کارنامه کشاورزی بانک جهانی در سال 2015
گروه اقتصاد بین‌الملل: بانک جهانی در گزارش جدید خود کارنامه اقداماتی را که در سال 2015 برای بخش کشاورزی انجام داده است، اعلام کرد.

بر این اساس، بسیاری از بزرگ‌ترین چالش‌های جهان از جمله تغییرات جوی، فقر، کاهش منابع طبیعی و گرسنگی با موضوع کشاورزان جهان هم‌پوشانی دارد. این چالش‌های جهانی، زمینه داستان‌هایی را که بانک جهانی در سال ۲۰۱۵ پیگیری کرد، تشکیل دادند.


۱. کشاورزی هشیار نسبت به تغییرات جوی، برای کاهش این تغییرات

اگر تنها یک موضوع باشد که در کل سال گذشته میلادی بخش کشاورزی را تحت‌الشعاع خود قرار داد، آن موضوع تغییرات جوی است. در جمع‌بندی کنفرانس تاریخی تغییرات جوی که به تازگی در پاریس تشکیل شد، بیش از 180 کشور طرح‌های مربوط به کاهش گازهای گلخانه‌ای و انطباق با مسایل تغییرات جوی را امضا کردند. عزم موجود برای تبدیل کردن این توافق به عمل، بسیار عظیم است. کشاورزی یکی از آسیب‌پذیرترین بخش‌ها در برابر تغییرات جوی است اما در عین حال یک دلیل عمده این تغییرات هم محسوب می‌شود و مسوول 19 تا 29 درصد انتشار گازهای گلخانه‌ای است. البته کشاورزی بخشی از راه حل هم می‌تواند باشد. بانک جهانی در سال 2015 تلاش کرد تا کشاورزی هشیار نسبت به تغییرات جوی را ترویج کند تا کمکی باشد به مهار تاثیر تغییرات جوی.

در ویتنام، تکنیک‌های «آبیاری متناوب مرطوب‌سازی و خشک‌سازی» در کشت برنج موجب کاهش مصرف آب و گازهای گلخانه‌ای شده و در عین حال میزان تولید محصول را تا 10 درصد افزایش داده است. در برنامه بهره‌وری کشاورزی غرب آفریقا که ازسوی بانک جهانی تامین بودجه شده است، انواع گونه‌های گیاهی و تکنولوژی‌های مورد استفاده در روش کشاورزی هشیار نسبت به تغییرات جوی بین 7/ 5 میلیون نفر از کشاورزان غرب آفریقا توزیع شده است. تنها در کشور سنگال، با وجود فصل بارش کوتاه‌تر، 14 گونه غلات پربازده و مقاوم در برابر خشکسالی، موجب افزایش تولید تا دست‌کم 30 درصد شده است. در پروژه مدیریت زمین که در کنیا اجرا شده است و نخستین پروژه مدیریت زمین برای صدور اعتبارات کربنی است، بانک جهانی بیش از 30 هزار کشاورز زمین‌های کوچک را در فعالیت‌های مدیریت زمین مشارکت داده است.


2. کمک به کشاورزان موجب پیشرفت مبارزه با بیماری ابولا می‌شود

در سال ۲۰۱۵-۲۰۱۴، کشاورزی در غرب آفریقا به‌خاطر بحران بیماری ابولا آسیب دید. این بیماری مسری که کشاورزان را از کار در زمین‌هایشان باز داشت، موجب اختلال در تولید مواد غذایی شد و نتیجه آن کمبود شدید مواد غذایی بود. در ماه آوریل، بانک جهانی رکورد تحویل بذر ذرت و برنج به کشاورزان را شکست و ۱۰۵۰۰ تن بذر ذرت و برنج را به ۲۰۰ هزار نفر از کشاورزانی که در گینه، لیبریا و سیرالئون تحت‌تاثیر ابولا بودند، تحویل داد. این کشورها در آغاز راه رهایی از بحرانی هستند که جان هزاران نفر را گرفت و اقتصادها را نابود کرد.


