خیز ایران برای کسب رتبه دهم تولید آلومینیوم
نخستین قرارداد تولید آلومینااز نفلین به امضا رسید
دنیای اقتصاد- به گفته علی‌اکبر محرابیان، سرپرست وزارت صنایع و معادن، ایران هم‌اکنون از نظر تولید آلومینیوم در جایگاه پانزدهم دنیا قرار دارد که با اجرای طرح‌های آلومینیومی در کشور قصد داریم به جمع ۱۰‌تولیدکننده برتر آلومینیوم جهان بپیوندیم. وی که مراسم امضا و مبادله قرارداد احداث مجتمع تولید آلومینا از نفلین سینیت سراب سخن می‌گفت، افزود:یکی از روش‌های تولید آلومینا که ماده اولیه آلومینیوم است، استفاده از بوکسیت می‌باشد که با توجه به کم بودن ذخایر این نوع ماده معدنی در ایران، استفاده از نفلین سینیت در تولید آلومینا مقرون به صرفه اقتصادی خواهد بود که هم‌اکنون با پشت سر گذاشتن موفق تولید آزمایشی، به مرحله تولید صنعتی این ماده رسیده‌ایم.

با رهبری یک شرکت ایرانی
نخستین قرارداد تولید آلومینا از نفلین امضا شد
گروه صنعت و معدن - احمد بختیار: نخستین قرارداد تولید آلومینا از سنگ معدنی نفلین سینیت به امضا رسید.
این برای اولین بار است که کشوری در منطقه، استفاده از تکنولوژی تولید پودر آلومینا از نفلین سینیت را پیش رو قرار می‌دهد. دانش فنی استحصال آلومینا از این ماده معدنی، هم‌اینک تنها در اختیار تعداد معدودی از کشورها است اما ایران اکنون، به طور رسمی، وارد این جرگه شده است. پودر آلومینا ماده اولیه تولید شمش آلومینیوم محسوب می‌شود. روز گذشته سالن جلسات طبقه دوم وزارت صنایع و معادن، میزبان مقامات بلندپایه آن وزاتخانه، سفیر چین، نمایندگان استان آذربایجان شرقی و کنسرسیوم ایرانی - چینی قرارداد فوق بود.
موسسه جهاد تحقیقات و شرکت NFC چین به همراه شرکت جهاد تحقیقات سهند در قالب کنسرسیومی پیمانکاری طرح 200هزار تنی تولید آلومینا از نفلین سینیت را برعهده گرفته‌اند. این شرکت‌ها سال گذشته، از بین 9گروه اصلی متقاضی، توانستند برنده مناقصه بین‌المللی شوند. در این بین موسسه جهاد تحقیقات رهبری (Leader) اجرا را بر عهده دارد.پیش از اجرای مناقصه فوق شرکت‌های داخلی (به نمایندگی ایتوک ایران) توانسته بودند بدون کمک شرکت خارجی (وامی روسیه)، در واحد نیمه‌صنعتی آذرشهر پودر آلومینا را با خلوص 99درصد تولید کنند. پیش از آن شرکت روس آل به عنوان شرکت‌ مادر وامی، به طور رسمی از ارائه کمک‌های فنی به ایران خودداری کرده بود.
مخالفت‌ها
اما پس از تولید در سطح نیمه‌صنعتی، شرایط برای برگزاری مناقصه هموار شد. هر چند در خلال برگزاری مناقصه و حتی پیش از امضای قرارداد، مخالفت‌هایی به منظور ممانعت از اجرای این طرح از سوی برخی از مسوولان وزارت صنایع و معادن ابراز شده بود. اما طی یک ماه اخیر پس از برگزاری نشست‌های تخصصی، سرپرست وزارت صنایع و معادن به این نتیجه رسید که با توجه به بومی شدن تکنولوژی، وجود ذخایر 6میلیارد تنی در سه استان آذربایجان شرقی و غربی و اردبیل و نیز نیاز روزافزون صنعت آلومینیوم به ماده اولیه، شرایط فنی و اقتصادی مناسبی برای اجرای طرح ایجاده شده است. گفته می‌شود، یکی از بزرگ‌ترین اسناد مخالفان برای ممانعت از اجرای طرح، نتیجه پایان‌نامه یکی از دانشجویان رشته معدن بوده که در اختیار وزارت صنایع و معادن قرار داده شده بود. اما علی‌آکبر محرابیان روز گذشته، از اقدامات کارشناسی ایمیدرو، ابراز خرسندی کرد و گفت: مباحثی که برگزار شد برای حصول اطمینان (از آینده طرح) بوده است.
