یوسف بهمن‌آبادی

صنعت و معدن- لایحه جایگزینی مالیات با تحقیق و توسعه در مجمع تشخیص مصلحت نظام پیگیری شده و کلیات آن به تصویب رسیده است. دکتر توفیق، رییس هیات‌مدیره انجمن دارندگان نشان استاندارد ایران، در کنفرانس تحلیل اثرات مثبت و راهکارهای افزایش اثرات لایحه جایگزینی مالیات با سرمایه‌گذاری در تحقیق و توسعه، با بیان این مطلب گفت: صندوق تحقیق و توسعه در راستای حمایت از تحقیق و توسعه (R&D) در بنگاه‌های اقتصادی، اردیبهشت ۸۵ تاسیس شد که براساس آن ۴۹درصد هزینه آن از سوی دولت و ۵۱درصد دیگر آن را بخش‌خصوصی تامین می‌کند.

وی اظهار امیدواری کرد: اقدامات مربوط به این لایحه به سرعت در حال انجام است.

علم و تحقیق در ایران مغفول مانده

دکتر غنیمی‌فرد، رییس خانه صنعت و معدن ایران، سخنران دیگر این کنفرانس، با بیان اینکه علم و تحقیق در کشور مغفول مانده است گفت: با شرایط فعلی دانشگاه‌ها، علم و تحقیق به جایی نخواهد رسید.

وی نظام فعلی بوروکراسی را به عنوان یکی از موانع علم و تحقیق یاد کرد. رییس خانه صنعت و معدن ایران با انتقاد از کاهش نیافتن بهره بانکی گفت: صنایع ما با وضعیت فعلی نمی‌توانند بمانند، چرا که وجود بهره بانکی بالا در کنار مشکلاتی نظیر مالیات، بیمه، مسائل مربوط به موسسه استاندارد و غیره، صنایع را دچار چالش‌های سختی کرده است.

نگرش مدیران ارشد تغییر یابد

مهندس نصیری، مدیر تحقیق و توسعه انجمن تخصصی مراکز تحقیق و توسعه صنایع و معادن ایران هم با بیان اینکه بحث تحقیق و توسعه در تمام کشورها به عنوان یک امر ملی قلمداد می‌شود اظهار کرد: از ده سال پیش این مهم مورد توجه قرار گرفته، اما در بنگاه‌ها توسعه نیافته چرا که مدیران ارشد بنگاه‌ها از این امر حمایت نکرده‌اند.

وی ابراز کرد: با تصویب این لایحه و تبدیل آن به قانون، نگرش مدیران را تغییر می‌دهیم تا مقوله تحقیق و توسعه از حالت بی‌فایدگی و بی‌سرانجامی خارج شود.

مدیر تحقیق و توسعه گفت: در شرایط جدید بازار، محیط کسب و کار و جهانی شدن، مدیران بنگاه‌ها ناچارند خود را با شرایط جدید وفق دهند.وی تصریح کرد: یکی از عوامل اصلی نبود ارتباطات میان صنعت و دانشگاه، برقرار نشدن تحقیق و توسعه در بنگاه‌های اقتصادی کشور است.

نصیری با اشاره با اینکه بنگاه‌ها سیستم‌های درهم تنیده و پیچیده‌ای هستند گفت: اگر امروز دانش در حد بالایی در کشور فراهم شود اما مدیران بنگاه‌ها، آن را درک نکند تمام هزینه‌ها از بین می‌رود.

وی با بیان اینکه مدیران ارشد بنگاه‌ها از دو زاویه، مانع تحقیق و توسعه می‌شوند اذعان کرد: از یک سو، عامل تهدید هستند و با محدودیت مالی که دارند در این زمینه محدودیت ایجاد می‌کنند.از دیگر سو، عامل تهدید هستند و به دلیل نبود هماهنگی و افت شاخص‌های رضایت‌مندی، مقوله تحقیق و توسعه را تهدید می‌کنند.

شبکه تحقیق ایجاد شود

دکتر بهشتی، رییس کنفدراسیون صنعت ایران، سخنران دیگر این کنفرانس، در بیان علل توسعه نیافتن تحقیق و توسعه در ایران گفت: وقتی ۸۰درصد اقتصاد کشور دولتی است و ۲۰درصد دیگر آن بخش‌خصوصی که تنها ۷ الی ۸درصد ارزش افزوده ایجاد می‌کند نمی‌توان انتظار داشت امر تحقیق و توسعه در کشور جدی گرفته شود.

وی گفت: در ایران، تنها ۶۷/۰درصد تولید ناخالص ملی صرف تحقیقات می‌شود و تحقیقاتی هم که صورت می‌گیرد به صورت کتابچه در وزارتخانه‌ها انبار می‌شود.

وی تاکید کرد: از آنجا که تحقیق کار گروهی است، نیازمند تشکیل شبکه تحقیق هستیم و در این راه، تشکل‌ها به عنوان ذی‌نفعان تحقیق باید تقویت شوند.

گام‌های اساسی تقویت تحقیق و توسعه

مهندس مهدوی، عضو سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران با بیان اینکه، برای رسیدن به توسعه جهانی باید روش‌های تکنولوژیک را افزایش دهیم که آن هم مستلزم تقویت تحقیق و توسعه است.وی نظام ملی نوآوری، سرمایه‌گذاری کافی در تحقیق و توسعه، وجود یک سیستم اطلاع‌رسانی قوی و کارآمد در حوزه‌های علم و فناوری، گسترش واحدهای تحقیق و توسعه و تقویت ارتباط دانشگاه و صنعت، ایجاد و گسترش مراکز منطقه‌ای و مراکز ملی کیفیت، تجاری‌سازی نتایج تحقیقات، صندوق‌های مالی توسعه تحقیقات، مالکیت فکری و مشوق‌ها را از گام‌های اساسی برای تقویت تحقیق و توسعه یاد کرد.

بخش‌خصوصی نقشی ندارد

محمدرضا ستوده، دبیرکل انجمن مدیران صنایع نیز گفت: برای تقویت تحقیق و توسعه، نیازمند حمایت دولت، توجه بنگاه‌های صنعتی و نیز فرهنگسازی هستیم.

وی با انتقاد از اینکه لایحه مطرح شده، توسط دولت سفارش داده شده است گفت: متاسفانه در این مقوله جایی از تشکل‌ها و بخش‌خصوصی دیده نمی‌شود.

وی پیشنهاد کرد: یک گروه کارشناسی با بررسی قوانین و مقررات به تدوین لایحه جامع برای تحقیق و توسعه همت گمارند.