دبیر انجمن تولیدکنندگان لامپ از آشفتگی در این بازار می‌گوید
لامپ‌های کم‌عمر به جای لامپ‌های کم‌مصرف
لامپ‌های خانگی از جمله کم‌مصرف، رشته‌ای، فلورسنت با قیمت‌هایی ارزان‌تر نسبت به مشابه داخلی، با مارک‌هایی ناشناخته و عجیب و غریب در اغلب مغازه‌ها یافت می‌شود.
یوسف بهمن‌آبادی
لامپ‌های خانگی از جمله کم‌مصرف، رشته‌ای، فلورسنت با قیمت‌هایی ارزان‌تر نسبت به مشابه داخلی، با مارک‌هایی ناشناخته و عجیب و غریب در اغلب مغازه‌ها یافت می‌شود. لامپ‌هایی که نه از استاندارد لازم برخوردارند و نه نهاد خاصی جوابگوی شکایات مردم از کیفیت نامطلوب آنها است.
هر چند دولت مردم را به استفاده از لامپ‌های کم‌مصرف تشویق می‌کند اما در برابر لامپ‌هایی که یک پنجم عمر واقعی لامپ‌های تولید داخل را ندارند واکنشی نشان نمی‌دهد. مصرف‌کننده هم با مواجه شدن با بی‌کیفیتی لامپ‌های کم‌مصرف اعتماد خود را به مصرف این لامپ‌ها از دست می‌دهد چرا که آنها را کم عمر می‌بیند نه کم‌مصرف. از همین رو تلاش‌های هزینه بر وزارت نیرو برای بهینه‌سازی مصرف انرژی ناکام می‌ماند.
۲۰وات به جای ۴۰وات
احمد محسنی، دبیر انجمن تولیدکنندگان لامپ روشنایی و اجزای مربوطه در این باره گفت: در چنین شرایطی تولیدکننده داخلی با یک رقابت ناسالم مواجه می‌شود. به عنوان مثال، وقتی تولیدکننده چینی یا کشور دیگری لامپ ۲۰وات را به جای لامپ ۴۰وات تولید می‌کند قیمت آن به مراتب پایین‌تر از لامپ ۴۰واتی است که با همان ولتاژ توسط تولیدکننده داخلی ساخته می‌شود. ورود این دو لامپ به بازار داخل، رقابتی ناسالم ایجاد می‌کند و مصرف‌کننده داخلی به سمت لامپ ارزان‌تر گرایش پیدا می‌کند. در این حالت تولیدکننده چینی و واردکننده به هدف خود رسیده اما تولیدکننده داخل ورشکست می‌شود.
میزان تولید
وی با بیان اینکه صنعت لامپ در ایران با بیش از ۴۰سال سابقه، توانایی تولید اغلب لامپ‌های مورد نیاز کشور را (به جز لامپ‌هایی که به مصارف خاص نظیر وسایل پزشکی می‌رسد) دارد، به میزان لامپ‌های تولیدی اشاره کرد و گفت: تولید لامپ فلورسنت (مهتابی) ۵/۲۱میلیون حباب در سال است که از استاندارد اجباری برخوردار بوده و هر ماه مورد بازرسی کیفیت قرار می‌گیرند. همچنین میزان تولید لامپ‌های HID (خیابانی) ۵/۳میلیون حباب در سال است و میزان تولید لامپ‌های کم‌مصرف ۵/۱۰میلیون عدد است.
محسنی با اشاره به اینکه کل ارزش تولیدات این صنعت ۶۰۰میلیارد ریال است، گفت: در‌حال‌حاضر ۳۵۰۰نفر در این صنعت اشتغال دارند و در صورت حمایت دولت و رسیدن به ظرفیت بالای تولید، میزان اشتغال تا ۱۰هزار نفر قابل افزایش است.
وی در خصوص میزان مصرف لامپ در کشور توضیح داد: مصرف سرانه لامپ در ایران ۵/۱ تا ۲ لامپ در سال است و کل ارزش لامپ‌های مصرفی ۱۶۰۰میلیارد ریال است که هزار میلیارد ریال آن به طرق قانونی و غیرقانونی از خارج وارد می‌شود که در صورت حمایت می‌توان این سهم را به تولید داخلی اختصاص داد.
وی درباره وضعیت تولید لامپ در کشور گفت: ظرفیت تولید کارخانه‌ها براساس نیازهای داخلی تعیین شده بوده که با واردات این محصول از چین و کشورهای شمالی به ویژه قرقیزستان (در‌حال‌حاضر با نظارت موسسه استاندارد واردات لامپ از این کشور محدود شده است) کاهش یافته و در‌حال‌حاضر کارخانه‌ها با یک شیفت کار می‌کنند، در حالی که اگر بازار مصرف وجود داشته باشد می‌توانند در سه شیفت فعالیت کنند.
