وضعیت پرداخت دلار ۱۲۲۶ تومانی به کالای اساسی

گروه صنعت و معدن- برنامه دولت یازدهم برای تخصیص دلار مرجع با نرخ ۱۲۲۶تومان به ۵ قلم از کالاهای اساسی در حالی آرامش نسبی را به بازار برگردانده است که هنوز ترخیص برخی از اقلام اساسی از جمله کره و شیرخشک از گمرک بلاتکلیف است. با این حال مسوولان وزارت صنعت، معدن و تجارت تاکید می‌کنند که پیگیر تامین ارز و روان‌سازی ترخیص کالاهای اساسی هستند. در حال حاضر گندم، نهاده‌های دامی، روغن‌نباتی‌خام، شکر خام، گوشت قرمز، گوشت مرغ، شیر خشک صنعتی و کره در گروه اول از گروه‌های ۱۰گانه برای دریافت ارز قرار دارند که با تصمیم جدید دولت، تاکنون ۵ قلم از این کالاها شامل روغن خام، گندم و نهاده‌های دامی (شامل کنجاله، ذرت و جو) مشمول دریافت دلار با نرخ ۱۲۲۶تومان هستند.

بلاتکلیفی ترخیص کره و شیرخشک

در این میان، دبیر انجمن صنایع لبنی کشور با بیان اینکه هم اکنون بخشی از کره و شیرخشک وارداتی به دلیل بلاتکلیفی وضعیت تخصیص ارز مرجع و مبادله‌ای در گمرک باقی مانده و هنوز ترخیص نشده است، می‌گوید: از ابتدای سال تاکنون در مجموع ۱۲هزار تن کره در گمرک ترخیص شده که ۵هزار و ۴۰۰تن آن با ارز مرجع و مابقی با ارز مبادله ای وارد شده است. به گفته رضا باکری، در زمان حاضر ۱۶هزار تن کره وارداتی در گمرک باقی مانده که هنوز دستورالعملی از سوی دولت برای نحوه ترخیص آن با ارز مرجع یا مبادله‌ای ابلاغ نشده است. از سوی دیگر، از اول مردادماه امسال تاکنون تخصیص ارز مرجع به کره و شیرخشک از سوی بانک مرکزی ملغی شد.

دبیر انجمن صنایع شیر ایران در گفت‌و‌گو با «ایرنا» تصریح کرد: سالانه حدود ۶۰ هزار تن کره در کشور به مصرف می‌رسد که از سوی تجار تامین و وارد می‌شود. باکری درباره واردات شیرخشک نیز گفت: طبق آمارهای سال‌های ۱۳۸۵ تا ۱۳۸۹ به طور متوسط ۸هزار و ۷۰۰تن شیر خشک مورد‌نیاز کشور است که باید تامین و وارد شود. وی ادامه داد: هم اکنون ۶ هزار تن شیرخشک به دلیل عدم تخصیص ارز در گمرک بلاتکلیف باقی مانده است و امیدواریم دولت جدید در اختصاص ارز مناسب به واردات کره و شیرخشک در ترخیص هرچه سریع‌تر این دو محصول اقدام کند.

شیرخشک عمدتا در صنایع بستنی‌سازی، شیرینی و شکلات کاربرد دارد. به طور کلی حدود ۲درصد از شیرخشک‌های موجود در گمرک در صنایع لبنی کاربرد داشته و مابقی مربوط به صنایع غیرلبنی است. وی ادامه داد: در صورتی که دستورالعمل نحوه تخصیص ارز مرجع یا مبادله‌ای ابلاغ شود، کارخانه‌ها موظفند طبق دستورالعمل نسبت به ترخیص کالای مورد نظر اقدام کنند.

