته انتقادهای زیادی درباره دور بودن محل نمایشگاه و آماده نبودن کامل شهرآفتاب برای برپایی این رویداد مطرح بوده؛ اما نمایشگاه بیست و نهم دستاوردهایی هم داشته است. سید عباس صالحی، معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی که متولی برپایی نمایشگاه به حساب می‌آید در این باره گفت که نخستین دستاورد این بود که نمایشگاه کتاب تهران دارای یک مکان تازه شد، مکانی که فضا و معماری نمایشگاهی دارد، آینده بهتر دارد و می‌تواند به‌عنوان یک موقعیت مناسب برای بهبود وضعیت نمایشگاه کتاب رویش حساب کرد. به گفته صالحی، دومین دستاوردی که در ارتباط با این نمایشگاه می‌شود ذکر کرد حضور قابل توجه مردم بوده است که از روزهای ابتدایی نمایشگاه تا روز آخر ادامه داشته است؛ درحالی‌که وقتی که نمایشگاه کتاب تهران از چمران به مصلی جابه‌جا شد، در همان سال اول افت محسوسی از نظر استقبال مردم به وجود آمد و داشت در سال‌های بعد ارتقا پیدا کرد. به گفته رئیس بیست و نهمین نمایشگاه نکته سوم که به‌عنوان یک دستاورد خوب نمایشگاه امسال می‌شود از آن سخن گفت اتفاقات تازه‌ای بود که در این نمایشگاه رخ داد.

شتاب مضاعف بخش بین‏الملل

صالحی درباره ناشران حاضر در نمایشگاه امسال گفت که ناشران داخلی با حمیت به نمایشگاه آمدند. ۱۵۱۸ ناشر عمومی، ۹۵۹ ناشر دانشگاهی، ۱۴۵ ناشر آموزشی و ۳۴۲ ناشر کودک و نوجوان فضای اندیشه و کتاب را به نمایشگاه آوردند. معاون فرهنگی وزیر ارشاد با اشاره به فعال بودن حوزه بین‏الملل در این دوره از نمایشگاه بیان کرد: هم ناشران زیادی به نمایشگاه آمدند، هم تعداد عنوان‏ها بهتر و بیشتر شد. سال‏هایی بود که ما شرمگین و اندوهگین به‌عنوان بین‏المللی نمایشگاه کتاب نگاه می‏کردیم که نمایشگاه اسم بین‏المللی دارد؛ اما نمای بین‏المللی ندارد. وی تصریح کرد: در دولت تدبیر و امید بخش بین‏الملل مسیر بهتری یافت. هر خارجی‏ای که به نمایشگاه کتاب می‏آمد مجذوب مکان و مردم می‏شد. امیدوارم بیشتر به بخش بین‏المللی نمایشگاه اندیشیده و برنامه‏های بهتری ارائه شود. صالحی با بیان اینکه حوزه بین‌الملل از سال قبل شتاب‌هایی را پیدا کرد، گفت: این حوزه، اما امسال شتاب مضاعفی را داشت؛ روسیه با ده‌ها ناشر و هزاران کتاب و ۷۵ برنامه‌ای که ۶۰ برنامه‌اش در داخل مجموعه بود و ۱۵ برنامه‌اش در دانشگاه‌ها، ایتالیا با یک حضور فعال به‌عنوان اینکه سال آینده مهمان ویژه است و امسال غرفه ویژه داشت و ده‌ها کشوری که در نمایشگاه کتاب تهران حضور پیدا کردند. وی با اشاره به حضور بیش از ۱۰۰ مهمان خارجی از جمله روسای نمایشگاه‌ها، مثل رئیس نمایشگاه مکزیک، رئیس نمایشگاه تونس، صاحبان اندیشه و فرهنگ در نمایشگاه کتاب تهران گفت: حضور بیش از ۱۰۰ میهمان خارجی فرهنگی، فرصتی را برای تبادل فرهنگی بین ایران و جهان پیرامونی خودمان ایجاد کرد. صالحی همچنین گفت: امیدوارم سی‏امین دوره نمایشگاه کتاب چنان وجه بین‏المللی داشته باشد که دری به دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران باز کند. این دوره فعالیت‏های زیادی هر روز با نام یک کشور انجام شد. خودمان به خوبی می‏دانیم که تمام ظرفیت‏های ممکن را به‌کار نگرفتیم. مطمئنم سال آینده سال بهتری برای بخش بین‏الملل خواهد بود. صالحی توسعه نشست‌های فرهنگی و حضور جدی‌تر اهل قلم در این رویداد و توسعه رسانه‌های دیجیتال را از دستاوردهای مهم دیگر نمایشگاه دانست.