گروه صنعت و معدن - درست در آخرین روز از بهمن ماه سال گذشته بسته‌ای در کارگروه طرح تحول اقتصادی تصویب شد که هدف و البته نامش «حمایت از صنعت» بود. قرار شد تا‌این بسته به طور خاص از فولاد، سیمان، پتروشیمی، آلومینیوم و نساجی و برخی صنایع انرژی بر دیگر، به عنوان مهم‌ترین محصولات صنعتی‌ایران در برابر افزایش هزینه‌های ناشی از طرح هدفمندی یارانه‌ها حمایت ویژه کند؛ اما حالا، با وجود ‌اینکه سال به نیمه دوم خود رسیده و مدت زمان کمی‌به اجرای طرح هدفمندی یارانه‌ها باقی مانده است، دبیران یا فعالان تشکل‌های صنعتی که قرار است از آنها حمایت ویژه شود به «دنیای اقتصاد» خبر داده‌اند که هنوز هیچ تبصره، دستورالعمل یا بسته‌ای به آنها ابلاغ نشده است.

بسته‌ای که در زمان مطرح و تصویب شدنش تا حد زیادی صنایع را دلگرم کرد و تا حدی از نگرانی‌های بنگاه‌های تولیدی برای افزایش هزینه‌ها در صورت حذف یارانه‌های انرژی کاست. حالا دارندگان بنگاه‌های تولیدی معتقدند که اگر قرار است از صنعت حمایت شود، باید پیش از آزاد شدن قیمت‌ها باشد؛ یعنی باید از راه مصون شدن صنایع در برابر حذف یارانه‌های انرژی پیش از اجرا، از صنعت کشور حمایت کرد. در برابر چنین خبری از سوی بنگاه‌های تولیدی، مسوول دفتر رییس ستاد طرح تحول در وزارت صنایع، به «دنیای اقتصاد» اعلام کرد که «ما با انجمن‌ها به شکل مستقیم در ارتباط نیستیم، بلکه با دفاتر آن انجمن‌ها در وزارت صنایع ارتباط داریم که ‌این دستورالعمل از امروز به آنها ابلاغ می‌شود؛ از همه آن دفاتر هم می‌خواهیم که‌ این دستورالعمل را به اطلاع انجمن‌های مربوط به خود برساند. ضمن آنکه فراخوان مربوط به بسته حمایتی هم، هم اکنون در سایت‌اینترنتی وزارت صنایع موجود است.»

نگرانی از خوش قولی دولت

«این بسته می‌تواند در زمان اجرای هدفمندی یارانه‌ها به کمک صنایع بیاید، اما تنها نگرانی ما از آن است که دولت به قول‌هایش عمل نکند.» ‌این را «محمد حسن پور خلیل»، دبیر اتحادیه کارفرمایان صنعت سیمان می‌گوید. او خبر از آن می‌دهد که در زمان مطرح شدن‌این بسته، از سوی وزارت صنایع از اتحادیه سیمان برای دریافت ارقام و اطلاعات دعوت شد، اما هنوز‌این بسته اجرایی نشده است. «پور خلیل» به راهکار‌های پیشنهادی صنایع سیمان برای مقابله با آثار منفی هدفمندی یارانه‌ها اشاره می‌کند و می‌گوید: «با مدیر کل دفتر امور صنایع وزارت صنایع، تفاهم نامه‌ای امضا شد که بر مبنای آن قرار شد تا صادرات از راه جوایز صادراتی مورد حمایت قرار بگیرند، برای تولید راهکار‌های کاهش مصرف انرژی از طریق حمایت مستقیم از محل در آمد پیشنهاد شد و همچنین دریافت تسهیلات کم بهره یازده درصدی از سیستم بانکی به خروج صنعت از رکود کمک کند.»

او البته تاکید کرد که ابلاغ چنین بسته‌ای پس از حذف یارانه‌های انرژی بی فایده است و اگر قرار است به صنایع کمکی شود باید پیش از حذف یارانه‌های انرژی باشد.

