خیز بخش خصوصی برای نقش‌آفرینی پررنگ‌تر اجتماعی

کمیسیون نوپای «ترویج مسوولیت‌پذیری اجتماعی شرکت‌ها»، شنبه شب دومین دفتر استانی خود را در زاهدان راه‌اندازی کرد. این کمیسیون نوپای اتاق بازرگانی ایران که حدود ۱۰ ماه پیش تاسیس شد، فعالیت‌های جدی خود را از حدود یک ماه پیش آغاز کرده که بخشی از این فعالیت‌ها به تاسیس کمیسیون‌های مرتبط در اتاق بازرگانی کلیه استان‌های کشور مربوط می‌شود. فاطمه دانشور، عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران و مدیر کمیسیون «ترویج مسوولیت‌پذیری اجتماعی شرکت‌ها»، در آغاز سخنرانی خود در مراسم افتتاحیه دومین دفتر استانی این کمیسیون در زاهدان، اشاره کرد: وقتی خیلی از سرمایه‌گذاران بخش خصوصی می‌گویند که در حوزه همه معضلات اجتماعی فقط و فقط دولت مسوولیت دارد، به طور غیرمستقیم انگار داریم می‌گوییم در حوزه اقتصادی هم خوب است بازیگر اصلی خود دولت باشد. نمی‌شود بگوییم در حوزه اقتصادی باید به تدریج بخش خصوصی به بازیگر اصلی تبدیل شود، اما در حوزه مسوولیت‌های اجتماعی، همچنان همه چیز فقط و فقط بر عهده دولت باشد. دانشور افزود: بنده به عنوان یک کارآفرین و یک سرمایه‌گذار بخش خصوصی، معتقدم که اگر بخش خصوصی می‌خواهد نقش هر چه پررنگ‌تری در اقتصاد ملی ایفا کند، لازم است حتما نقش‌آفرینی خود در عرصه‌های مختلف مرتبط با مسوولیت‌پذیری اجتماعی را نیز پررنگ‌تر کند. وی در ادامه سه وظیفه اصلی کمیسیون ترویج مسوولیت‌پذیری اجتماعی شرکت‌ها را به این صورت تشریح کرد: ما در کمیسیون دنبال آن هستیم که در درجه اول نوع نگرش بخش خصوصی به نحوه ایفای مسوولیت‌پذیری در قبال معضلات اجتماعی تغییر کند و دیگر این نگاه که «مسوول همه چیز فقط و فقط دولت است»، حاکم نباشد. در درجه بعد، به دنبال آن هستیم که هم کمیت و هم کیفیت اثربخشی منابع مالی اختصاص‌یافته از سوی بخش خصوصی برای کاهش معضلات اجتماعی مختلف، ارتقا یابد.

دانشور پس از اشاره به فرآیند رو به رشد جهانی رونق اتحاد بخش خصوصی با سازمان‌های مردم‌نهاد با هدف کمک به کاهش معضلات اجتماعی، افزود: مشارکت بخش خصوصی در زمینه معضلات مختلف اجتماعی، رویکردی است که در دو دهه اخیر، به طور گسترده‌ای در دنیا مورد اقبال قرار گرفته و توسعه چنین رویکردی، درست به موازات رویکرد افزایش سهم بخش خصوصی در اقتصاد کشورها بوده است. در حال حاضر در کشوری مانند سوئد، شرکت‌هایی که سهام‌شان در بورس معامله می‌شود، موظف هستند که هر ساله گزارش عملکرد خود در حوزه «مسوولیت‌پذیری اجتماعی» را به‌طور مکتوب و علنی اعلام کنند. حتی اگر هیچ اقدامی در این حوزه انجام نداده باشند، باز هم باید گزارش سالانه را روی سایت اینترنتی خود قرار دهند. به علاوه هم‌اکنون دروس مرتبط با «مسوولیت‌پذیری اجتماعی شرکت‌ها» (CSR)، در بسیاری از دانشکده‌های مشهور رشته مدیریت در جهان، جزو دروس اجباری برای تمام دانشجویان مدیریت محسوب می‌شود. دانشور در حاشیه این برنامه، در پاسخ به پرسش دنیای اقتصاد در مورد نحوه ورود اتاق بازرگانی به حوزه ارتقای بهره‌وری فعالیت‌های اجتماعی شرکت‌های خصوصی، چنین گفت: همان‌طور که در سرمایه‌گذاری‌های اقتصادی مقوله مدیریت علمی و نوآورانه با هدف «ارتقای بهره‌وری» بسیار مهم است، در زمینه اختصاص منابع مالی از سوی شرکت‌های خصوصی برای کمک به کاهش معضلات اجتماعی هم، لازم است از روش‌های علمی و ایده‌های نوآورانه و نیز از تجربیات موفق شرکت‌های پیشرو استفاده شود تا شاهد ارتقای میزان اثربخشی هزینه‌های بخش خصوصی در حوزه مسوولیت‌پذیری اجتماعی باشیم. در این راستا، کمیسیون مسوولیت‌پذیری اجتماعی به دنبال تعریف فعالیت‌های پژوهشی و نیز ترجمه مطالب قوی در این حوزه است. به علاوه این کمیسیون سعی می‌کند از امکانات خودش برای حمایت مادی و معنوی پژوهش‌های مراکز آکادمیک و نیز خود شرکت‌های خصوصی در این حوزه، استفاده کند. دانشور با اشاره به محرومیت شدید در استان سیستان و بلوچستان افزود: در استان سیستان و بلوچستان که متاسفانه به لحاظ شاخص‌های مختلف آموزشی و بهداشتی و اقتصادی، محروم‌ترین استان کشور است همین مساله فضای گسترده‌ای را برای ورود شرکت‌های بخش خصوصی به نقش‌آفرینی اجتماعی در این استان ایجاد کرده است. برای مثال هم‌‌اکنون حدود ۴۵۰۰۰ کودک یتیم در استان سیستان و بلوچستان وجود دارد که اگر اعضای اتاق بازرگانی این استان منتظر سازمان‌های دولتی نمانند و بخواهند حتی همه این افراد را تحت پوشش قرار دهند، کار دشواری نخواهد بود. وی همچنین با اشاره به چشم‌انداز توسعه فعالیت‌های کمیسیون ترویج مسوولیت‌پذیری اجتماعی شرکت‌ها در تمامی استان‌های کشور، چنین گفت: ما عمدا اولین کمیسیون خود در خارج از تهران را در محروم‌ترین استان کشور یعنی استان سیستان و بلوچستان راه‌اندازی کردیم و استان بعدی مدنظر ما، یکی از دو استان بوشهر یا خوزستان خواهد بود.