۳. خاک سالم، کلید آینده غذایی

سال 2015 سال بین‌المللی خاک نامگذاری شده بود. سازمان ملل متحد با این نامگذاری قصد داشت آگاهی جهان نسبت به نقش بنیادین خاک‌ها در زندگی بشر را یادآور شود. خاک، پایه 95 درصد تولید غذای جهان است، اما ما هر ساله شاهد فرسایش 24 میلیارد تن خاک حاصلخیز و تبدیل 12 میلیون هکتار زمین به بیابان و منطقه تحت‌تاثیر خشکسالی هستیم. خبر خوب اما اینکه می‌توان با اقدامات مدیریت خاک، با این نابودی‌ها مقابله کرد. بانک جهانی با مشارکت گروه «ترآفریقا» چند پروژه حفظ خاک را اجرا کرده است. از جمله این پروژه‌ها یک پروژه در نیجریه است که در آن 60 میلیون درخت در یک دوره 12 ساله کاشته می‌شود. در ماداگاسکار که فرسایش و فرونشست خاک موجب نابودی محصولات کشاورزی می‌شود، بانک جهانی ایجاد و نگهداری 54 منطقه حفاظت شده و 3 کریدور جنگل‌ها را در دستور کار قرار داد تا از تغییر محیط زیست این جزیره جلوگیری کند. بانک جهانی همچنین با شیلی، السالوادور و مکزیک همکاری کرده است تا از جنگل‌ها محافظت و با فرسایش خاک مبارزه شود.


4. توانمندسازی زنان کشاورز؛ راز موفقیت بخش کشاورزی

در سرتاسر جهان زنان فعال در بخش کشاورزی یک نقطه مشترک دارند: همه آنان نسبت به مردان از دسترسی کمتری به منابع و فرصت‌های مولد برخوردارند. از بین بردن فاصله جنسیتی منافع بسیاری برای بخش کشاورزی دربر خواهد داشت و می‌تواند میزان تولید محصول در مزارع تحت اداره زنان کشاورز را ۲۰ تا ۳۰ درصد افزایش دهد. توانمندسازی زنان در ساخت آینده مناطق روستایی نقشی حیاتی ایفا می‌کند. یک پروژه مورد حمایت بانک جهانی در هندوستان از طریق تشکیل گروه‌های خودیار و ارائه فرصت‌های کشاورزی به زنان مناطق روستایی هند کمک می‌کند تا سطح زندگی خود را ارتقا دهند. در مناطق حومه‌نشین بولیوی، مشارکت زنان در بخش کشاورزی هم به عنوان نیروی کار و هم به‌عنوان تولیدکنندگان خویش‌فرما، به میزان قابل‌ملاحظه‌ای افزایش یافته و منافع زیادی را عاید منطقه کرده است. علاوه بر این، بنگاه‌های کشاورزی کوزوو که ۱۰۰ درصد مدیران و کارکنان آن را زنان تشکیل می‌دهند، توانسته‌اند سطح تولید را در این کشور دوبرابر کنند و حالا به جایی رسیده‌اند که صادرات محصولات خود را آغاز کرده‌اند. این موضوع نشان‌دهنده آن است که زنان مناطق حومه‌نشین تا چه اندازه می‌توانند در صورت در اختیار داشتن فرصت‌های مناسب، موفق عمل کنند.


۵. منفعت پیشرفت‌های تکنولوژیک بخش کشاورزی برای کشاورزان

از پهپادهای بخش کشاورزی تا روبات‌ها و اپلیکیشن‌های تلفن‌های همراه و ماهواره‌ها، همه و همه می‌توانند در ماموریت مهم کشاورزان که همانا غذارسانی به مردم جهان است، نقشی کلیدی ایفا کنند. برنامه‌های بانک جهانی در اتیوپی و کنیا با استفاده از فناوری‌های ماهواره‌ای می‌توانند میزان محصول کشاورزی را پیش‌بینی کنند، میزان بارندگی را تخمین بزنند و در نهایت کشاورزان را از شوک‌های آب و هوایی در امان نگه‌دارند. در اروگوئه، فناوری اطلاعات می‌تواند 100 درصد گله‌های کشور را ردیابی کند. سیستم ملی اطلاعات دام این کشور که با کمک بانک جهانی تهیه شد، شبکه‌ای استثنایی است که همه جزییات مراحل مختلف پرورش یک دام را از تولد آن در یک مزرعه کوچک در اروگوئه تا عرضه آن در یک فروشگاه بزرگ در شیکاگو ثبت می‌کند. همزمان با اینکه کشاورزان کشورهای توسعه یافته از مزایای این پیشرفت‌های تکنولوژیک بهره می‌برند، حیاتی است تا کشاورزان کشورهای در حال توسعه نیز بتوانند پیش از آنکه از این موج عقب بمانند، به آن مجهز شوند.