این حرف‌ها کلیشه‌ای شده

«کیانوش حشمتی» دبیر سندیکای آلومینیوم‌ایران است؛ او با صراحت عنوان می‌کند: «نه بسته‌ای، نه دستورالعملی، نه تبصره‌ای؛ هیچ چیز به ما ابلاغ نشده است. ما هم مطالعه‌ای روی آن نکرده‌ایم». «حشمتی» معتقد است که سخن گفتن از هدفمندی یارانه‌ها، چالش‌ها و راهکار‌های پیش روی صنعت دیگر کلیشه شده است؛ تنها راه ‌این است که‌ این طرح اجرایی شود و پس از آن، در مسیر، همه نکات مشخص خواهد شد. دبیر سندیکای آلومینیوم البته می‌گوید: تنها یک نکته وجود دارد که باز هم می‌توان بر آن تاکید کرد و آن هم ‌اینکه اجرای‌این طرح باید در یک بازه زمانی پنج ساله یا بیش از آن اجرا شود و برخورد رادیکال با چنین طرحی به نفع صنایع کشورمان نیست.

هرچه سریع‌تر اجرا کنید

در برابر دبیر سندیکای آلومینیوم‌ایران، رییس انجمن فولادسازان ایران قرار دارد که تاکید می‌کند: «باید هرچه سریع‌تر طرح هدفمندی یارانه‌ها اجرایی شود چون برای پیشبرد اقتصاد‌ایران چاره‌ای جز آن باقی نمانده است.»

«محمد رجایی» هم تایید می‌کند که هنوز هیچ ابلاغیه‌ای برای حمایت از‌این صنعت از سوی دولت یا وزارت صنایع، پیش از هدفمندی یارانه‌ها، به آنها ابلاغ نشده است، اما در همین حال از چنین بسته‌ای و مفاد موجود در آن حمایت می‌کند و می‌گوید که وزارت صنایع برای تصویب آن سلسله جلساتی را با صنایع فولادی کشور برگزار کرده تا از تجربیات آنها کمک بگیرد. او عقیده دارد که کلیات ‌این بسته می‌تواند تا یک مقطع زمانی شتاب قیمتی را که در سایر بخش‌های اقتصاد رخ می‌دهد، برای صنعت، کنترل کند. «رجایی» البته بر شناسایی صنایع آسیب‌پذیر، اصلاح قوانین و مقررات ناظر بر واردات و پرداخت واقعا «هدفمند» یارانه‌ها تاکید می‌کند.

سهم واقعی صنعت محقق شود

«نه؛ هیچ دستورالعملی برای شروع حمایت از صنایع به ما ابلاغ نشده است؛ ما فقط از روزنامه‌ها اخبار مربوط به‌این بسته را خوانده‌ایم.»

این سخن را دبیر انجمن صنعت نساجی کشورمان عنوان می‌کند. او مهم‌ترین مشکلی را که صنایع کشور، در صورت هدفمند شدن یارانه‌ها با آن رو به رو هستند، سهم کم صنعت از در آمد حاصل شده از محل هدفمندی، برای دولت عنوان می‌کند. «علیرضا حائری» به پژوهش انجام شده در مرکز پژوهش‌های مجلس، اشاره می‌کند و می‌افزاید: «انتظار از چنین بسته‌ای که برای حمایت از صنایع در نظر گرفته شده، آن است که سهم واقعی یارانه را برای بخش صنعت محقق کند.

آنچه که در بین سخن تمام صنعتگران مشهود است، ‌این است که اگر قرار است حمایتی از صنعت شود و باید پیش از حذف یارانه‌های انرژی باشد تا از افزایش سرسام آور هزینه‌ها جلو‌گیری شود.

حال باید منتظر ماند و دید که بسته حمایت از صنعت در چه زمانی آغاز به کار می‌کند ؟ و آیا پیش از آزاد شدن قیمت انرژی به کمک صنایع کشور می‌آید یا ... .