به طوری که تولید خود را از ۸۰میلیون لامپ فعلی به ۱۶۰میلیون برسانند یعنی از ۱۳۰میلیون نیاز فعلی کشور هم فراتر می‌روند.
لامپ دو کارخانه خاموش شد
وی افزود: متاسفانه روند بی‌رویه واردات، به تعطیلی دو کارخانه بزرگ از جمله الوند، و چل الکتریک منجر شد. شرکت لامپ فارس نیز چندماهی است تعطیل شده که خوشبختانه قرار است فعالیت خود را دوباره شروع کند.
سرمایه‌گذاری‌ها
محسنـــی دربــاره میـــزان سرمایه‌گذاری‌های انجام شده در این صنعت اظهار کرد: برای تولید لامپ‌های رشته‌ای حدود ۲۵۰میلیارد ریال سرمایه‌گذاری شده است که برای توسعه آن ۳۰۰میلیارد ریال نیاز است. همچنین برای تولید لامپ فلورسنت ۴۰۰میلیارد ریال سرمایه‌گذاری شده که برای توسعه آن ۲۰۰میلیارد ریال نیاز است.
در زمینه تولید لامپ‌های HID (لامپ‌های خیابانی) ۱۲۰میلیارد ریال سرمایه‌گذاری صورت گرفته است.
وی با بیان اینکه صادرات لامپ مقرون به صرفه نیست گفت: بالا بودن قیمت تمام شده که ناشی از افزایش سالانه دستمزدها، نرخ تورم و عوارض است ضربه بزرگی به تولید می‌زند و صادرات را با مشکل مواجه ساخته است.
قوانین بایگانی شده
دبیر انجمن تولیدکنندگان لامپ و اجزای مربوطه اظهار داشت: به‌رغم وجود قوانین و مقررات لازم برای جلوگیری از واردات بی‌رویه، نظارت اساسی بر این امر صورت نمی‌گیرد.
در این شرایط کم‌اظهاری ارزش لامپ‌های وارداتی در گمرک علاوه بر کاهش درآمد دولت، رکود صنعت لامپ و زیان مصرف‌کننده را نیز به دنبال دارد.
موانع دسترسی به مواد اولیه
وی با بیان این که ۶۰درصد مواد اولیه را از خارج وارد می‌کنیم گفت: در این خصوص مشکلاتی نظیر گشایش نشدن اعتبار، موجب شده مواد اولیه خود را به صورت نقدی بخریم در حالی که فروش محصول خود را در برابر چک‌های مدت‌دار انجام می‌دهیم. علاوه بر این تشابه برخی مواد اولیه این صنعت با صنایع نظامی موجب شده کشورهای خارجی این مواد را در اختیار تولیدکنندگان قرار ندهند.
وی افزود: در داخل نیز شرکت پتروشیمی، مواد اولیه را به سختی به شرکت‌ها می‌دهند.
دبیر انجمن تولیدکنندگان لامپ روشنایی و اجزای مربوطه برای کاهش این مشکلات پیشنهاد داد: اگر وزارت دفاع مواد اولیه مشابه نظیر فسفر را در اختیار شرکت‌ها قرار دهد. بخشی از مشکلات صنعت لامپ حل می‌شود. همچنین اگر گمرک به ترخیص سریع کالا مبادرت ورزد و نیز تعرفه برخی مواد اولیه را کاهش دهد کمک موثری برای این صنعت است.
ترفند وارداتی
وی با بیان این که تعرفه لامپ بدون کلاهک ۲۵درصد است گفت: برخی واردکنندگان سواستفاده کرده و با واردات حباب به کشور و گذاشتن کلاهک روی آن به قیمت ارزان‌تری در بازار عرضه می‌کنند و این ضربه‌ای به صنعت لامپ تلقی می‌شود. در حالی که تعرفه لامپ کامل ۵۵درصد است.
وی افزود: اگر گمرک تعرفه لامپ بدون کلاهک را با لامپ کامل یکسان کند برگی دیگر از موانع توسعه صنعت لامپ در ایران برداشته می‌شود.
دبیر انجمن تولیدکنندگان لامپ روشنایی و اجزای مربوطه با بیان این که لامپ‌های وارداتی مارک مشخصی ندارد گفت: وزارت بازرگانی باید هنگام ثبت سفارش، استاندارد آن را همان لحظه بررسی کند. همچنین اجازه واردات مواد اولیه تنها تولیدکنندگان داده شود.
وی خاطرنشان کرد: انجمن آماده همکاری با تمام نهادها و موسسات دولتی برای رفع مشکلات پیش روی صنعت لامپ در جهت توسعه آن است.
ارسال نظر