گروه صنعت و معدن- اقتصاددانان کلاسیک انگلیسی ۲قرن پیش با یک مثال ساده نشان دادند اگر هر کشوری به تولید و صادرات کالایی بپردازد که در آن از مزیت نسبی برخوردار است، براثر تجارت آن کالا با کشورهای دیگر و واردات نیازهای خود از آنها، همگی از رفاه بیشتری برخوردار می‌شوند. این تئوری که به نام مزیت نسبی مشهور شده است در عالم سیاست مخالفان پرشماری داشت و دارد. مخالفان می‌گویند این تئوری به زیان کشورهای ضعیف است و آنها را به تولیدکننده مواد خام تبدیل می‌کند و آنها هرگز توسعه را تجربه نمی‌کنند. واقعیت این است که این تئوری اما در عمل جای خود را بازکرده است و کشورها و شرکت‌ها این تئوری را پیاده می‌کند. در ایران نیز با وجود مخالفت‌هایی که با این تئوری صورت پذیرفته و می‌پذیرد، اما به نظر می‌رسد که دست کم در سال ۱۳۸۵ صادرات غیرنفتی این گونه بوده است. آمار ارائه شده از سوی وزارت صنایع و معادن نشان می‌دهد در سال ۱۳۸۵ ارزش صادرات صنعت و معدن به ۶/۱۲میلیارد دلار رسیده است که رشدی معادل ۷/۷۱درصد نسبت به ۱۳۸۴ را تجربه کرده است. گازها در صدر با فاصله زیاد

آمار ارائه شده نشان می‌‌دهد در سال ۱۳۸۵ نزدیک به ۵/۸میلیون تن انواع گاز از ایران به خارج صادر شده است که ارزش آن به ۲/۴میلیارد دلار رسیده است. رشد صادرات این محصول ۳۱۷درصد بوده است. سهم ارزش صادرات گازها به کل ارزش صادرات ۳/۳۳درصد بوده است.براساس این آمار، ارزش صادرات محصولات پتروشیمی در سال ۱۳۸۵ به رقم ۵/۱میلیارد دلار رسیده و سهم آن در کل صادرات صنعت و معدن ۱/۱۲درصد شده است.پس از این دو گروه از کالاها، بیشترین ارزش صادرات را آهن و فولاد تشکیل داده است.

ارزش صادرات آهن و فولاد و سهم آن در کل صادرات به ترتیب ۱/۱میلیارد دلار و ۷/۸درصد بوده است.

ارزش صادرات فلزات غیرآهنی در سال ۱۳۸۵ به ۸۲۷میلیون دلار رسید.سهم این محصول در کل صادرات به ۶/۶درصد کل صادرات رسیده است.به این ترتیب چهار گروه کالایی یاد شده در مجموع ۵۱درصد کل صادرات را به خود اختصاص داده‌اند. با توجه به اینکه این ۴ گروه کالا عموما وابسته به نفت و گاز است، به نظر می‌رسد که ایران به لحاظ ترکیب صادرات هنوز به سطوح پیشرفته نرسیده است.علاوه بر این با توجه به مزیت نسبی طبیعی در تولید این کالاها می‌توان ادعا کرد ایران در صادرات کالاهای صنعتی مدرن که رقابت در آن حرف اول را می‌زند، هنوز در مراحل اولیه قرار دارد.

صادرات اندک

درحالی که بازار کشورهای عراق، افغانستان و کشورهای آسیای میانه مستعد و آماده واردات مواد شوینده و پاک‌کننده ایران بود و روزگاری ایران صادرکننده اول این محصول به حساب می‌آمد، در سال گذشته فقط ۱۱۷میلیون دلار از این محصولات صادر شد.

سهم این محصولات در کل صادرات ۹دهم درصد شده است.

ایران پارسال ۶۱میلیون دلار دارو، ۱۴میلیون دلار تایر و تیوپ، ۲۸میلیون دلار محصولات سلولزی و ۲۹۹میلیون دلار محصولات نساجی و پوشاک صادر کرده است.

سهم این گروه از کالاها در صادرات کمتر از ۵درصد کل صادرات بوده است.تولیدات یاد شده دارای بیشترین رقابت در جهان است و نشان می‌دهد ایران برای صادرات این محصولات تلاش زیادی د‌اشته‌است.