در صورت تضمین خرید توسط دولت
سرمایه‌گذاری برای تولید اتانول سوختی گسترش می‌یابد
در صورتی که دولت خرید اتانول سوختی را از واحدهای تولیدی تضمین کند بدون شک سرمایه‌گذاران زیادی تمایل به راه‌اندازی واحدهای تولید این محصول پیدا خواهند کرد.
یوسف بهمن‌آبادی
در صورتی که دولت خرید اتانول سوختی را از واحدهای تولیدی تضمین کند بدون شک سرمایه‌گذاران زیادی تمایل به راه‌اندازی واحدهای تولید این محصول پیدا خواهند کرد. محمدحسین صامت، عضو هیات‌مدیره انجمن تولیدکنندگان اتانول ایران با بیان این مطلب گفت: ایران مزیت‌های قابل توجهی نسبت به دیگر کشورها برای تولید این محصول دارد. به عنوان مثال، ملاس ماده اولیه تولید اتانول، در بازارهای اروپا ۱۱۰دلار عرضه می‌شود در حالی که این ماده در ایران ۵۰دلار است.
وی با بیان اینکه اتانول در بنزین جایگزین MTBE می‌شود، گفت: با توجه به اینکه MTBE به عنوان ماده‌ای مضر شناخته شده و در بسیاری از کشورها ممنوع شده است اما ایران چند سالی است که به تولید و واردات آن می‌پردازد.
وی با بیان اینکه در حال حاضر در دنیا برای حدود ۸۰میلیارد لیتر اتانول سرمایه‌گذاری می‌شود گفت: در ایران نیز بحث‌ها و مطالعات مختلفی در زمینه استفاده اتانول در بنزین و نیز آزمایش‌هایی روی موتورهای خودروها صورت گرفته است و درواقع بخش تحقیقاتی این مساله به اتمام رسیده اما اجرای این امر مشکلاتی دارد که انجمن دنبال حل آن است.
صامت درباره مشکلات پیش روی این طرح گفت: اتانول برای مخلوط شدن با بنزین نیازمند آبگیری است و عموم کارخانه‌ها این واحد را ندارند. نگرانی صاحبان کارخانه‌ها برای سرمایه‌گذاری در این خصوص این است که محصول تولیدی از سوی وزارت نفت خریداری نشود و سرمایه‌گذاری صورت گرفته ناکام بماند.
وی افزود: پراکنده بودن کارخانه‌های تولید اتانول از دیگر مشکلات سرمایه‌گذاری واحدهای آبگیری برای تولید اتانول سوختی است که سرمایه‌گذاری بالایی را می‌طلبد و تاسیس این واحدها برای کارخانه‌های اتانول مقرون به صرفه نیست.
صامت ادامه داد: انجمن در این خصوص پیش‌بینی کرده است چند کارخانه تولید اتانول را به صورت تجمیعی در نظر گرفته و برای آنها یک واحد آبگیری تاسیس شود.
تولید بیش از نیاز
وی با بیان این که بازار محدود و تولید بیش از نیاز کشور مشکل عمده این صنعت است گفت: واحدهای تولید اتانول به دلیل ظرفیت پایین قادر نیستند وارد بازار جهانی شوند و بازار داخلی هم به دلیل این که صنایع خاصی از این محصول استفاده می‌کنند گنجایش تولید بیشتر اتانول را ندارند.
وی محدودیت‌های ایجاد شده توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی را تا حدودی در بازار داخلی موثر دانست و گفت: با توجه به اینکه ضوابط توزیع اتانول سخت‌تر است، برخی صنایع محصولات دیگر نظیر ایزوپروپانول را جایگزین اتانول می‌کنند.
