سیاستهای ارتقای سرمایهگذاری در تحقیق و توسعه
گروه صنعت و معدن- بررسی وضعیت ایران نشان میدهد که برای تحقق اهداف کشور در حوزه علوم و فناوریها، حجم کل سرمایهگذاریها بهخصوص در زمینه پژوهش و تحقیق و توسعه باید افزایش یابد. سیاستهای حمایتی دولت برای ارتقای سرمایهگذاری در تحقیق و توسعه را میتوان به دو دسته کلی حمایتهای مستقیم و حمایتهای غیرمستقیم تقسیم کرد. حمایتهای مستقیم شامل حمایت از انجام فعالیتهای پژوهشی، حمایت از نیروی انسانی درگیر در فعالیتهای پژوهشی از طریق سیاستهای آموزشی و استخدامی و حمایت از تامینمالی خاص فعالیتهای پژوهشی است.
گروه صنعت و معدن- بررسی وضعیت ایران نشان میدهد که برای تحقق اهداف کشور در حوزه علوم و فناوریها، حجم کل سرمایهگذاریها بهخصوص در زمینه پژوهش و تحقیق و توسعه باید افزایش یابد. سیاستهای حمایتی دولت برای ارتقای سرمایهگذاری در تحقیق و توسعه را میتوان به دو دسته کلی حمایتهای مستقیم و حمایتهای غیرمستقیم تقسیم کرد. حمایتهای مستقیم شامل حمایت از انجام فعالیتهای پژوهشی، حمایت از نیروی انسانی درگیر در فعالیتهای پژوهشی از طریق سیاستهای آموزشی و استخدامی و حمایت از تامینمالی خاص فعالیتهای پژوهشی است. حمایتهای غیرمستقیم نیز در دو بخش تامینمالی (حمایت از سرمایهگذاری ریسکپذیر پشتیبان شرکتهای نوآور، ضمانت وام و سهام پشتیبانی برای فعالیتهای نوآورانه) و سرمایه انسانی (حمایت از برنامههای دانشگاهی قبل از تحصیلات تکمیلی در حوزه علم، فناوری و مهندسی، تلاش برای افزایش جذابیت علوم و فناوری برای دانشجویان و طرحهای آموزش کارآفرینی) قابلانجام است. طراحی درست و شفاف این سیاستها، توجه به شرایط کشور، هماهنگی در اجرا، مشارکت کلیه ذینفعان و ارزیابی نتایج و تاثیرات در طول اجرا و پس از آن از مهمترین نکاتی است که باید در نظر داشت. مرکز پژوهشهای مجلس در گزارشی مروری اجمالی بر مهمترین سیاستهای ارتقای سرمایهگذاری در تحقیق و توسعه در کلیه بخشها و بهویژه بخش شرکتهای تجاری داشته است. براساس این گزارش سیاستهای حمایتی دولت برای افزایش سرمایهگذاری در تحقیق و توسعه را میتوان به دو بخش حمایتهای مستقیم و غیرمستقیم تقسیمبندی کرد. در بخش حمایتهای مستقیم، هدف اصلی از طراحی این سیاستها، حمایت از فعالیتهای پژوهشی است و بههمین دلیل این حمایتها با توجه به ویژگیها و الزامات خاص این فعالیتها طراحی میشوند. حمایتهای مستقیم به سه روش حمایت از انجام فعالیتهای پژوهشی، حمایت از نیروی انسانی درگیر در فعالیتهای پژوهشی و حمایت از تامینمالی خاص فعالیتهای پژوهشی صورت میگیرد. سیاستهای حمایتی غیرمستقیم نیز سیاستهایی هستند که بهطور خاص با هدف حمایت از حوزه تحقیق و توسعه طراحی نشدهاند، اما به صورت غیرمستقیم بر این حوزه و فعالیتهای آن تاثیر میگذارند. این سیاستها در دو بخش تامین مالی و نیروی انسانی قابلاتخاذ هستند. در بخش تامینمالی، حمایت از سرمایه ریسکپذیر، پشتیبان شرکتهای نوآور (ازجمله شرکتهای نوپا) صورت میگیرد. بخش سرمایه انسانی نیز به سیاستهای حمایت از سرمایه انسانی و عمدتا به سیاستهای آموزشی اختصاص دارد که تاثیر غیرمستقیمی بر سرمایه انسانی موردنیاز برای تحقیق و توسعه دارند. نمونههایی از این سیاستها عبارتند از: حمایت از برنامههای دانشگاهی قبل از تحصیلات تکمیلی در حوزه علم، فناوری و مهندسی، تلاش جهت افزایش جذابیت علوم و فناوری برای دانشجویان و طرحهای آموزش کارآفرینی. بررسیها نشان میدهد که سرمایهگذاری بخشهای مختلف اجرایی کشورمان در تحقیق و توسعه، با اهداف مطلوب فاصله زیادی دارد. از اینرو، اتخاذ اقدامات مختلف توسط دولت برای تحریک و تشویق سرمایهگذاریهای علمی و فناورانه در همه بخشها و بهویژه توسط شرکتهای تجاری اهمیت زیادی دارد. با این شرایط میتوان گفت طراحی درست و شفاف این سیاستها، توجه به وضعیت کشور، هماهنگی در اجرا، مشارکت کلیه ذینفعان و ارزیابی نتایج و تاثیرات در طول اجرا و پس از آن از مهمترین اصول سیاستگذاری است که نباید از نظر دور داشت.
ارسال نظر