چکش قیمت در جلسه سازمان حمایت

گروه صنعت و معدن- بلاتکلیفی در قیمت‌گذاری، سرنوشت صنایع را به هم گره زده و این روزها تنها قیمت‌ها است که تغییر می‌کند؛ به طوری که یک روز خبر حذف ارز با نرخ مرجع از سبد کالای اساسی به گوش می‌رسد و روز دیگر اخبار از بازگشت ارز مرجع حکایت دارد. نامشخص بودن وضعیت قیمت‌گذاری موجب شده تا صف انتظار از خودرو که در رده کالای غیرضروری قرار دارد و ماه‌ها است بر سر قیمت‌گذاری آن اختلاف نظر وجود دارد به کالاهای ضروری برسد و هم‌اکنون کالاهای اساسی و روزانه خانوارها نیز در انتظار قیمت‌های جدید قرار گیرند. به گفته برخی از منابع خبری، جلسه چانه زنی برای تعیین تکلیف قیمت‌گذاری کالاهای اساسی بر اساس ارز مرجع یا مبادله‌ای روز گذشته در سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان نیز ادامه داشته، اما هنوز مشخص نیست که آیا ارز با نرخ مرجع از سبد کالای اساسی حذف خواهد شد یا نه؟ ارز را می‌توان عمده دلیل این بی‌ثباتی در قیمت‌گذاری کالاها دانست، به طوری که ماه‌ها است قیمت کالای اساسی به صورت روزانه تغییر می‌کند و این بی‌ثباتی در قیمت‌گذاری علاوه بر تولیدکنندگان، بلای جان مصرف‌کنندگان نیز شده است. مشکل به وجود آمده در حالی است که همزمان با راه‌اندازی مرکز مبادلات ارزی، قرار بود کالاهای اساسی با ارز مرجع قیمت‌گذاری شوند تا به این طریق بازار از کنترل خارج نشود. اتفاقی که رخ نداد و تغییر مدام اولویت‌های در نظر گرفته شده در لیست دریافت‌کنندگان ارز با نرخ مرجع، تنها به ناآرامی بازار منجر شد. علاوه بر تغییر در اولویت‌های ارزی، هفته گذشته نیز خبر حذف ارز مرجع از سبد کالاهای اساسی و اعلام قیمت‌های جدید موجب بروز مشکلاتی در بازار شد؛ خبری که یک روز پس از اعلام آن تکذیب شد و رایزنی‌ها برای تخصیص ارز با نرخ مرجع یا مبادله‌ای همچنان ادامه دارد. با این شرایط می‌توان گفت چشم تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان به نتایج جلساتی است که پشت درهای بسته در سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان برگزار می‌شود و هنوز مشخص نیست که چه ارزی به کالاهای اساسی اختصاص خواهد یافت. در این خصوص یک کارشناس مسائل اقتصادی نیز با بیان اینکه بی‌ثباتی و خطا در سیاست‌گذاری‌های ارزی به ایجاد هیجان کاذب، افزایش قیمت‌های غیرواقعی و توزیع نامتعادل درآمد در جامعه منتهی می‌شود، می‌گوید: خطاهایی که در اعلام یا تکذیب خبرهای اقتصادی به خصوص ارزی رخ می‌دهد، چه سهوی و عمدی، حتی برای مدتی کوتاه هم که شده فضای اقتصادی را متشنج می‌کند. محمدهاشم پوریزدان پرست به «ایسنا»، گفت: هنگامی که خبری مبتنی بر حذف ارز مرجع از یک کالای اساسی منتشر می‌شود، گروه‌هایی که آن کالا را در اختیار دارند، از فروش و عرضه به امید رشد قیمت خودداری کرده و قیمت‌ها به طور کاذب افزایش می‌یابد. پوریزدان‌پرست بیان کرد: عمده مردم