وی تصریح کرد: تلاش ما این بود که پروژه با فضای سیاسی پیش نرود و نظر مخالفان و موافقان را دریافت کنیم اما برآیند مباحث، ما را به سمت استفاده از این تکنولوژی بومی شده هدایت کرد.
شاخص‌ها باید ارتقا یابند
محرابیان تقویت بخش معدن و صنایع معدنی را جزو برنامه‌های خود دانست و گفت: باید با افزایش سهم این بخش در تولید، رشد تولیدات صنعتی، شاخص‌های صنعت و درنهایت رشد اقتصادی را رقم بزنیم.
سرپرست وزارت صنایع و معادن گفت که با افزایش ظرفیت تولید آلومینیوم، رتبه ایران از پانزدهم فعلی به رتبه 10 در سطح جهان ارتقا می‌یابد. ایران قرار است با اجرای طرح‌های توسعه در صنعت آلومینیوم، ظرفیت تولید را از 230هزار تن فعلی به 670هزار تن برساند. هر چند محرابیان معتقد است، با احتساب کلیه طرح‌های مطالعاتی، در دست اجرا و ... ظرفیت نهایی باید به 2میلیون تن دست یافت. احمد علی هراتی نیک رییس هیات عامل سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی نیز، اجرای این پروژه را از نتایج مصوبه سال گذشته هیات دولت در استان آذربایجان شرقی دانست. وی گفت که به جهاد تحقیقات اطمینان دارد چرا که ابهامات برطرف شده و شرایط مناسبی برای توسعه این صنعت فراهم شده است. ایران تاکنون با استفاده از ذخایر اندک بوکسیت در خراسان شمالی (جاجرم) آلومینا تولید می‌کرد اما اکنون روش دومی را با استفاده از ذخایر نفلین سینیت آغاز کرده است.
باطله، مواد اولیه
حسن تقوی‌راد مجری این طرح، در این باره گفت: نداشتن باطله در فرآیند تولید، یکی از ویژگی‌های بارز این پروژه است. چرا که پسمانده‌های این فرآیند، مواد اولیه تولید سیمان، کربنات سدیم و پتاسیم و سولفات پتاسیم است. در این میان، تاکنون 2 مجوز برای احداث کارخانه‌هایی با ظرفیت 2 و 5میلیون تن در کنار دست طرح از سوی سازمان صنایع و معادن آذربایجان شرقی صادر شده است.
تقوی‌راد، ارزش قرارداد منعقده این طرح با کنسرسیوم ایرانی- چینی را معادل ۴۴۰میلیون یورو اعلام کرد که ۴۰میلیون یورو آن برای تامین امور زیربنایی اختصاص می‌یابد. این رقم از محل منابع عمومی و نیز منابع داخلی ایمیدرو، تامین خواهد شد.
رحمانی: گام بعدی ذوب آلومینیوم
پس از مبادله قرارداد بین مجری طرح و کنسرسیوم یاد شده، رضا رحمانی رییس کمیته صنعت مجلس و عضو نمایندگان استان آذربایجان شرقی‌،‌ اجرای این طرح را سبب توسعه امور زیربنایی و اشتغال استان دانست و گفت: این پروژه چهره استان را دگرگون خواهد کرد و در عین حال ظرفیت‌های بالقوه نیروی انسانی متخصص را به صورت بالفعل درخواهد آورد. رحمانی تصریح کرد: پس از تولید آلومینا به عنوان ماده اولیه فلز استراتژیک آلومینیوم، زمینه تولید سیمان و صادرات به کشورهای منطقه فراهم می‌شود.
وی ظرفیت معدنی استان را در زمینه مواد فلزی و غیرفلزی و سنگ‌های تزئینی بالا دانست و اظهار داشت: این عوامل در کنار مراکز دانشگاهی، مزیت‌های فراوانی را به منطقه بخشیده است.
رحمانی از اقدامات دولت، وزارت صنایع و معادن و ایمیدرو قدردانی کرد و در ادامه از مسوولان خواست که شرایط احداث یک واحد ذوب آلومینیوم را نیز هموار کنند.