مرتضی فغانی *

زمانی که رهبر فرزانه ایران اسلامی در پیام نوروزی خود، سال ۱۳۹۰ را سال «جهاد اقتصادی» نامیدند، برای همگان مشخص شد، ثمره فعالیت همت و کار مضاعف دستگاه‌های اجرایی که سال گذشته در دستور کار قرار گرفته بود، امسال باید در قالب جهاد اقتصادی معنا شود. شاید به همین منظور بود که به منظور تبیین در جدیت واژه جهاد اقتصادی، ایشان در نخستین هفته از سال نو، برای اطلاع از وضعیت طرح‌های تولید و توسعه صنایع کشور به منطقه عسلویه که مرکز نفت، گاز و پتروشیمی کشور است، پای گذاشتند تا فعالان پارس جنوبی بدانند که شاهراه اقتصاد کشور که چیزی جز این ذخایر ارزشمند نیست، بیش از هر زمان برای تحقق این جهاد مدنظر قرار خواهد گرفت. مقام معظم رهبری با فراخواندن تمامی دستگاه‌های مسوول و مردم به حرکت همه‌جانبه در این زمینه، از وجود ۸ درصد ذخیره کل گاز جهان در منطقه و بهره‌برداری از فازهای متعدد این صنعت به عنوان موهبتی یاد کردند که دستاورد آن می‌بایست رفاه و آسایش ایرانیان را به دنبال داشته باشد.

بی شک افتتاح شانزدهمین نمایشگاه بین‌المللی نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی، امسال بیش از هر سال اهمیت پیدا خواهد کرد. چنانکه ایشان در بازدید از منطقه پارس‌جنوبی با تاکید بر رعایت موازین محیط زیست و تلاش مستمر بر تولید ارزش افزوده، گسترش روحیه ابتکار و نوآوری را، راهگشای تسریع در پیشرفت کشور توصیف کردند و ضرورت انتقال دانش «طراحی - مهندسی - مدیریتی و اجرایی» به نسل جوان را یکی دیگر از نکاتی عنوان کردند که باید امسال در حوزه صنعت مورد توجه قرار بگیرد. اهمیت نمایشگاه نفت، گاز و پتروشیمی امسال به اندازه‌ای است که وزیر نفت نیز حضور موفق شرکت‌های ایرانی در طرح‌های توسعه منطقه پارس جنوبی را بسیار نوید بخش می‌داند و می‌گوید: «با اتمام اجرای فازهای پیش‌بینی شده، ایران در صنایع نفت و گاز، دارای فناوری بومی خواهد بود و از توانایی صدور این فناوری کاملا ایرانی به دیگر کشورها برخوردار خواهد شد.» وزارت نفت امسال برای توسعه فازهای پارس جنوبی اعلام کرده است که حدود ۶/۱۶ میلیارد دلار نیاز دارد. همچنین برای نگهداشت توان تولید به حدود ۲/۶ میلیارد دلار و برای توسعه سایر میادین مشترک و مستقل نفتی و گازی به حدود ۱۸ میلیارد دلار نیازمند است که بخشی از این برآورد، در قالب بودجه سنواتی سال ۹۰ تامین خواهد شد. در این راستا بیش از ۴۰ میلیارد دلار طرح و پروژه در طول سال جهاد اقتصادی در وزارت نفت اجرایی خواهدشد و حفظ ظرفیت و افزایش تولید نفت و گاز، اجرای طرح‌های توسعه موجود براساس برنامه‌های از قبل تعیین شده وزارت نفت و افزایش تولید گاز به ۷۰۰ میلیون مترمکعب در روز از برنامه‌های مهم سال ۹۰ در وزارت نفت خواهد بود. همچنین براساس اخبار به دست آمده، بازنگری در برنامه تزریق گاز به میادین نفتی از جمله برنامه‌های اجرایی سال ۹۰ در وزارت نفت خواهد بود و بهره‌برداری از کارخانه گاز و گاز مایع سیری برای استحصال روزانه بیش از ۸۰ میلیون فوت‌مکعب گاز خشک و تولید ۱۰ هزار بشکه پروپان، پنتان، میعانات گازی و نیز افزایش تولید میدان هنگام از دیگر برنامه‌های موردنظر است. براساس گفته‌های صاحبنظران، ادامه اجرای فازهای پارس‌جنوبی که به قرارداد رسیده‌اند نیز با جدیت تمام به عنوان اولین اولویت وزارت نفت در میادین مشترک با شتاب بیشتری دنبال خواهد شد، چنانکه تکمیل طرح‌های بنزین‌سازی و بهینه‌سازی پالایشگاه‌های تهران، آبادان، اصفهان و تبریز در سال ۹۰ از جمله برنامه‌هایی است که در اولویت کاری این وزارتخانه قرارگرفته است. توجه سخنان رهبر فرزانه انقلاب در حوزه اقتصادی به دو دسته توفیقات اقتصادی سال ۸۹ و فرامین سال ۹۰ نشان می‌دهد که هدفمندی یارانه‌ها، افزایش صادرات غیرنفتی، مواجهه با تحریم‌ها، رفع تحریم بنزین و خودکفایی و اشتغالزایی اولویت‌های سال گذشته بود و امسال در جهاد اقتصادی، تحقق رشد اقتصادی ۸ درصدی، توسعه سرمایه‌گذاری بخش تعاونی و بخش خصوصی، صرفه‌جویی، مشارکت مردم در اقتصاد و توجه ویژه به ذخایر ارزشمند زیرزمینی به ویژه نفت و گاز و پتروشیمی است که شاهراه اقتصاد ایران را تشکیل می‌دهند. افتتاح نمایشگاه بین‌المللی نفت، گاز و پتروشیمی تهران تا پایان زمان برگزاری آن داغ‌ترین اخبار نفت و گازی دنیا را به همراه خواهد داشت. این که قیمت جهانی نفت هر روزه رو به افزایش است، میزان تعهد پیمانکاران خارجی تا چه اندازه قابل اهمیت است و میزان فعالیت و پیشرفت دانش متخصصان داخلی در این حوزه به چه میزان ارتقا یافته، این که چند درصد از ذخایر گازی پیش فروش می‌شوند و نقش ایران در تامین امنیت جهانی انرژی دنیا به چه اندازه است؟ بی‌شک برگزاری سمینارها و کارگروه‌های داخلی و خارجی برای پیشبرد اهداف وزارت نفت که همه ساله با حضور دست‌اندرکاران و متخصصان داخلی و خارجی برگزار می‌شود، امسال در سالی که جهاد اقتصادی نامگذاری شده است، بیش از سال‌های گذشته اهمیت خواهد داشت. چنانکه معاون اول ریاست‌جمهوری با تاکید بر این که درهای ایران به روی همه باز است، از تضمین صددرصدی سرمایه سرمایه‌گذاران خارجی خبر داده و خطاب به وزیر نفت نیز اظهار کرده است، کالاهای ابداعی متخصصان و نخبگان در این حوزه باید با استفاده از اعتبارات و تسهیلات دولت به تولید برسد. اقتصاد ایران بر پایه نفت است. این را همه می‌دانند. امید که ثبات سیاسی و اقتدار اقتصادی کشور در سال جهاد اقتصادی، سرمایه‌گذاری بدون ریسک این حوزه را به ارمغان بیاورد تا شرکت‌های بزرگ و کوچک داخلی و خارجی با رغبت بیشتری برای اجرای پروژه‌های این بخش گام‌بردارند. قطعا انجام این مهم موجب تحرک جدی در اقتصاد کشور و تحقق هدف والای «جهاد اقتصادی» خواهد شد.

*روزنامه‌نگار