نیز تحت تاثیر جریان‌هایی که موجب کاهش عرضه کالای مورد نظر شده، اقدام به انبار کردن کالا برای آینده می‌کنند که این امر محرکی برای افزایش تقاضا و به تبع آن افزایش قیمت است. این استاد دانشگاه با تاکید بر اینکه بازنده اصلی در حذف یا اختصاص ارز مرجع به کالاهای اساسی مردم هستند، گفت: شایعات یا خبرهایی که از سوی مسوولان ارزی تایید یا تکذیب می‌شود، ثروت‌های کاذبی را برای عده‌ای که محصول مورد نظر را در انبارهای خود احتکار کرده‌اند به دنبال دارد؛ چرا که بدون هیچ کار و زحمتی تنها با ایجاد جو روانی و تحریک مردم به خرید کالای گران موجب توزیع نامتعادل درآمد در کشور می‌شوند. به گونه‌ای که ثروت از جیب مصرف‌کنندگان به سوی فروشندگان کالای در حال گران شدن حرکت می‌کند. پوریزدان‌پرست ادامه داد: در صورتی که هدف دولت ایجاد بازار متعادل، اجرای سیاست تعدیل اقتصادی و واقعی کردن قیمت‌ها است، باید در کنار تغییر در سایر بخش‌های اقتصادی نرخ ارز را واقعی کند، به عبارتی دولت ارز مرجع را از کالاهای اساسی و سایر اولویت‌ها حذف کند. روغن در انتظار قیمت خبر حذف ارز مرجع از کالاهای اساسی و اعلام قیمت‌های جدید برای روغن نباتی به عنوان یکی از اقلام اساسی سبد خانوار موجب شد تا این کالای اساسی هفته گذشته را در بلاتکلیفی پشت سر گذارد. مشکل به وجود آمده در قیمت‌گذاری این کالای اساسی در حالی است که مسوولان وزارت صنعت، معدن و تجارت از افزایش ۳۰ تا ۳۵ درصدی قیمت روغن در بازار خبر دادند و قیمت‌های جدید این کالای اساسی نیز اعلام شد؛ اما ورود یکباره دولت به بحث قیمت‌گذاری این کالای اساسی موجب شد تصمیمات جدید در خصوص روغن متوقف شود. اقدام صورت گرفته موجب شد تا بازار با کمبود و کاهش عرضه روغن در بازار مواجه شود و روغن‌ها به جای بازار، سر از انبار واسطه‌ها در آورند. از سوی دیگر، در حالی که وضعیت بازار حکایت از کمبود روغن دارد و فروشگاه‌های خرد نیز برای جلوگیری از احتکار، تخصیص روغن به صورت سهمیه‌ای را در دستور کار خود قرار داده اند، مسوولان اظهار داشتند که ذخایر روغن خام در کشور تا ۵ ماه دیگر پاسخگوی نیاز بازار خواهد بود و برای جلوگیری از مشکل کمبود روغن نیز، واردات این کالا همچنان ادامه دارد. در این خصوص نیز روز گذشته گمرک ایران از ترخیص روزانه ۲۵۰ تا ۴۰۰ کامیون حامل روغن نباتی وارداتی از طریق گمرک بندرعباس به کشور خبر داد و اعلام کرد: برای جلوگیری از بروز مشکل ترخیص ۲۴ ساعته کالاهای اساسی از طریق گمرک بندرعباس برنامه‌ریزی شده است. بر اساس خبر اعلام شده از سوی خبرگزاری «مهر»، حوزه نظارت گمرکات استان هرمزگان ترخیص ۲۴ ساعته کالاهای اساسی این گمرک را از جمله تمهیداتی اعلام کرد که برای ساماندهی بازار مصرف کالاهای مورد نیاز مردم در نظر گرفته شده است. این گزارش می افزاید: از ابتدای سال جاری تاکنون ۳۲ هزار و ۷۰۰ تن روغن وارد گمرک شهید رجایی شده است. ذخیره