اولویت برنامه اقتصادی ۱۰۰روزه

باکری همچنین در گفت‌و‌گوی دیگری با «ایسنا»، با اشاره به اینکه هنوز در زمینه نوع ارزی که قرار است به کالاهای اساسی موجود در گمرک اختصاص یابد، ابهام وجود دارد، گفت: براساس وعده‌های داده شده، ترخیص کالاهای اساسی و مواد اولیه موردنیاز تولید از گمرک در اولویت برنامه اقتصادی ۱۰۰ روزه دولت قرار گرفته است. وی در پاسخ به این سوال که آیا می‌دانید مابه‌التفاوت ارز مرجع و مبادله‌ای واردات کره از چه محلی تامین خواهد شد؟ گفت: قرار است ستاد هدفمندی یارانه‌ها و معاونت برنامه‌ریزی ریاست‌جمهوری این مابه‌التفاوت را از محل ردیفی که قبلا در بودجه ۱۳۹۲ برای آن اعتبار در نظر گرفته شده است، تامین کنند. باکری عنوان کرد: همیشه تا ۲هزار و ۵۰۰تن کره در شبکه توزیع ذخیره وجود داشت، اما امسال به دلیل تاخیر در واردات کره این ذخیره صفر شد و به همین دلیل در بازار کمبود کره به وجود آمد و برای حل مشکل کمبود باید این ذخیره دوباره پر شود.

توافق برای تسریع در تخصیص ارز

انتقاد صنایع لبنی به بلاتکلیفی تخصیص ارز مرجع در حالی است که مدیر کل دفتر تامین و توزیع کالای وزارت صنعت با بیان اینکه وزارت صنعت پیگیر تامین ارز و روان‌سازی ترخیص کالاهای اساسی است، گفت: وزارت صنعت تاکید کرده که بانک مرکزی و گمرک روند تامین و ترخیص کالا‌های گروه اول را در اولویت دهند.

علی اکبر پورکاوه در گفت‌وگو با خبرگزاری «تسنیم» در مورد اختصاص ارز به کالا‌های اساسی و برخی مشکلاتی که از سوی اتحادیه‌ها در مورد ترخیص کالاها از گمرک مطرح می‌شود، اظهار کرد: کارگروه‌های تخصصی وزارت صنعت، معدن و تجارت پیگیر تخصیص ارز و روان‌سازی ترخیص کالا‌های اساسی است و طی هفته‌های اخیر با پیگیری‌هایی که انجام شده روند ترخیص کالا‌ها از گذشته بهتر و روان‌تر شده است.

وی با بیان اینکه ثبات قیمت‌ها در این مدت یکی از نشانه‌های روان‌تر شدن ترخیص کالا‌ها است، گفت: در این مدت یکی از مهم‌ترین مسائل و نکات مهم هماهنگی بیش از پیش بین سه مرجع تصمیم‌گیر و موثر در تامین و توزیع کالا های اساسی یعنی بانک مرکزی، گمرک و وزارت صنعت، معدن و تجارت است.

مدیر کل دفتر برنامه‌ریزی و توزیع کالای کشور در مورد این مساله که چرا برخی مسوولان همچنان از عدم ترخیص کالا از جمله کره و مشخص نبودن ارز آن صحبت می‌کنند، ادامه داد: در مورد کالا‌های گروه اول تاکید شده که بانک مرکزی تخصیص ارز به این گروه را در اولویت قرار دهد و گمرک نیز در ترخیص آنها تسریع ببخشند. همچنین وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز برنامه توزیع این کالا‌ها را با تثبیت قیمت‌ها در بازار در دستور کار خود قرار داده است.

چشم انداز مشخص از قیمت کالاها

وی در مورد برنامه‌ای که باید وزارتخانه‌ها ظرف دو هفته برای تقویت معیشت مردم ارائه می دادند، گفت: آنچه در وزارت صنعت، معدن و تجارت به خصوص در بخش تجارت، در حال انجام است سرعت در تامین ارز، سهولت در توزیع، همچنین تلاش برای عدم تغییر قیمت‌ها است، تا هم تولید‌کننده، هم واردکننده و هم مصرف‌کنندگان بتوانند چشم‌انداز مشخصی از قیمت‌ کالا های اساسی داشته باشند و این خود نوعی کمک به معیشت مردم است.