عضو هیات‌مدیره انجمن تولیدکنندگان اتانول با اشاره به مشکل زیست‌محیطی به عنوان یکی دیگر از موانع توسعه صنعت اتانول در ایران گفت: فاضلاب کارخانه‌های الکل بار آلی بالایی دارد که نیازمند تصفیه است و این سرمایه‌گذاری را می‌طلبد و از آن جا که کارخانه‌ها مشکل تولید دارند سرمایه‌گذاری در این زمینه را چندان منطقی نمی‌بینند.
وی با اشاره به این که در جهان سرمایه‌گذاری‌های هنگفتی روی صنعت اتانول می‌شود گفت: در سال ۱۹۷۵ تولید جهانی اتانول ۵۵۶میلیون لیتر بوده است و در سال ۲۰۰۴ به ۳۰میلیارد لیتر رسیده است. این رقم در سال ۲۰۰۵، حدود ۴۴میلیارد و ۸۷۵میلیون لیتر (۵۰درصد افزایش در طول یک سال) بوده است.
موانع صادراتی
صامت در خصوص موانع صادرات اتانول گفت: ظرفیت بسیار پایین تولید کارخانه‌های داخلی در مقایسه با کارخانه‌های خارجی، (تولید بزرگ‌ترین واحد اتانول در ایران ۱۰۰هزار لیتر در روز است در حالی که میانگین تولید این محصول در دنیا یک میلیون لیتر است)، امکان صادرات را منتفی می‌کند چرا که حمل این محصول با کشتی‌های چند میلیون لیتری هزینه بسیار سنگینی را می‌طلبد.
وی افزود: با این همه می‌توان با ادغام چند شرکت به صادرات این محصول پرداخت اما مسایلی نظیر ناهمخوانی کیفیت و نوع تولید این طرح را عقب انداخته است.
صامت در ادامه گفت: با توجه به این که کل هزینه حمل و نقل در قیمت تمام شده سوخت موثر است تولید اتانول سوختی در اغلب کشورها با دید داخلی صورت گرفته است.
وی افزود: اگر روی مصرف اتانول به عنوان جایگزین بنزین - که مضرات MTBE را ندارد - برنامه‌ریزی شود، صددرصد سرمایه‌گذاری خواهد شد و روی آن تولید فکر انجام می‌شود و در نتیجه این صنعت توسعه خواهد یافت.
اما با شرایط تولید مقطعی فعلی، هزینه‌های کارگری آن قدر افزایش می‌یابد که تولید کننده به فکر کاهش قیمت تمام شده نیست و در نتیجه در بازار رقابتی تولید کننده توان رقابت نخواهد داشت.
یک تناقض
صامت درباره چگونگی حمایت از این صنعت گفت: علاوه بر حمایتی که دولت می‌تواند برای توسعه اتانول سوختی انجام دهد گسترش صنایع تبدیلی می‌تواند به توسعه این صنعت کمک کند.
واقعیت این است که میزان اتانول مصرف شده در این صنایع بیش از ۲درصد تولید کشور نیست. به طوری که اگر تولید الکل در کشور را ۴۰میلیون لیتر در نظر بگیریم کمتر از یک میلیون لیتر آن به عنوان نوشیدنی تولید می‌شود که برای آن هم محدودیت‌های زیادی در نظر گرفته شده است.
وی افزود: در حالی که نوشیدنی‌های خارجی به راحتی در مغازه‌ها عرضه می‌شود اما نوشیدنی‌های تولید داخل با مشکل توزیع مواجه‌اند. این امر موجب شده تنها صنایعی به خرید اتانول تولیدی داخل روی آورند که نیاز مبرم داشته باشند و در مقابل صنایع دیگر، برای رهایی از این بوروکراسی‌های اداری به اتانول وارداتی گرایش پیدا می‌کنند.
عضو هیات‌مدیره انجمن تولید کنندگان اتانول کشور خاطر نشان کرد: اگر مشکلات فراروی تولید اتانول سوختی برطرف شود علاوه بر ایجاد زمینه‌های اشتغال قابل توجه، نیاز کشور به واردات سوخت تا حد زیادی تامین می‌شود.
ارسال نظر