مواد غذایی کافی است در همین حال، وزیر صنعت، معدن و تجارت نیز با بیان اینکه مشکلی در ذخیره و تامین مواد غذایی و کالاهای اساسی مردم وجود ندارد، گفت: در روزهای آینده روغن نباتی به اندازه کافی وارد بازار می‌شود. بر اساس خبری که به نقل از مهدی غضنفری در سایت دولت قرار گرفته مواد غذایی در کشور به اندازه کافی ذخیره شده است. وی درباره رفع مشکل سرمایه در گردش واحدهای تولیدی و صنعتی کشور افزود: در صورت تصویب مجلس شورای اسلامی از منابع صندوق توسعه ملی برای سرمایه در گردش یا سرمایه تاسیس، به واحدهای تولیدی تسهیلات پرداخت می‌شود. وزیر صنعت، معدن و تجارت با بیان اینکه بررسی و جمع‌بندی مشکلات و خواسته واحدهای صنعتی و تولیدی سراسر کشور تا یک ماه آینده به پایان می‌رسد و مقدار پرداخت سرمایه در گردش به آنها مشخص می‌شود، افزود: تاکنون از منابع صندوق توسعه ملی ۸ هزار میلیارد تومان تسهیلات به صاحبان واحدهای تولیدی کشور پرداخت شده است. توزیع نامحدود با قیمت قبلی معاون بازرسی شورای اصناف نیز از توزیع نامحدود روغن نباتی در فروشگاه‌های زنجیره‌ای با قیمت‌های قبلی خبر داد و گفت: در حال حاضر فروشگاه‌های زنجیره‌ای روغن مایع و روغن جامد را بدون محدودیت به قیمت‌های قبلی عرضه می‌کنند. اظهارات مطرح شده از سوی معاون بازرسی شورای اصناف بیانگر آن است که تکذیب خبر حذف ارز مرجع از سبد کالاهای اساسی تا حدودی توانسته بحران به وجود آمده در بازار را از بین ببرد؛ اما آنچه مسلم است بازار در انتظار تصمیم نهایی برای چگونگی تخصیص ارز است و اعلام خبر جدید می‌تواند بازار آرام را باز هم متلاطم کند. رضا کرمی درخصوص قیمت روغن نباتی نیز به خبرگزاری «فارس» گفت: مردم برای تهیه روغن بدون افزایش قیمت می‌توانند به فروشگاه‌های زنجیره‌ای شهر خود مراجعه کنند. معاون بازرسی شورای اصناف در حالی از عدم تغییر قیمت روغن نباتی در فروشگاه‌های زنجیره‌ای خبر می‌دهد که قیمت‌های اعلام شده در سامانه ۱۲۴ سازمان حمایت از رشد ۳۰ تا ۳۵ درصدی قیمت انواع روغن نباتی حکایت دارد. در این خصوص پیش از این قاسم فلاحتی، دبیر انجمن صنفی روغن نباتی درباره گزارش‌های منتشر شده مبنی بر گران فروشی روغن نباتی در بازار و تخلف کارخانه‌های تولیدکننده روغن نباتی به «ایسنا» گفته بود: شرکت‌های تولیدی که قیمت آنها در سامانه ۱۲۴ سازمان حمایت درج شده بر اساس مصوبه جدید، قیمت‌هایشان بین ۳۰ تا ۳۵ درصد افزایش یافته است و ما نیز قیمت احجام عمومی و پرمصرف روغن نباتی را اعلام کرده‌ایم. وی افزود: قیمت سایر انواع روغن نباتی مانند روغن آفتاب گردان، سرخ‌کردنی و مخلوط نیز نسبت به نرخ قبلی حدود ۳۵درصد افزایش یافته است. وی با اشاره به مشکل پیش آمده برای ترخیص ۱۰۰ هزار تن روغن خام از گمرک گفت: هم‌اکنون ذخایر روغن خام در مبادی ورودی کشور به اندازه کافی است که اما ذخایر کارخانه‌ها چندان در وضعیت مناسبی قرار ندارد.