تشریح روند ترخیص کالاها

توضیحات این مقام مسوول در وزارت صنعت و گلایه صنایع لبنی از وضعیت تخصیص ارز در حالی است که رییس مجمع واردات اعلام می‌کند: گندم، جو و نهاده‌های دامی مشمول دریافت دلار ۱۲۲۶تومان هستند و کره، شکر و گوشت قرمز دلار ۱۲۲۶تومانی دریافت نمی‌کنند.

محمد حسین برخوردار در گفت‌وگو با خبرگزاری «فارس» در خصوص آخرین وضعیت ترخیص کالاهای اساسی از گمرک‌های کشور، توضیح داد: برخی اقلامی که با ارز مبادله‌ای وارد می‌شوند به وزارت صنعت، معدن و تجارت تحویل شده و با دلار ۱۲۲۶ تومانی قیمت‌گذاری و توزیع می‌شود.وی افزود: عمده کالاهایی که دلار ۱۲۲۶ تومانی دریافت می‌کنند نهاده‌های دامی، گندم و جو است. کره، شکر و گوشت قرمز دلار ۱۲۲۶تومانی دریافت نمی‌کند و روغن اگر از سوی شرکت بازرگانی دولتی ایران وارد شود با دلار ۱۲۲۶تومانی و اگر از سوی بخش خصوصی وارد شود ارز مبادله‌ای دریافت می‌کند. وی دلیل تعلل ترخیص کره در گمرک‌ها را اختلاف‌نظر بین دریافت دلار مبادله‌ای و دلار مرجع ۱۲۲۶تومانی اعلام کرد و گفت: وارد‌کنندگان کره معتقدند باید دلار ۱۲۲۶ تومانی دریافت کنند، ولی عمده کره‌ای که وارد کشور می‌شود با ارز مبادله‌ای است.

بازگشت آرامش اقتصادی به بازار

برخی از کارشناسان بازگشت دلار مرجع با نرخ ۱۲۲۶ تومانی و اختصاص آن به برخی از کالاهای اساسی را تصمیم کارشناسانه دولت ارزیابی کرده و معتقدند این کار باعث کاهش تورم و ثبات قیمت‌ها می‌شود. در این رابطه یک عضو کمیسیون اقتصادی مجلس با یادآوری افزایش بی‌سابقه قیمت اقلام اساسی مردم در چند ماه گذشته و کاهش قدرت خرید مردم، می‌گوید: بازگشت دلار ۱۲۲۶ تومان به کالاهای اساسی از جمله اقلام خوراکی و داروی بیماران خاص به بازگشت آرامش اقتصادی به بازار کمک می‌کند. امید کریمیان با بیان اینکه تورم موجود در جامعه به ویژه در چند ماه گذشته ناشی از اقدام دولت دهم در حذف ناگهانی ارز مرجع بوده است، به «خانه ملت»، گفت: بازگشت مجدد دلار ۱۲۲۶ تومان به روند کاهش تورم در اقتصاد کشور کمک ویژه‌ای خواهد کرد. وی با یادآوری اعمال تحریم‌های گوناگون علیه کشور به ویژه تحریم نفتی، با بیان این مطلب که برای ارز‌آوری برای کشور یا باید صادرات به خوبی حمایت شود یا فروش نفت از سد تحریم‌ها بگذرد، افزود: دولت با بازگرداندن دلار ۱۲۲۶ تومان هزینه بسیاری را بر دوش خود تحمل می‌کند، اما آرامش را به بازار برمی‌گرداند.

پیش از این نیز محمد نهاوندیان، رییس اتاق بازرگانی ایران و رییس دفتر ریاست‌جمهوری در مورد بازگشت دلار با نرخ ۱۲۲۶ تومانی، گفته بود: برای ایجاد امنیت غذایی مردم کالاهای اساسی را طی یک تصمیم کوتاه مدت همچنان با دلار ۱۲۲۶تومانی وارد می‌کنیم. در واقع یکی از اولویت‌های دولت این است که به اقشار کم‌درآمد بیش از این فشار وارد نشود.